Wijnt van Asselt – Egelmeisje

Onder de stekels

door Maurice Broere

–

–
Als je de titel Egelmeisje leest, prikkelt dat de nieuwsgierigheid, zoals een titel dat hoort te doen en je begint je onmiddellijk af te vragen: wat is een egelmeisje? Is het een meisje dat zich bezighoudt met het lot van egels en zet ze bakjes met kattenbrokken om de arme dieren wat extra voeding te geven? Of is het een meisje dat snel boos is en haar ‘stekels’ opzet als ze in het nauw komt? Of is het gewoon een jong egelvrouwtje dat de wereld vanuit een wat defensieve houding gaat ontdekken? Meestal kom je de titel van een bundel al lezend tegen, soms als titel van een gedicht, soms verstopt in een van de verzen. In deze bundel is dat niet het geval. Al snel duikt het woord op en het komt in veel gedichten voor. Dat is een beetje veel van het goede en dat begon wat te irriteren. Het is een soort overkill. Het gekke is dat niet echt duidelijk wordt, waar de titel voor staat. Is het een alterego van de dichter in de gedaante van een dier dat zich liever oprolt dan zich bloot te geven?

De bundel Egelmeisje is het debuut van Wijnt van Asselt en bevat 53 gedichten, zonder onderafdelingen. De bundel is opgedragen aan de moeder van de dichter, er is een motto en aan het eind aantekeningen en een inhoudsopgave.

Een klassiek opgebouwd gedicht, dat bestaat uit vier disticha en een los vers. Door assonanties en alliteraties loopt het goed en ligt het lekker in het gehoor. Inhoudelijk is er ook wel het een en ander te beleven. Mooie metaforen: de aquarel van een gans in het water, ‘afwezigheid blinkt haar tegemoet’. Het thema is het gemis van een dierbare in dit geval de moeder. Je voelt de schrijnende pijn die door de buitenwereld wordt opgeroepen, omdat hierin de moeder ontbreekt.

Een kort gedicht dat bestaat uit drie disticha. Weer een opvallende metafoor: ‘ze beurt haar angsten op / om te zien wat er onder ligt’. In dit korte vers schuilt een wereld aan tragiek, die niet wordt uitgewerkt, maar het is heel knap dat die wel wordt opgeroepen. Na zelfonderzoek waar angsten vandaan komen, blijkt dat de enige mogelijkheid om aan allerlei onheil te ontsnappen, weggaan uit je vertrouwde omgeving is, die alleen maar angsten oproept.

Weer een klassieke opbouw in terzinen en een kwatrijn. Opvallend is het parallellisme in het kwatrijn, wat de inhoud mooi versterkt. Het gaat weer over angst, dit keer bij de zwemles, waarbij de aankomende zwemmertjes worden blootgesteld aan het water. Dat angstgevoel wordt enorm versterkt door de laatste twee verzen ‘aan de haak geregen’.

In het eerste gedicht dat in deze bespreking aan de orde kwam, ging het over het accepteren van de dood van de moeder. In dit vers blijkt dat er een broer op jonge leeftijd is overleden. De zus draagt dat verlies met zich mee. Ze weet dat de dode broer altijd op de achtergrond aanwezig is in het gezin. Opvallend is de hoofdletter in je en jij. De pijn voel je tussen de regels door zeker door het gebruik van de tweede persoon, waardoor het verdriet op een een zekere afstand lijkt te staan, maar het effect is tegengesteld.

Het eerste kwintijn geeft onderzoek, diagnose, operatie en resultaat van een borstamputatie, de ontboezeming, weer. Het tweede kwintijn geeft de pijn en het gemis van de borst weer, maar ook de acceptatie, want met één borst ben je nog steeds vrouw. Achter deze ontboezeming gaat veel onderkoelte emotie schuil die heel mooi en absoluut niet sentimenteel in woorden wordt gegoten.

Wijnt van Asselt gebruikt in de gedichten het personale perpectief door gebruik te maken van ze/zij en het alterego ‘Egelmeisje’. Ik denk dat de defensieve kant van de egel belangrijk is in dit verband, door je zo min mogelijk kwetsbaar op te stellen, blijf je een soort buitenstaander en lijken emotionele gevoelens op een afstand te staan. Ze slaagt daar heel aardig in, zeker in de gedichten waarin de titel niet voorkomt. Kortom, een interessant debuut van deze dichter, dat de behoefte naar meer voedt.

____

Wijnt van Asselt (2024). Egelmeisje. Uitgeverij U2pi, 62 blz. € 12,50. ISBN 9789493364196