door Wouter van Heiningen
(c) Pixabay
Al vele jaren lang schrijf ik dagelijks op mijn poëzieblog woutervanheiningen.wordpress.com over poëzie. Daarbij laat ik geen onderwerp onbesproken. Juist de poëzie buiten het boek heeft al heel lang mijn interesse. Dus ook poëzie en de social media. Facebook en Twitter kennen vele deelnemers die zich met poëzie bezig houden en zijn kanalen via welke poëzie gedeeld wordt. Maar met de komst van Instagram is er op dit gebied een extra dimensie bij gekomen. Heel veel jonge dichters zien Instagram als het podium om zich poëtisch te uiten. Er zijn Instagramdichters die bij het ‘op papier lezende publiek’ bekend zijn geraakt nadat ze hun Instagramgedichten zijn gaan bundelen. Lars van der Werf (@larsvdwerf op Instagram) is misschien wel de bekendste. Hij begon op Instagram met het plaatsen van zijn ‘versjes’ en heeft inmiddels, 25,3.000 volgers en door dat ‘succes’ inmiddels 5 versjesboekjes gepubliceerd bij uitgeverij Meulenhoff.
Een ander voorbeeld is Jehudi van Dijk, met 1.090 volgers misschien veel minder bekend dan Lars van der Werf maar dankzij een project bij crowdfundplatform Voordekunst heeft hij een bundel met collagegedichten gepubliceerd. En internationaal gezien zijn er Instagramdichters ‘wereldberoemd’ geworden dankzij dit medium. Neem Canadese Instagramdichter Rupi Kaur, die 3,7 miljoen volgers heeft op Instagram en door het tijdschrift Rolling Stone werd uitgeroepen tot ‘Queen of the Instapoets’. Haar poëzie is zelfs in het Nederlands vertaald en gebundeld door uitgeverij Orlando (Thuis in mezelf, Home body).
Dat Instagrampoëzie leeft blijkt voor mij ook uit het feit dat ‘poëzieprofessor’ Kila van der Starre er onderzoek naar doet. Na haar proefschrift over poëzie buiten het boek en promotie op dit onderwerp, is ze op dit moment bezig met het onderdeel poëzie op Instagram. Kila heeft speciaal voor deze mensen een enquete opgesteld waarin ze vragen stelt over dit fenomeen. Maar ook gevestigde dichters en dichters op papier manifesteren zich steeds vaker op Instagram of plaatsen werk (vaak gefotografeerd vanaf papier) op dit medium.
Wat me opvalt bij de stroom aan jonge Instagramdichters, is dat hun poëzie heel vaak heel kort is, bestaat uit korte bespiegelingen of observaties, anekdotisch is en geregeld het niet boven het niveau van een quote of uitspraak uitkomt. In dat kader maak ik me zelf ook schuldig want een onderdeel van het tweemaandelijkse mini-poëziemagazine MUGzine is de Luule (het Estische woord voor poëzie), een kort drie tot 5-regelig ‘gedichtje’ dat anekdotisch, bespiegelend, beschouwend of grappig van aard is.
Er is zelfs al een award voor Instagrampoëzie, de AMAI (Alle Monden Award Instagram) prijs voor beste gedicht, spoken word en quote. Wat maar laat zien dat Instagrampoëzie breder is dan korte versjes, maar voor de geoefende lezer van poëzie, die verdieping zoekt, literaire uitdaging en zich wil verliezen in het spel met de taal, niet altijd voldoende zal kunnen bieden. Desalniettemin is Instagrampoëzie een voedingsbodem en speelvijver voor jong talent en kan het aan de in poëzie geïnteresseerde lezer, zeker een bron van vermaak en inspiratie bieden.
–