Columns

Poëzie vindt bij Ingmar Heytze haar oorspronkelijke plaats terug als woorden voor muziek. Zelf was hij het liefst een musicus als Paul Mc Cartney geweest, muziek makend bijna achteloos, speels. De discrepantie tussen het ik en de tijd gaf Heytze ook heel knap vorm in zijn theatermonoloog ‘De Wanen’. Er zijn weinig dichters, die de spankracht van hun taal zo kunnen tonen.

Romain John van de Maele laat stellingen en tegenstellingen met elkaar botsen en veroorzaakt een kleine storm in een glas water. Zo maakt hij duidelijk dat categorische uitspraken over de gedachtewereld en poëzie altijd aan het wankelen kunnen worden gebracht, en ze hoeven niet eens zo fundamenteel te zijn als ‘In den beginne was het Woord’.

‘Zoals een dichter de essentie zoekt, woord na woord, zin na zin, versie na versie en zijn materiaal uitwerkt met details die het werk vervolmaken, zodat er tenslotte iets ontstaat dat er eerst niet was maar nu de beeldende taal verrijkt en aanwezig is, zo deed ook Bayens het met zijn uit klei groeiende vormen’. Hans Franse over de beeldhouwer Hans Bayens.

De Dodenherdenking op 4 mei jl. zal bij velen gemengde gevoelens hebben opgeroepen. Enerzijds herdachten zij ongetwijfeld de tussen 1940 en 1945 massaal omgebrachte Joden, en anderzijds ook de Gazanen, in veler ogen slachtoffers van de staat Israël. Rogier de Jong belicht drie Joodse en Israëlische dichters die de thema’s hoop en vrijheid elk op hun eigen manier in hun poëzie hebben verwerkt.

Nadenken over samenzijn: hoe je elkaar vindt, wat je met elkaar bespreekt, of je vrienden bent of niet, wat je weet van elkaar, dat doet Jan Loogman in zijn – altijd ontroerende – beschouwende column. Proberen te ontkomen aan het gedrag in deze tijd waarin mensen elkaar gemakkelijk hun plek wijzen, elkaar de hand reiken.

Ko van Geemert komt nogal wat briefjes tegen, vooral in boeken, zo bewaart hij ze en samen met zijn herinneringen vormen ze ontroerende poëzie. Soms valt er iets uit een stapel papieren, readymades, ook wel ‘gevonden poëzie’ genoemd, net zoals de mooie voorbeelden die Jos van Hest in Meander geeft. Soms is het zoeken, vaak luisteren en soms hoef je er niets voor te doen.

Eva Gerlach is de tiende dichter die te gast is op Meander Live in het Luxor Theater in Zutphen. Op zondagmiddag 11 mei leest zij 'Vlieg! zegt de vloer' in zijn geheel voor. Het is een jeugdbundel, haar vierde al, en prachtig geïllustreerd door Trui Chielens. Hij gaat over een meisje dat opgroeit nadat haar ouders zijn gescheiden, maar zwaar is de bundel niet. Hij is humoristisch, en de hoofdpersoon is prettig tegendraads.

Paul Snoek was een dichter die het bestaan omarmde in al zijn verwondering, op de top van de zinnen. De woorden ademen een betovering, hij overschrijdt in zijn gedichten de grenzen van de wereld, van de atmosfeer, gaat van binnen naar buiten en overstijgt zichzelf. Zijn eigen schepper, ‘met de zachte handen van de uitvinder’.

Het Vlaanderen van de vader van Hans Franse bestaat niet meer, maar het leeft nog steeds in zijn herinneringen. Als zijn vader erover zong, werd het nog mooier; hij zong prachtig en veel. Alles kwam weer naar boven toen hij aan een recensie werkte van een aan Guido Gezelle gewijd ‘vrouwentijdschrift’. Guido Gezelle en Wies Moens hoorden tot de uitverkoren poëten van zijn vader.