Vliegeren in je dromen
door Maurice Broere
–
–
Tussen droom en werkelijkheid ligt altijd het moment van echt wakker worden. Even weet je niet in welke sfeer je je bevindt. Je wordt uit je droom gehaald en soms is dat een opluchting, soms is het juist moeilijk om je los te maken van de droomtoestand waarin je verkeerde. De gedichten in Reis naar de eilanden nemen je mee en laten je dromen, met als decor, een door de dichter opgeroepen werkelijkheid. In zijn vorige bundel In de bocht van de rivier uit 2012, was er ook sprake van ‘een droomachtige wereld’ in de bespreking op Meander. De ondertitel ‘gedichten tussen droom en werkelijkheid’ is dus goed gekozen. Dat dromen kan ook staan voor dagdromen, even een moment weg uit het hier en nu. Vaak is er een observatie die je meeneemt en aanzet tot mijmeren. De bundel bestaat uit iets meer dan veertig getitelde gedichten. Er is geen verdeling in afdelingen. Eindrijm en interpunctie ontbreken in vrijwel alle gedichten.
–
zomers klokt de taille
van haar rok
op lome tast golft
de omslag zonnig taf
de rechte rug is rustplaats
voor het lange haar
ze voert een hondje aan de lijn
als nietig tegenwicht van
wat de zomer is
–
ze gaat door naar de zon
haar enkels vlechten
op het keerpunt
van de rok
een tip wit secuur
ze loopt zeker licht
alsof ze beschikt
over het indringend
zonne-uur.
Een mooie observatie van een dame die in zomerse outfit langs een terras loopt. De zomer wordt in het gedicht tot leven geroepen. Je voelt de sfeer waarin de dichter beschrijft wat er voorbijtrekt en dit meisje trekt in het bijzonder zijn aandacht. Het taalgebruik is speels en origineel: de taille klokt, de rug als rustplaats van haar, enkels die vlechten. Het is opvallend beeldend beschreven, je ziet het zo voor je. Door de rijkelijk aanwezige assonanties klinkt en leest het bijzonder prettig. Zelfs de meanderende vorm versterkt de sensatie van de voorbijgaande dame.
–
kale bomen vegen traag
langs de hemel
vastgehecht aan een landweg
met een paar huizen
versterkt door een kerk
waarvan de duldende torenspits
prikt naar rafelige wolken
hoog ontvlamt het uurwerk
als een gouden krans
–
het land in halfslaap
onder hoge lucht gedaald
nog niet bewoond open gelaten
tussen boomwallen
in gedachten dwalen lange
grijze schermen
aansluitend op een droom
nooit helemaal ontnuchterd
door de gebroken vogelvluchten.
De eerste regel vind ik al geweldig: bomen als bezems. Een meeslepende beschrijving van een landschap. Het doet mij sterk denken aan het gedicht van Marsman ‘Herinnering aan Holland’ waarin ook een beeld wordt opgeroepen van een eindeloos landschap.
–
zon koestert rode schelpjes in het zand
vliegensvlug gaan berichten omhoog
langs het vliegertouw
licht van behuizing kleine wolken
alles is gereed draadloos luisteren
naar een open hemel
–
stemmen verdwalen in droom
vermengd met geur van zonnebrand
slapers drijven naar de verste rand
maar de golfslag van warmte spoelt
hen weer aan land
–
om de dag te rekken verslindt
geruis eb en vloed
baders die zich glinsterend terugtrekken
uitgelaten woelig goed
de zon raakt de aarde met duizelend
licht stom volmaakt en onverplicht.
Een dag aan het strand, een strakblauwe lucht met af en toe een mooi-weer-wolkje dat helverlicht voorbijtrekt. Strandvermaak komt langs: zwemmen, zonnebaden, kijken naar het steeds veranderende decor van zand en zee. Even werd ik meegenomen naar mijn kindertijd waarin vliegeren een aangename bezigheid was. Zeker aan het strand, want daar was wind en lukte het vrijwel altijd om de vlieger omhoog te krijgen. Als hij dan eenmaal hoog aan de hemel stond, soms bijna uit zicht, maakte je briefjes die langs de draad omhoog gingen. Even was ik weer een jongetje! Een bundel om heerlijk bij weg te dromen in mooi verwoorde observaties. Eilanden staan in de literatuur meestal symbool voor eenzaamheid, maar dat proef ik in deze bundel absoluut niet. Misschien moet je de titel letterlijk interpreteren. Het titelgedicht van de bundel bevestigt dat enigszins. Het individuele zit voornamelijk in de particuliere observaties. Die maken de eilanden door de dichterlijke taal wel zeer toegankelijk. Een diepere betekenis hoeven we, denk ik, niet te zoeken; gewoon genieten van de opgeroepen beelden en laat je wegdromen in de sfeer.
____
Pieter Sierdsma (2019). Reis naar de eilanden, gedichten tussen droom en werkelijkheid. Boekscout, 62 blz. € 15,99. ISBN 9789463897747