Jac. M. Janssen leeft van journalistieke en praktische teksten en produceert ook verhalend proza, zoals zijn eerste roman Borsthonger (eigen beheer, 2022). Sinds enkele jaren neemt hij zijn poëzie serieus genoeg om er solo mee voor de dag te treden. Eerder verschenen er gedichten van zijn hand in verzamel- en gelegenheidsbundels. Dit trio verzen, dat je kan omschrijven als funeraire poëzie, brengt zijn debuut op Meander.
foto © Julia Janssen
Was je gezicht
–
Was je gezicht
– noem het edel, Etruskisch, amandel
passen zulke woorden jou, eenvoudig en simpel
wel, schetsen ze je beeld
zoals het niet meer is
nu het van was lijkt, tot stilstand
werd gewiegd, uit zijn mal gebroken
gestold en innerlijk uitgehold –
–
was je gezicht enigmatisch, een sfinx
was het gebeeldhouwd uit vuursteen
of een zachter soort misschien
van zand of zuidelijk kalksteen
of geboetseerd van niets in iets en terug
zag ik, nog een kind, een krijger een heldin
in jouw koele trekken
toen jij zelf al een kind wierp?
–
Slanke vingers dwongen de klei
scherpten beitels hanteerden hamers
doorzagen zij wat een ander ontbrak?
hakten harsen geuren vrij uit
weerbarstig bloedend hout
goten gips bogen lood en was
diep gelegen ogen neus gebogen
je mond zo breed in lach geopend
vervloekte de vliedende tijd
de ontsnappende adem de liefde
gevangen in het harnas
van stilstaande lucht –
–
Ben je nu dan bevrijd
van dat raadselachtig gelaat
dat gemaskeerde nu dat niets
meer prijsgeeft ooit of loslaten
zal dan een voltooide
eindelijk kristallen staat?
Ik was mijn handen dan
droog ik dit gezicht.
–
Was je gezicht
– noem het edel, Etruskisch, amandel
passen zulke woorden jou, eenvoudig en simpel
wel, schetsen ze je beeld
zoals het niet meer is
nu het van was lijkt, tot stilstand
werd gewiegd, uit zijn mal gebroken
gestold en innerlijk uitgehold –
–
was je gezicht enigmatisch, een sfinx
was het gebeeldhouwd uit vuursteen
of een zachter soort misschien
van zand of zuidelijk kalksteen
of geboetseerd van niets in iets en terug
zag ik, nog een kind, een krijger een heldin
in jouw koele trekken
toen jij zelf al een kind wierp?
–
Slanke vingers dwongen de klei
scherpten beitels hanteerden hamers
doorzagen zij wat een ander ontbrak?
hakten harsen geuren vrij uit
weerbarstig bloedend hout
goten gips bogen lood en was
diep gelegen ogen neus gebogen
je mond zo breed in lach geopend
vervloekte de vliedende tijd
de ontsnappende adem de liefde
gevangen in het harnas
van stilstaande lucht –
–
Ben je nu dan bevrijd
van dat raadselachtig gelaat
dat gemaskeerde nu dat niets
meer prijsgeeft ooit of loslaten
zal dan een voltooide
eindelijk kristallen staat?
Ik was mijn handen dan
droog ik dit gezicht.
Zwermen
–
–
1
in de knop
–
Het blad laat los
het valt maar glanzend
staat de knop al klaar.
Hoe staat dat voor jou
verre gekrompen broer?
–
Jij bleef stug roken
tot je erbij neerviel
zei je ooit zonder stoer
te willen klinken, waarvan akte –
mij hoor je niet vloeken.
–
Nu staan we naast elkaar
en reiken lege handen
vergeefs naar troost
maar bij nacht drijft
de gracht vol bladeren.
–
–
–
2
zonk
–
Dit is de eerste gele volle maansopkomst
die jij niet ziet en aan de andere hemelzijde
zwermen wentelen vluchten spreeuwen
en elders zonk roze en rood naar oranje de zon
–
wat een hemels natuurlijk schouwspel dat
het zonder jouw kader je toets en kleurgevoel
je helle palet je keurende maar immer
schilderkunstige blik toch ook zal doen
–
–
1
in de knop
–
Het blad laat los
het valt maar glanzend
staat de knop al klaar.
Hoe staat dat voor jou
verre gekrompen broer?
–
Jij bleef stug roken
tot je erbij neerviel
zei je ooit zonder stoer
te willen klinken, waarvan akte –
mij hoor je niet vloeken.
–
Nu staan we naast elkaar
en reiken lege handen
vergeefs naar troost
maar bij nacht drijft
de gracht vol bladeren.
–
–
–
2
zonk
–
Dit is de eerste gele volle maansopkomst
die jij niet ziet en aan de andere hemelzijde
zwermen wentelen vluchten spreeuwen
en elders zonk roze en rood naar oranje de zon
–
wat een hemels natuurlijk schouwspel dat
het zonder jouw kader je toets en kleurgevoel
je helle palet je keurende maar immer
schilderkunstige blik toch ook zal doen