Een instituut
door Joop Leibbrand
In de wereld van de papieren literaire tijdschriften zijn er tenminste twee zekerheden. In Nederland houdt Hollands Maandblad, bezig aan jaargang 54, onverstoorbaar koers en bij onze zuiderburen is Dietsche Warande & Belfort niets minder dan een instituut. DW B zoals het blad tegenwoordig genoemd wordt, is toe aan jaargang 158, en daarvan verscheen onlangs het tweede nummer. Heeft HM altijd iets bescheidens (enig redacteur Bastiaan Bommeljé brengt maandelijks precies vijftig bladzijden), het vijf keer per jaar verschijnende DW B is telkens een kloek boekwerk van tegen de tweehonderd pagina’s, en hoofdredacteur Hugo Bousset leidt een redactie van maar liefst dertien personen, gesteund door een redactieraad die zelfs negentien namen telt. Het heeft iets imponerends, net zoals het overvolle blad zelf ook inhoudelijk nogal zwaar is.
DW B brengt verhoudingsgewijs weinig poëzie, maar die wint het dan weer wel, zoals zo vaak, van het overige tekstaanbod.
Van Peter Verhelst is er het mooie ‘Man op een berg’, een lamento voor Ivo Michiels (1923-2012) waarin langzaam naar een verdwijnpunt wordt toegeschreven: ‘In de laatste zon staan in het water een man en een vrouw naar elkaar te kijken/ Als in een nieuwe zon, een vrouw en een man die enkel door elkaar/ In vuur en vlam te kijken hun naam kunnen uitspreken om die op het water/ Uit te kunnen wissen.’
Verder treffen we als dichters aan Peter Holvoet-Hanssen en Max Neetens (in samenwerking), Geert Buelens, Jeroen van Rooij en Marieke Wesselink (samen goed voor enkele beeldgedichten) en Hedwig Selles, die ik als dichteres meende te kennen (Jaarringen, IJzerbijt, Schadenfreude), maar die in het overzicht van de medewerkers met ‘hij’ wordt aangeduid. Een Maxim Februari-move? Eerder redactionele slordigheid vermoed ik. Haar ‘Opmars, rondleiding’ overtreft niettemin al het andere:
Opmars, rondleiding
Tien minuten voor het donker werd
hing de regen niet meer onder het afdakje
de regen liep mee met de rondleiding
let wel
een lichte vorm van aanstellerij is mij niet
vreemd
ik noteerde de onuitwisbare lach van een
natte ambulance
veraf, ik waste mijn handen
weer iemand in de grond verdwenen
meegetroond voor een gezelliggelovige
opmars
langs marmeren tombes, diepe slapers
als voorbeelden van uitgestrekte
persoonlijkheden
die de wereld gingen bevochtigen
te gering om veelomvattend te zijn,
te wuft om iedere vorm van ijdelheid af te
schaffen
de wereld is broos en als je ermee in
aanraking komt verkruimelt ook een nederig
pardon,
zorgvuldig hing ik mijn handen uit
om te drogen
DW B werkt nogal thematisch en kent vaste afdelingen. Tien bijdragen, goed voor zestig bladzijden, handelen over de relaties tussen literatuur en muziek, woord en klank. Zo relateert Lucas Hüsgen zijn muzikale ontwikkeling aan zijn poëzie, reflecteert Samuel Vriezen op de achtergronden van een van zijn eigen composities, heeft Hans Demeyer het over de elektronische dansmuziek in de romans van Jeroen van Rooij en draagt Katherina Lindekens een essay bij over de hedendaagse opvoeringspraktijk van het Britse vroegmoderne muziektheater.
Het is allemaal heel ernstig, heel degelijk en heel saai; ik denk dat veel lezers een sterk gevoel van overbodigheid zullen ervaren. Net als bij het tweede thema trouwens, dat een confrontatie betreft tussen het Belgische en het Nederlandse wonen, met een reeks schilderijen van Nele Tas en teksten van Christophe van Gerrewey, Geert Bekaert (een filmscenario) en David Peleman.
Van de vaste rubrieken trof me de kwaliteit van het recensiedeel, met vooral prima bijdragen van oud-Meandermedewerker Jeroen Dera, o.a. over de poëzie van Jan Lauwereyns.
Nog te noemen: Een kort verhaal van Atte Jongstra, van wie ik meer had willen lezen. Zijn laconieke toon vormde even een verademing. Verder een verhaal van de Georgiër Lasha Bugadze in het kader van Citybooks en door de hele aflevering heen beeldend werk van Stefaan Dheedene, reproducties uit diens Breaking News, gebaseerd op bladzijden uit TIME Magazine. En dat is allemaal nog niet alles.
Een jaarabonnement op DW B kost € 45,00; een los nummer € 12,00.
Website: http://www.dwb.be/laatstenummer
Redactieadres: els.vanderperre@dwb.be