door Monique Wilmer-Leegwater
Borne doet Poëzie is een laagdrempelig podium in het Kulturhus van Borne. Het podium bestaat al twaalf jaar. Mirian Jacobs en Monique Wilmer-Leegwater organiseren het inmiddels alweer een paar jaar, dit keer samen met gastorganisator Wouter Munsterman, de voormalig stadsdichter van Hengelo (2021-2024). Monique Wilmer-Leegwater deed haar eigen interview!
De organisatie van dit podium doen jullie dit jaar met z’n drieën. Is er een vaste taakverdeling?
Over het programma brainstormen we gezamenlijk maar er is daarnaast een vaste taakverdeling al wordt daar als het nodig is weleens van afgeweken.
Ik regel alles omtrent de gasten, verzorg de communicatie en presenteer de avond. Mirian verzorgt de uitnodigingen en de persberichten. Als beeldend kunstenaar ontwerpt zij de covers van onze jaarlijkse bundel en verzorgt de verdere vormgeving. We vullen elkaar heel mooi aan. We hebben ook een onderdeel ‘Dichter Belicht’ waarbij we het leven en werk van een gekozen dichter belichten.
We willen als podium graag laagdrempelig en toegankelijk zijn en proberen ons te richten op een breed publiek. We organiseren een paar avonden per jaar, waarbij we de Grote Avond groots aanpakken door het thema van de Poëzieweek uit te dragen. Dat proberen we dan te doen door meerdere kunstvormen te laten integreren, ook presenteren we deze avond onze bundel waarvoor dichters een gedicht hebben kunnen insturen. We proberen voor die avond altijd een bekende landelijke dichter te boeken. We staan dan in de theaterzaal van het Kulturhus en kunnen gebruik maken van hun technici, wat heel fijn is!
We zijn heel blij met Wouter die ons dit seizoen ondersteunt, want al met al is het regelen van alles rondom een podium veel werk, vooral naast baan of andere bezigheden. En ook in muzikaal opzicht is hij een welkome aanvulling! Hij weet de avond samen te vatten in een meestal humoristisch gedicht dat hij dan ook ter afsluiting voordraagt.
Wat onderscheidt jullie podium van dat van een ander?
Ik denk doordat wij niet alleen poëzie bieden maar dit ook afwisselen met andere activiteiten die voor het podium geschikt zijn en daardoor de poëzieavonden dynamisch en gevarieerd maken. We hebben bijvoorbeeld jonge acrobaten uitgenodigd voor de Grote Avond in de poëzieweek om het thema ‘lijfelijkheid’ ook fysiek tot uiting te brengen.
En wat ons denk ik ook onderscheidt, is dat wij jaarlijks een bundel presenteren in de poëzieweek waar dichters gedichten voor mogen insturen. Ook kiezen we dan tien dichters uit die hun gedicht mogen voordragen. Inmiddels ontvangen we inzendingen uit heel Nederland en zelfs uit België.
We proberen verrassende combinaties neer te zetten. Zo hebben we ook een avond gehad in 19-eeuwse sferen waar Simon Mulder gastdichter was, en het orkest Belle-Epoque muziek ten gehore bracht uit de 19e eeuw, waaronder muziek die op de Titanic is gespeeld vlak voordat zij zonk. Ik vond dat zelf erg indrukwekkend.
Voor deze avond had ik zelfs 19-eeuwse kleding aangeschaft! Het is steeds weer een uitdaging om alles te bedenken, maar we vinden dat geweldig leuk om te doen.
foto © Borne Boeit, Yvonne Denekamp
Zijn er voorwaarden om mee te doen? Stel je voorwaarden aan het publiek?
Nee, er zijn geen voorwaarden. Wij willen het lezen en schrijven van poëzie stimuleren dus we bieden graag een podium aan iedereen. Aanstootgevende of discriminerende poëzie plaatsen we niet in onze bundel. We mogen rekenen op een vast publiek en dat is heel fijn.
Kun je een bijzonder optreden noemen?
Dan noem ik de Grote Avond van dit jaar, waar Babs Gons de gastdichter was en we een groep jonge acrobaten als gasten hadden. Zij hadden zo hard gewerkt om iets moois neer te zetten voor het publiek, samen met Wouter Munsterman die hen muzikaal begeleidde. Er heerste zo’n mooie sfeer in de zaal dat mensen ontroerd raakten en dat is toch wel heel bijzonder. Wouter speelde die avond ook een prachtig pianostuk van Debussy, Clair de Lune, in de zaal kon je een speld horen vallen.
De afwisseling in het programma is denk ik ook een van de krachten van ons podium. Maar eigenlijk zijn alle avonden bijzonder!
