Recensies

Wanneer je, als Stefaan van den Bremt, al zoveel jaren poëzie schrijft, is waarschijnlijk het grootste gevaar dat je op de automatische piloot gaat. Je ziet dat bij vrijwel elke oudere dichter gebeuren. Wanneer je teert op de status die je vroeger had, en wanneer je geen uitgever hebt die je even wakker schudt, dan verschijnt er een bundel als Blauw slik.

Samen met de fotograaf Etiennne Van den Bulck heeft Patricia De Landtsheer een foto/dichtbundel gemaakt over de shoa: Doorheen de duisternis het licht. De foto's zijn gemaakt in een aantal concentratiekampen. Zij zijn bewust leeg gehouden; geen spoor van menselijke aanwezigheid. Maar de tekst gaat over die afwezige mensen van wie tallozen daar hun leven hebben gelaten. Patricia De Landtsheer heeft niet gekozen voor de stilte waar de foto's van spreken. De stilte van je eigen sprakeloosheid waarin het bewustzijn van deze tragedie je dompelt. Zij probeert vooral iets zichtbaar te maken van de persoonlijke verschrikking van verschillende slachtoffers.

In Alles is onveilig van theoloog Maarten van Aes staan de verzen wel heel ver af van het De Heer is mijn herder. Mij ontbreekt niets. Had hij maar één zin geschreven die de kracht van die woorden evenaarde, verzucht Levity Peters, die de bespreking een persoonlijke invalshoek geeft.

Natuurlijk is elke creatieve uiting een brug naar de ander. Natuurlijk probeer je de ander te verleiden om jou 'te zien' en natuurlijk probeer je de ander een beetje te betoveren. Maar wat een genot is het wanneer iemand dat doet zonder te grote pretenties en met open vizier! Zo'n dichteres in Fieke Gosselaar, die meer heeft te vertellen dan haar debuut Nova Zembla laat lezen.

Levity Peters (Slikkerveer 1951, kunstacademie, fotograaf) begon in februari 2012 zonder enige 'publieke' literaire voorgeschiedenis als recensent bij Meander. Met zestig recensies in nauwelijks twee jaar tijd is hij als zodanig bijzonder productief. Nu debuteert hij bij Uitgeefhuis De Manke God zelf als dichter met Noord, persoonlijke, narratieve poëzie die we veel te weinig tegenkomen in Nederland.

Hans Tentije opent Gissingen, gebeurtenissen met een vooraf geplaatste, cursief gezette tekst van 24 regels waarin hij niets anders doet dan een groot aantal zaken en gebeurtenissen opnoemen die zo van elkaar verschillen, dat ze een willekeurige greep lijken te zijn uit alles wat het leven in de meest uitgebreide zin te bieden heeft. De opsomming eindigt met 'de vragen, de vragen -'. Je kunt dit simpel zien als een nieuw, laatste item van de lijst, maar het kan ook terugslaan op al het eerder genoemde en dan suggereert het dat alles wat in het leven te zien en te ervaren is, kan worden opgevat als een vraag, een 'levensvraag'. Maar alles wat vraag is, geeft zicht op een antwoord, draagt dat op de een of andere manier al in zich. Zou

Rommert Boonstra (1942) verloor in 2012 zijn vrouw, De mooie rooie, met wie hij 34 jaar samen was geweest. Boonstra, een van de grondleggers van de geënsceneerde fotografie, maakte een ‘tombeau’ voor haar. Een dicht- en fotobundel. De foto’s zijn geen illustraties van de gedichten, de gedichten zijn niet op de foto’s geënt. Toch blijf je als lezer switchen tussen tekst en foto, lijken ze intens met elkaar verweven en elkaar te versterken: sommige zaken zijn niet uit te beelden, andere niet te beschrijven.

Heimwee en de Ruïne bevat een ruime keuze uit de gepubliceerde en ongepubliceerde gedichten die Frank Martinus Arion in de periode 1957-2007 schreef. De auteur van Dubbelspel heeft ook als dichter zijn lot met Curaçao verbonden.

Samenstellers Ben IJpma en Ben van Melick maakten met Ik ben een gemankeerde saxofonist – Lucebert & Jazz een schitterend overzicht van de wijzen waarop jazz van invloed geweest is op het werk van Lucebert. De gedichten staan daarbij centraal, maar het boek bevat ook een dertigtal pagina's met beeldend werk en foto's en documenten.