De liefde is er graag
door Jeanine Hoedemakers
–
–
Deze keer kreeg ik ter recensie een poëziekalender voor 2025. Een jaar lang elke dag een gedicht over liefde. Dat Plint de uitgever is, is al heel veelzeggend, veelbelovend ook. Wie kent de poëtische webshop van Plint – met hun prachtige bedrukte poëzieposters en kussenslopen – niet? De kalender heeft een mooie, eenvoudige titel: Liever de liefde. De gedachte zou kunnen ontstaan dat de kalender gedichten bevat zonder een diepe laag. Er hoeft niet te worden gegraven, er is geen dubbele bodem, ‘liever de liefde’, klaar. De titel vertelt mij juist dat er veel andere, minder fijne, zaken zijn die het gemoed bezighouden, zo bezien wordt de titel welhaast een verzuchting. Zoiets als: hè bah, alweer gedoe, gepieker, ruzie, dan toch ‘liever de liefde’.
Heel het nieuwe jaar staat in het teken van de liefde. Elke dag kan er ergens iemand zeggen, nee dank u: ‘liever de liefde’. Waar de kalender ook komt te hangen, de liefde is er graag, zelfs op het kleine kamertje. De kalender is een fraai uitgevoerde bundeling van driehonderdvijfenzestig gedichten van evenzoveel verschillende dichters. Heel wat bekende namen passeren de revue: Bertus Aafjes, Gerrit Achterberg, Gerrit Kouwenaar, Joost van den Vondel, Leo Vroman, Hannie Rouweler enz. Er staan tussen al die bekende namen ook namen van dichters die ik persoonlijk ken. Ik kan me de blijdschap om in deze kalender te zijn opgenomen heel goed voorstellen.
Wat de kalender extra speciaal maakt zijn de fotofragmenten die aan de achterkant van elke bladzijde staan. Een enkele keer staat er geen fragment maar een gedicht op de achterkant. Als je alle blaadjes met de gedichten erop bewaart dan kun je van de fotofragmenten op de achterkant 46 poëzieposters samenstellen. De uitleg ervan vind je op de website. Ik ben erg benieuwd of er veel lezers zullen zijn die de posters bij elkaar gaan sparen. De kalender heel laten is ook een optie, maar dan kun je hem niet als kalender gebruiken en bovendien kun je dan de posters niet maken en dat kon wel eens erg jammer zijn.
Omdat er zoveel gedichten in deze poëziekalender staan is het moeilijk kiezen welke gedichten ik eens zal citeren. Ik besluit om het mezelf gemakkelijk te maken en kies voor mijn verjaardag.
–
Avond. Twee tuinen verder woedt het voorjaar
—en sluipen kapers door het donker.
Ergens vechten nagels om een vacht. Gekrijs
—om kruimels liefde. Stukgebeten oren.
De koude oorlog van een voorjaarsnacht.
–
Bijna vergeten hoe ik met dezelfde woede
door het donker joeg, hoe jij nog valser
dan een kat je nagels in drie harten sloeg.
–Wat is het lang geleden en wat blijf je mooi.
–
Ik heb de dagen één voor één geteld
–en met de beste woorden die ik heb:
ik hou van je. In jou vind ik een bed.
–
En het is lente en we delen hier
– dezelfde nacht met alles wat dat zegt.
–
Menno Wigman
–
Woensdag 2 april
Bij elke dag staat onderaan de bladzijde een in vakjes verdeelde rechthoek, waarvan één vakje is ingekleurd. Dat is de plaats waar het omgedraaide blaadje als fotofragment moet komen te staan op een van de posters.
Voor de keuze van het volgende gedicht ga ik even terug in de tijd. Vroeger had ik zo’n spiritueel boek met antwoorden. Je stelde een vraag en sloeg dan het boek op een willekeurige pagina open. Het antwoord dat op de betreffende pagina stond was dan het antwoord op je vraag. Dat boek indachtig knijp ik de ogen dicht en kies een bladzijde.
sta hier
in de zoete geur
van de bloedende linde
te luisteren naar het bijengezoem
en kijk naar de vlinders die flirtend
en schouderophalend – net meisjes –
rondfladderen van bloem naar bloem,
wit rose lichtgeel wit lila lichtblauw,
en denk de hele tijd
aan jou.
–
Ienne Biemans
–
Zaterdag 12 juli / Zondag 13 juli
Een minder willekeurige keuze is het gedicht van Koenraad Goudeseune. Het verraste me enorm om zijn naam tussen al die namen te zien staan. Koenraad was een Vlaamse dichter, hij overleed in december 2020. Hij zette zich af tegen de ‘ons-kent-ons’ mentaliteit van het literaire wereldje. Het uiten van zijn, voor veel dichters, herkenbare gevoelens, schepte een voelbare, maar nooit uitgesproken band tussen ons. Dat er een gedicht in deze kalender is opgenomen zou hem deugd gedaan hebben.
–
Zo had het moeten blijven:
Jij 28 jaar en gehaast
Ik die je de weg
wees naar het station.
–
En dat ik daarna koffie dronk,
me afvroeg of je de trein haalde.
Jij die geen tijd had om te denken
vriendelijke man.
–
Maar liefde moest zo nodig zoet in het eten gooien.
–
Koenraad Goudeseune
–
Zaterdag 21 juni / Zondag 22 juni
Over die laatste regel heb ik een poos lopen nadenken. ‘Zoet in het eten’, ik dacht dat ‘zoet’ misschien ‘roet’ moest zijn, ik ben er nog niet helemaal uit.
Liever de liefde, een poëziekalender bomvol liefdesperikelen. Herkenbaar, meeslepend, leuke vondsten en wendingen. Lief, zacht en verrassend. Een kleine kanttekening plaats ik bij de gedichten die zijn afgedrukt op bruin gekleurde bladzijdes, die vind ik wat lastig te lezen. Verder enkel lof en elke willekeurige lezer zal een of meerdere favorieten in de kalender vinden. Zelf zit ik intussen bomvol gedachten en citaten. Daarom ter afsluiting een kort gedicht waar mijn oog op viel toen ik er zojuist nog eens doorheen bladerde.
–
Ik heb je alles gegeven:
een gedicht, mijn maandsalaris
en een kind; wil je nu even
kijken of het eten klaar is?
–
A. Marja
–
Vrijdag 3 oktober
De titel Liever de liefde wordt hier op humoristische wijze enigszins ondergraven. De ‘ik’ in het gedicht heeft liever te eten. Tja.
Gelukkig is poëzie ook voeding.
____
Poëziekalender 2025. Liever de liefde. Plint, 320 blz. € 30,00. ISBN 9789493352292
