Columns

Was Leonard Cohen een èchte schrijver? Rogier de Jong over 'Glorieuze verliezers', geafficheerd als een ‘psychedelische roman’. Was Cohen een goede dichter? Hij had onmiskenbaar talent om op melancholieke wijze uiting te geven aan gemoedstoestanden en levensbeslommeringen. Maar ‘de pakkende melodieën tilden de teksten op alsof hij iets belangrijks had geschreven’, volgens Frits Abrahams bij het bespreken van Cohens nalatenschap.

Jan Loogman over afscheid. ‘De keerzijde van het einde, het verlies dat bij afscheid hoort, is de blanco bladzijde, de zee aan mogelijkheden, de opening naar het onbekende dat winst kan brengen, wie weet.’ Met prachtige strofen van dichters, de troost van een gedicht met veelzeggende titel ‘Travel’ van Edna St. Vincent Millay en een dansje.

Pieter Sierdsma over de gedichten van Pierre Kemp. Deze zijn musisch en behoren bij de meer zuidelijke cultuur, waar rationaliteit minder overweegt dan gevoel, kleur en beweging van de taal. Notities uit de losse pols op hetzelfde traject tussen vertrek en aankomst. Woorden rollen als kralen uit een losgeraakt kleurensnoer tot een verrassend patroon. De taal is nooit geforceerd.

Onlangs herlas Hans Franse het verhaal De Naumachie, zijn eerste kennismaking met Couperus’ werk. Het verhaal voert ons terug naar de tijd van Keizer Claudius en het grootste technische werk uit de klassieke oudheid: het drooggemaakte meer van Fucinus. Het verhaal heeft een open einde: herlees het en maak het in gedachten af.

Hoe maak je als dichter bij een optreden contact met je publiek? Rogier de Jong geniet van de aandacht en tegelijkertijd blijft hij een product van de Nederlandse calvinistische cultuur waarin het 'not done' is jezelf in het zonnetje te zetten. Maar op de bühne mag, nee móet je opeens in de belangstelling staan. Want het is immers jouw feestje!

In zijn 50e! column peinst Jan Loogman over praters en luisteraars, volume en stilte, drempels en glooiingen. ‘Onze kleine mijnheid’ kan in stilte, maar ook in drukke gesprekken gevierd worden, niet zozeer omdat we van onszelf onder de indruk zijn, maar omdat we genieten van het leven. Met citaten van Czeslaw Milosz, Szymborska, Starik en Moeyaert.

Nog eenmaal deze prangende vraag boven een publicatie maar nu ook op de omslag van een eerste Meander-uitgave (nieuwe stijl). Hierin de 75 antwoorden, van serieus naar speels, van poëtisch, humoristisch, streng, onderhoudend, kort, (te) lang, verlegen, duidelijk, zeker tot geërgerd, motiverend, vluchtig of (opnieuw) vragend. Goed voor nieuwe discussies en nieuwe vragen en wie weet, nieuwe series en uitgaven.

Door cijfers op een bepaalde wijze te lezen kun je een rekenkundige onderlinge samenhang aanbrengen. Doet poëzie niet hetzelfde met woorden? Willem Tjebbe Oostenbrink over het plezier in het oproepen van suggestie en het scheppen van samenhang door het creëren en structureren van een nieuwe wereld aan de hand van cijfers en taal. Hierna kijk je anders naar deze begrippen.

In Ljubljana zag Hans Franse op de markt een melkautomaat: melk, vitaliteit, leven; de dichter is een koe, schreef Achterberg. Zou er geen markt zijn voor al die sigarettenautomaten die werkloos zijn geworden? Maak ze tot poëzieverstrekkers voor verslaafden aan het Woord! Omdat hij zoveel reist en zelden de provinciestad Alkmaar aan doet, heeft hij het project ‘pakje kunst’ gemist.