De Spaanse dichteres Maria Sanz is buiten haar vaderland relatief onbekend. Daar komt nu in het Nederlandse taalgebied verandering in, dankzij vertaler Fa Claes. Voor deze aflevering van Wereldpoëzie had Sander de Vaan een kort gesprek met Sanz, die haar hart aan haar geboortestad Sevilla én de poëzie heeft verpand.
Maria Sanz, hoe zou u zichzelf en uw poëzie omschrijven?
Ik ben dichteres uit roeping en wijd mij al dertig jaar aan de poëzie. Door het winnen van een reeks literaire prijzen heb ik diverse bundels kunnen publiceren, wat mij uiteraard veel voldoening heeft gebracht. Mijn poëzie is intimistisch van aard, met veel aandacht voor beschouwing, het voorbijgaan van de tijd, schoonheid en liefde. Omdat ik van filoseren houd, probeer ik mijn gedichten ook een meditatief aspect mee te geven.
Welke rol speelt poëzie in uw dagelijks leven?
Ik word er geheel door in beslag genomen. Het gaat namelijk niet alleen om de tijd dat je aan het schrijven bent, maar ook om de momenten waarop je plots een ingeving voor een gedicht krijgt of een ontdekking doet die je later kunt gebruiken.
Schrijft u uw gedichten in een flow, of moet u er lang aan schaven en beitelen?
Soms heb ik een hoog tempo te pakken, soms ook doe ik heel lang over de compositie van een tekst. Geen twee gedichten zijn wat dit betreft hetzelfde. Het hangt allemaal af van de achterliggende gedachte en de moeilijkheid om die treffend te verwoorden.
Wie zijn uw grote voorbeelden?
Van begin af aan ben ik sterk beïnvloed door de klassieke Spaanse dichters uit de Gouden Eeuw. Later heb ik mij ook vereenzelvigd met de modernisten en verschillende dichters van de Generatie van 1927. Voorbeelden voor mij zijn onder meer Quevedo, San Juan de la Cruz, Antonio Machado, Juan Ramón Jiménez en Luis Cernuda.
Hoort daar niet de wellicht grootste dichter van de Generatie van 1927, Federico García Lorca, bij?
Sommige gedichten van hem vind ik prachtig, maar andere spreken mij minder aan. Dat heb ik overigens met veel dichters.
Wat maakt een gedicht voor u tot een buitengewoon goed gedicht?
Voor mij is dat een gedicht dat door middel van schoonheid, beschouwing of een diepgravende gedachte boven het leven uitstijgt.
Fa Claes heeft diverse gedichten van u vertaald over straten in Sevilla. Hoe kwam u op het idee om daarover te schrijven?
Ik heb drie boeken over Sevilla gepubliceerd, die zowel de schoonheid en sfeer van de stad behelzen als mijn jeugdherinneringen. Er loopt een persoonlijke, sentimentele route door de stad die mij inspireerde tot gedichten over de straten in het oude centrum. Daar ontdekte ik immers de lichtpunten en schaduwen die mijn levensloop zouden beïnvloeden.
Wat zou u de lezers van deze gedichten in het bijzonder aanraden als zij Sevilla willen bezoeken?
Ik heb verschillende ‘poëtische’ routes gecreëerd, op basis van mijn indrukken die ik opdeed op bepaalde plaatsen, waaronder de vroegere woningen van de dichters Bécquer, Machado en Cernuda. Maar uiteraard moet men ook de traditionele monumenten bezoeken, zoals de kathedraal, de Giralda en de Reales Alcázares, die de identiteit van het multiculturele Sevilla mede vormen en daarom ook deel uitmaken van het Werelderfgoed.
Hoe staat de huidige poëzie ervoor in Spanje?
Men beoefent vandaag de dag allerlei stijlen in Spanje, zowel klassieke als meer vernieuwende, maar ik houd mij niet zo bezig met de laatste ontwikkelingen. Qua lezers is er nog altijd een trouw publiek voor kwalitatief hoogstaande poëzie.
In het algemeen neemt de poëzie ook in Spanje een marginale plaats in. Hoe zou men een groter publiek kunnen bereiken?
Misschien is het wel goed dat er slechts een ‘immense minderheid’ in echte poëzie geïnteresseerd is. Beter in ieder geval dan een enorme massa die eigenlijk niet in staat is om te lezen wat werkelijk de moeite van het lezen waard is.
Het internet vervult een belangrijke rol bij het verspreiden van gedichten die anders niet, of pas veel later, een lezerspubliek zouden bereiken. Dankzij deze ‘cyber-nabijheid’ kunnen steeds meer mensen kennis maken met het werk van allerlei dichters en dat is natuurlijk heel positief.
Waaraan werkt u momenteel?
Ik heb net een nieuwe bundel gepubliceerd en leg nu de laatste hand aan een nieuwe reeks gedichten. Hopelijk kan ik die te zijner tijd via een literaire prijs eveneens publiceren.