Hoe bereik je je publiek? Is het moeilijk om de zaal vol te krijgen?
Ons publiek bereiken we per mail en/of sociale media. We hebben een eigen Facebookpagina.
We proberen onze avonden zoveel mogelijk onder de aandacht te brengen, ook besteden de lokale media er vaak aandacht aan.
Het blijft moeilijk om de zaal vol te krijgen of althans, vol genoeg. Wij hangen als het ware onder Het Kulturhus van Borne wat natuurlijk voordelen biedt, zoals de professionele uitstraling, maar de zaal moet wel vol om ons voortbestaan te kunnen garanderen. We vragen niet veel voor een kaartje en er zit een kopje koffie of thee bij de ticketprijs in. Van de bibliotheek ontvangen we een budget waarmee we onze gasten voor het grootste deel kunnen betalen. De rest moet van een deel van de kaartinkomsten komen. We willen onze gasten in principe altijd een vergoeding geven, we hebben er moeite mee om gasten voor niets te laten optreden, vooral als ze ook nog eens van ver moeten komen.
Werk je met subsidie? Om je gasten te betalen bijvoorbeeld.
We ontvangen geen subsidie maar wel een bijdrage per seizoen van de bibliotheek.
We hebben een gezamenlijke missie, namelijk het lezen en het schrijven van poëzie stimuleren. We zijn heel blij met dit budget omdat we daardoor vervolgens onze gasten kunnen betalen, dat vinden we zoals eerder gezegd erg belangrijk. Het is altijd wel een gepuzzel om goed uit te komen, Mirian stelt daarom jaarlijks een begroting op zodat we ongeveer weten waar we aan toe zijn, al blijven de werkelijke uitgaven en inkomsten altijd een schatting.
Wanneer is het voor jou een geslaagde avond?
De avond is voor ons geslaagd als we positieve reacties krijgen van het publiek en/of de media, al besteedt de (landelijke) media naar mijn bescheiden mening steeds minder aandacht aan cultuur. Vooral een enthousiast publiek is van waarde.
Het mooie is dat de optredende dichters zelf vaak ook aangenaam verrast zijn over ons podium. Zowel het aandachtige publiek als de sfeervolle setting speelt daarbij een grote rol. Ingmar Heytze bijvoorbeeld noemde ons podium een ‘dorpshuis met theaterfunctie’ en dat vonden wij zelf een hele passende omschrijving.
Het is leuk om het publiek te verrassen met een voorstelling die ze niet hadden verwacht. Als ik het publiek zichtbaar zie genieten, word ik daar heel erg gelukkig van.
Hoelang mag een voordracht duren volgens jou?
Zelf vind ik 7 minuten ideaal. Dan een blokje muziek of iets anders, en dan weer een voordracht. Mijn ervaring is dat het nog uit kan lopen tot 10 minuten, maar dat is dan het uiterste. De aandacht verslapt als de voordracht te lang duurt en dat is zowel voor dichter als publiek niet leuk.
Wissel je af met muziek en/of pauzes? Vind je dit een voorwaarde?
Voor ons is dat eigenlijk wel een voorwaarde. Muziek geeft een rustmoment tussen de voordrachten en een pauze is een mooie gelegenheid om met elkaar en de optredende dichter in gesprek te gaan, en/of een bundel aan te schaffen, onder het genot van een drankje.
Kunnen dichters zichzelf aanmelden of worden ze door jou gevraagd?
Zowel de muzikanten, dichters als andere performers worden in principe door mij gevraagd, al komen er steeds vaker aanmeldingen binnen van mensen die graag bij ons zouden willen optreden. Dat zijn zowel dichters als muzikanten. Dan kijken we altijd of we het in kunnen passen. We willen graag dat het optreden bij de voorstelling past, er moet budget zijn en er moet ruimte zijn. Meestal plannen we alle avonden al lang van tevoren in.
Onze poëzieavond van 27 maart stond bijvoorbeeld in het teken van de streektaal. We hadden een Twentse gastdichter en een jazzkoor zong Twentse liedjes.
Heeft de locatie invloed op de opkomst denk je?
Wij zitten in het oosten van het land, dus ja, ik denk wel dat de locatie invloed heeft op de opkomst. Toch hadden we dit jaar met Babs Gons als gastdichter, bezoekers uit heel Nederland. Er waren zelfs mensen die een overnachting hadden geregeld. Dat ervaar ik in zekere zin als een kroon op ons werk omdat mensen het dus blijkbaar de moeite waard vinden om voor onze avond naar Twente te komen. En daarbij ook meteen verliefd worden op de omgeving en beloven terug te komen. Dat is een leuke bijkomstigheid!
–