Rollebollen met de taal
door Wilma van den Akker
Er zijn gedichten waar ik door geraakt word en er zijn gedichten waarvan ik vrolijk word. Het bundeltje Ik heb de tijd van Danny Degenaar behoort tot de tweede categorie. Degenaar rollebolt lekker met de taal en de verrukkelijke illustraties van Jet Crielaard maken er een speels geheel van. De bundel begint met een geboorte:
Wat heb je nodig?
Het ligt eraan, jongen,
wat ga je maken?
Is het rond? Dat is je vraag niet.
Draait het? Om de zon.
Ogen – groen
en het linker geloken,
papa is ludens, mama is loe,
ze kruisen de degen(aar)s
en voilà, daar ben jij,
meneer de acrobaat,
door je eigen hoepelvormige lijf
in je eigen huid gekropen –
geboren,
je hebt het tot jezelf geschopt:
een kerngezonde draak
met het tweede van zijn zeven hoofden.
Wie zo beeldend dicht, moet wel stapelverliefd zijn op de taal. En daar word ik als lezer heel vrolijk van. Ik vermoed een innige samenwerking van dichter en illustrator. Soms vraag ik me af wat er eerder was, de illustratie of het gedicht. Ik vermoed meestal toch wel het laatste. Er staan meer gedichten in de bundel dan illustraties. Een op zichzelf staand, kort gedicht:
Het Onzekikker
Dood,
je bent dood.
Rust zacht,
je Koninkrijk kome niet,
ik leg een laken over je
en wacht
of de prins
in je slaapt
of in je spookt.
Ter nagedachtenis aan de door mij vertrapte kikker
Luchtig, speels, maar zeker niet kinderachtig. Degenaar maakt geweldig gebruik van de meerduidigheid van taal. Hier een fijn zeugma: /je hebt je rokje uit, en de Kapellekensbaan.//
Op pagina 26 gaan de dichters staken:
Dichtersstaking
Komt dat zien, de dichters staken!
De zieners voorop, dan de peddelaars,
de kaalkoppen, de pistiers,
de bakkertjes, de bakkertjes zijn moe
en dinges sluit de gelederen, een piekerige kop.
(…)
Het matras op de wijnfles
is het matras op de wijnfles,
geen teken van iets
en voorbehouden aan de slaap.
De leegte – ze gonst gewoon,
is leuk met de kinderen
goed voor niets.
De blaffende kat is een dier op zijn plek,
ook wars van oote oote boe of wat
staat het stijf van kopjes en fantasie.
(…)
Gelukkig nemen op pagina 28 de dichters het werk weer op. En gelukkig heeft Danny Degenaar dat negen jaar na zijn debuut ook gedaan. Hopelijk laat hij hierna niet meer zo lang op zich wachten.
***
Danny Degenaar (1978) debuteerde in 2005 met Eternelle lust geen bollen.
In Meander meer daarover hier en hier.
