Recensies

De gedichten in ‘Soms blijft iets’ van Froukje van der Ploeg kunnen Peter Vermaat niet bekoren: ‘’Vermoedelijk ligt de oorzaak voor mijn leeservaring vooral in de bespiegelende aard van de teksten, het – enigszins beteuterde – terugkijken van nu naar vroeger en het af en toe wat klagerige verwijzen naar slachtofferschap van de vrouw – niet alleen door biologisch bepaald ongemak, maar toch ook door ‘het verschijnsel man’’’

Het thema van ‘De droom van elke cel’ van Maricela Guerrero vertaald door Lisa Thunnissen, is het voeren van een talig verzet van inheemse talen die de wereld van cellen, bomen en wolven vertolken, tegen de taal van het zogenoemde imperium dat ontgint, verbrandt en bomen velt. Francis Cromphout is onder de indruk van deze poezie van ‘ruisende woorden’. Speciale aandacht is er ook voor de vertaling van Thunnissen.

In ‘De Blob’ borduurt Anouk Smies verder op de gelijknamige film over een levend wezen met een amorfe substantie dat zich voedt met andere organismen. Anneruth Wibaut zegt: ‘Nee, het zijn niet de gevoelens, groot of klein, die de gedichten van Smies kenmerken, veeleer beelden, vaak barok of in bizarre combinaties. Ze lezen daardoor als het script voor onthutsende tekenfilms met een komische toets.’

In de tweede bundel ‘Brooddoosomhelzing’ van Mahlu Mertens liggen de thema’s op het persoonlijke en maatschappelijke vlak in beeldende taal. In de persoonlijke gedichten kan Taco van Peijpe zich goed vinden, maar het is moeilijk een maatschappijkritische boodschap poëtisch te verwoorden. Toch luidt zijn eindconclusie dat Mertens een verrassende bundel schreef die opengaat als een poëtisch theater van sprekende beelden.

Peter Vermaat bespreekt ‘Verzamelde gedichten’ van Hanny Michaelis: ‘Ondanks haar ogenschijnlijk rechtstreeks en onversierd taalgebruik, laat Michaelis in haar gedichten nooit het achterste van haar tong of de bodem van haar ziel zien. Je kunt je afvragen of dat in retrospectief überhaupt mogelijk is: inmiddels weten we voldoende van de verwoestende werking op de geest die (oorlogs)trauma’s hebben.’

Dertig kersen op de taart van ons dertigjarig bestaan. Wat zijn jouw twee favoriete bundels van de laatste dertig jaar? Het lijkt een onmogelijke opdracht om die vraag te beantwoorden, maar onze recensenten gingen de uitdaging aan. We stoffen dertig bundels af die een grote indruk hebben achtergelaten en uitnodigen tot herlezen. Vandaag bespreken Peter Vermaat en Taco van Peijpe ieder een favoriete bundel.

Jac Janssen bespreekt 'Een halte in de stroom', het debuut van Hans van Miegelbeek. In zijn manier van dichten, schuilt een zekere voorspelbaarheid. 'Maar die consciëntieuze werkwijze dwingt mij ook tot beter lezen. Daarbij groeit, hoe verder ik in de bundel geraak, mijn bewondering voor de rijkdom en geraffineerde concentratie van zijn taalgebruik. Uit de verzen spreekt een aanstekelijk plezier in het leven en de mogelijkheden van taal.'

Peter Vermaat gelooft niet dat Twan Vet in zijn debuut 'Troostpogingen' al een eigen geluid gevonden heeft. De bundel bestaat voor het grootste gedeelte uit schatplichtigheid, zo stelt hij. De toon is vriendelijk en uitnodigend, de techniek is goed, echter: 'dit zijn gedichten als een open deur, waardoor je zonder bukken of manoeuvreren binnengaat – maar dan?'

Bij het debuut ‘De beginselen’ van cultuurhistoricus Sjeng Scheijen kreeg Tom Veys het gevoel dat deze dichter al veel langer aan het werk is. Dit klopt ook, alleen niet als dichter, maar als bekroond schrijver. Veys noemt de gedachten van de dichter: ‘Concreet pijnlijk en filosofisch, aards en poëtisch.’ Scheijen zet ons aan het denken, hij haalt een orde neer om vervolgens een nieuwe te ontdekken.