Commentaren

Het oeuvre van Giacomo Leopardi (1798 – 1837), dichter, schrijver, filoloog en filosoof, wordt beschouwd als een hoogtepunt in de Italiaanse literatuur. Hij wordt vergeleken met Dante en Petraca. Wat was zijn achtergrond en waarom stierf hij zo jong? Hans Franse zocht het uit en stuitte op een link met de Nederlandse anatoom Frederik Ruijsch, bekend van het prepareren van mensen. Het commentaar op Giacomo Leopardi en Frederik Ruijsch.

Hans Franse heeft zich verdiept in dichter Willem ten Berge (1903 – 1969), die op jonge leeftijd in de extatische katholieke sfeer van twee tijdschriften ook twee bundels publiceerde. Hij heeft daarna weinig meer gedaan met zijn dichterschap. Interessant voor die tijd is dat er een katholieke massabeweging ontstond die Mussolini vereerde. Op demonstraties en spelen werd de fascistische groet standaard gebracht. Dichters en schrijvers voelden zich hier sterk tot aangetrokken.

Dichter Willem Godschalk van Foquenbrock (1640 – 1670) schreef vrij platvloerse gedichten en nam zichzelf niet serieus. Als medicus reisde hij af naar fort Elmina, een handelspost in Ghana. Hans Franse heeft zich verdiept in deze 17e -eeuwse dichter die verguisd werd en eenzaam was. Men noemde hem een ‘drekpoëet’. Toch liet hij een memorabel toneelstuk achter, het blijspel ‘De Min in het Lazarushuys’.

Hans Franse schetst een levendig beeld van dichter en taalvirtuoos J.J.L. ten Kate (1819 -1889). Hij stond bekend om zijn grote rijmvaardigheid, was zeer productief en vertaalde vele meesterwerken. Als jonge student zet hij zich – op ironische wijze – af tegen de geldende norm (het Byroniaans) in het tijdschrift BRAGA . Op zijn beurt wordt hij op zijn oude dag gefileerd door de Tachtigers. Het commentaar op J.J.L ten Kate.

H.C. ten Berge is naast schrijver, dichter en essayist ook vertaler. Hij stuurde ons, naar aanleiding van het tweegesprek over het vertalen van poëzie, een essay uit 2001. Hierin vertelt hij aan de hand van onderzoek en voorbeelden over zijn werkwijze. Wij vonden het nog steeds actueel en razend interessant! We kregen toestemming om dit lange, maar zéér bijzondere essay te publiceren: een kijkje in de keuken van een vertaler.

Peter Vermaat en Hans Puper hebben beiden een uitgesproken mening over het vertalen van poëzie. In het derde deel hierover verbreedt hun conversatie zich. Ze spreken over vertalen als vorm van onderzoek. Over een ‘tussentaal’ nodig hebben als je de brontaal niet beheerst. Ze buigen zich over de hamvraag: is een vertaling van poëzie altijd een herschepping? Het commentaar op het vertalen van poëzie in een tweegesprek.

Het vertalen van poëzie is een complexe aangelegenheid en geeft regelmatig aanleiding tot discussie. Er valt ook veel over te zeggen. Peter Vermaat en Hans Puper hebben allebei een uitgesproken mening over dit onderwerp. Zo vraagt Vermaat zich af: Waarom zou je eigenlijk poëzie willen vertalen? Puper heeft daar wel een antwoord op. Het commentaar op het vertalen van poëzie in een tweegesprek.

Het vertalen van poëzie is een complexe aangelegenheid en geeft regelmatig aanleiding tot discussie. Er valt ook veel over te zeggen. Peter Vermaat en Hans Puper hebben allebei een uitgesproken mening over dit onderwerp. Zij gaan aan de hand van voorbeelden een gesprek hierover aan. Dit is het eerste deel van hun conversatie. Het commentaar op het vertalen van poëzie in een tweegesprek.

Wim Vandeleene sprak met Janine Jongsma over de recensie van zijn tweede bundel: ‘Onbereikbaar voor commentaar’. De recensent in kwestie was Jan van Gulik, van wie Vandeleene vond dat hij een interessante link had gelegd met de sociologie, de dynamiek van mensen in verhouding tot elkaar. Aan de orde komt ook of het schrijven in de derde persoon enkelvoud de lezer op afstand houdt. Het commentaar van Wim Vandeleene.