door Ko van Geemert
1.
Als ik dit schrijf, bevind ik mij op Curaçao, zoals vrijwel elke winter. We wonen in Amsterdam.
Op een strandje kom ik in contact met een gepensioneerde arts.
Hij vertelt me over het boek De co-assistent, geschreven door Anne Hermans, dat hij hier in een boekenkastje op straat (ook hier!) gevonden heeft.
Ik zeg dat ik over het boek gehoord heb op de radio. Hij belooft het een volgende keer voor me mee te nemen.
Dat was vandaag.
Voorin staat een (lange) opdracht, van Suzanne Viveen aan dichteres Nydia Ecury, geboren op Aruba, gestorven op Curaçao, in 2012, op 86-jarige leeftijd.
‘26-2-2007 Lieve Nydia Ecury…. [Hierna volgen wat zinnen in het Papiaments.]
Zoals u leest is mijn Papiamento volledig weggezakt. Ik kon hier in Nederland dan ook met niemand oefenen… Ik had u twee boeken beloofd. Het boek I killed J.F. Kennedy komt er nog aan, maar kan ik niet zo snel vinden. Wel ben ik heel benieuwd naar uw mening over mijn eigen boek. De verkoop gaat goed! We zijn al aan de derde druk! En deze week (1 maart 2007) sta ik in HPDeTijd, dus hou die in de gaten.
Veel leesplezier, veel lesgeefplezier! Ik zal nooit uw gedichten vergeten als ‘mansa leon’ en die over ‘de pijn is alles wat ik nog heb. Liever de pijn dan de leegte’.’
Thuisgekomen vind ik dat de afzender Suzanne Viveen en de schrijfster van het boek De co-assistent Anne Hermans dezelfde zijn, Anne is Suzannes pseudoniem. Ik probeerde haar te bereiken, maar tot nu toe vergeefs, helaas.
De genoemde gedichten van Nydia Ecury kan ik jammer genoeg niet vinden. De bibliotheek heeft alleen maar Papiamentstalig werk van haar, plus een bundel in het Engels vertaalde gedichten: Kantika Pa Mama Tera / Song For Mother Earth.
Toch hier een gedicht van haar:
Zoekpartij
Ik denk dat ik misschien
oud begin te worden.
Het hoeft niet in de krant,
maar spullen hier in huis
krijgen telkens voetjes.
En zoeken maar!
Ik vind ze wel terug,
na dagen,
her en der,
als ik ze allang
niet meer nodig heb.
Uit: Een droom die ik heb, 2013
2.
Vlak voor ik vanuit Amsterdam naar Curaçao vertrek, valt er een briefje uit een stapel papieren, het is een briefje dat ik herken. Vele jaren geleden kocht ik een boek, tweedehands, ik weet niet meer welk, waarin dit briefje zat. Wat ik nog wel weet, is dat ik direct aan Buddingh’ en Schippers moest denken: readymades, soms ook wel ‘gevonden poëzie’ genoemd. De lezer van Meander kent het fenomeen zonder twijfel door de mooie bijdragen van Jos van Hest.
Zoals dit gedicht van Kees Buddingh’, waarbij je je moet realiseren dat de Amerikaanse president John F. Kennedy een paar dagen daarvoor was vermoord.
Dordrecht, 25 november 1963.
l.s.
wegens de gebeurtenissen in Amerika
gaat de ouderavond vandaag niet door
de avond wordt nu gehouden
op maandag 9 december (over veertien dagen)
ook weer in de meerpaal
om acht uur
de oudercommissie
Het briefje dat ik destijds in een boek tegenkwam, vond ik hartbrekend. Ik wist niet wat ermee te doen, maar gooide het niet weg:
‘Harmen, ik wil dat dit stopt. Alsjeblieft, wat heb ik gedaan dat zo erg is dat ik de kinderen niet mag zien opgroeien. Wat hebben zij gedaan? Of de dieren? Deze nachtmerrie moet ophouden en wel nu.
Ik heb spijt dat ik je verwaarloosd hebt terwijl je reuma hebt. Ik heb spijt dat ik een winkel ben begonnen zonder te overzien dat dat zo’n impact zou hebben op het gezin.
Maar als dit wraak is die nu genomen wordt dan is dit buitenproportioneel.
Jij hebt steeds…’
Hier stopt het briefje. Wat Harmen steeds had of heeft, ik weet het niet. Noch hoe het gaat met zijn kinderen en hun moeder, met de dieren en met hem. Ik schreef er een klein gedichtje over.
HARMEN,
hoe is het nu toch met je?
Hoe is het met je reuma?
Heeft de moeder van je kinderen
die winkel nog?
Zie je haar nog wel eens?
Zijn de kinderen nog een beetje
gelukkig opgegroeid?
En hoe staat het met de dieren?
En wat had je nou toch steeds…
Zijn jullie reeds dood en begraven?
Laat het me weten!
–