Columns

De oudere luisteraars in het verzorgingscentrum houden zich op buiten het woelen van de grote wereld. Columnist Jan Loogman kijkt na het voorlezen aan hen anders naar de oude paarden in de wei, hun geest herbergt nog de galop. Apart gezet, buiten de wereld, maar gelukkig nog altijd zo trots als een paard.

In Bergen, het Noord-Hollandse dichters- en kunstenaarsdorp, werd een basisschool naar Lucebert genoemd. Zeer ten onrechte wordt tegen die vernoeming nu al jaren geageerd. Er is een prijsvraag uitgeschreven voor een nieuwe naam, het moest een chique naam worden, passend bij de school en bij Bergen. Het schoolhoofd moest nog kwijt dat die naam Lucebertschool ook zo moeilijk uit te spreken was.

De natuur van de Zeeuwse delta, groot en ongebreideld, was een wereld die voor de jonge Peter Simpelaar opeens wijd openging. Het is minder het uiterlijke landschap dan het innerlijke landschap dat geldt, de fantasie, de spontane overgang van het een naar het ander. On-Zeeuwse visioenen, een rapsodie, een vermenging van contrasten, van stemmingen en beelden, opgeschreven in een breed gevoel van romantische vrijheid.

In de tijd dat Ko van Geemert op de lagere school zat, jaren vijftig, begin zestig, was hij zo vaak als mogelijk buiten, op straat, voetballen. Op een gegeven moment zeiden zijn ouders: ‘Die jongen moet op een voetbalclub.’ Niemand heeft geweten dat achter de vermoeide middenvelder een heuse dichter schuilging. Voetballen doet hij al lang niet meer. Dichten nog wel.

Acteurs hebben podia, voor musici bouwen ze concertzalen en studio’s, voor balletdansers balletstudio’s, volledig ingericht met spiegels en barres, beeldende kunstenaars hebben hun ateliers. Schrijvers en dichters worden verondersteld aan hun bureaus te werken. Soortgenoten kun je ontmoeten in het café maar is een ‘huis vol literatuur’ geen vereiste? Een fysieke plek waar literaire activiteiten kunnen worden gebundeld?

In het calvinistisch deel van de Lage Landen tonen we geen grote gevoelens, geen grote woorden. Ironie in de poëzie komt in grote lijnen neer op het zachtjes bespotten van emoties door er badinerend over te schrijven. Zelf is dichter Rogier de Jong ervan doordrongen dat echte poëzie een ziel heeft. Hij gaat ons – met een zaklantaarn – voor in Letterenland.

Over welk woord hebben we het? Wat wordt bedoeld? Willem Tjebbe Oostenbrink hanteert graag de regel dat alle vragen gesteld mogen worden, los van welke woordkeuze en manier van spreken. Dat is nog geen uitspraak over of alle vragen beantwoord moeten, mogen of kunnen worden. En zijn er antwoorden te bedenken die bij geen enkele vraag thuishoren?

Een column van Jan Loogman over het gesprek tussen passagiers in de trein dat niet om de woorden gaat. Zij maken geluid om elkaar en anderen te tonen dat zij bij elkaar horen. De klanken in hun gesprek dienen om het eigen en elkaars bestaan aan te tonen. De meningen in columns en commentaren, ingezonden brieven en opiniërende artikelen zijn misschien ook niet meer dan geluiden.

De eerste Meander Live van het nieuwe seizoen vindt plaats op 15 september. Voortaan niet meer op woensdagavond, maar op zondagmiddag van 15.00 – 17.00 uur. Ingmar Heytze zal ‘Postkamer’ in zijn geheel voorlezen, zijn nieuwe bundel, die pas in januari 2025 zal verschijnen. Een primeur! Een column van Hans Puper.