Dicht bij huis
door Harry Vaandrager
U herkent het vast, je loopt door een museum met moderne kunst en vraagt je af: ben ik te dom om dit te begrijpen? Is het van een metafysische orde misschien?
Daar hebben we bij Ingmar Heytze geen last van. De dichter zoekt het in zijn tiende bundel weer dicht bij huis. De alledaagsheid is zijn materiaal: ‘Hier is de wereld. Hij is helemaal voor jou.’ (Beste Ingmar, wereld is toch echt vrouwelijk geaard.)
En die wereld is bijvoorbeeld een wasstraat, ‘… een tunnel waar je stuurloos door rijdt in zijn vrij en als oud licht uit te voorschijn komt – stralend.’
Kan de alledaagsheid goede poëzie opleveren? Natuurlijk. Maar dan moet zo’n wasstraat wel een metaforische lading krijgen. Zo’n wasstraat gaat, als het goede poëzie is, evoceren in een parallelle wereld. Anders blijft het in de alledaagsheid geparkeerd staan. Wil ik dat, dan ga ik wel mijn oor wel te luisteren leggen bij een HEMA-filiaal. En daar hoor je waarschijnlijk vettere formuleringen.
Ietsje anders gezegd: een dichter zou met het gekozen materiaal zijn eigenste werkelijkheid moeten scheppen. Dit alles doet Heytze niet. En stond er de bundel dan maar één intrigerende regel. Helaas, ook dat niet.
Het meest storende vond ik echter, dat de dichter nergens liet blijken te schrijven vanuit een zekere, of onzekere urgentie. Zonder dat wordt iedere bundel krachteloos.
De uitgever meldt ‘dat de dichter veel mist doordat hij maar één leven kan leiden.’
Zo zo, daar val ik ook niet van om. Maar ik gun Heytze wel een tweede leven, zodat hij zich kan revancheren.
*****
Ademhalen onder de maan werd op Gedichtendag 2012 gepresenteerd. De afdelingloze bundel telt 39 gedichten en kreeg een motto mee van Charles Bukowski: ‘and after what seemed like/ an eternity/ we finally found the tunnel at the end of the light’.
Ingmar Heytze (1970) schreef eerder de bundels De allesvrezer (1997), Sta op en wankel (1999), Aan de bruid (2000), Het ging over rozen (2002), Nietzsche schrijft een laatste vers (2004), Schaduwboekhouding (2005), Elders in de wereld (2008), Utrecht voor beginners (2009), Utrecht voor gevorderden (2011).
In 2008 werd hem voor zijn oeuvre de C.C.S. Croneprijs toegekend.
Heytzes eigen website www.ingmarheytze.nl geeft een volledig overzicht van zijn werk en activiteiten.
