Recensies

De essaybundel ‘Zo andersom is alles misschien’ van Dirk De Schutter heeft een veelbelovende ondertitel: 'Tussen dichten en denken'. Recensent Eric van Loo merkt, dat De Schutter vooral geboeid is door de hermetische dichter Hans Faverey en de echo’s van religieuze wortels in het werk van Erik Spinoy, en zich vaak van een stevig filosofisch jargon bedient. Niet echt iets voor de beginnende poëzielezer, maar zeker interessant voor wie het grensvlak poëzie – filosofie wil verkennen.

Ivan Sacharov: ‘Eén plaatje zegt meer dan duizend woorden. Het plaatje op het omslag van [het lange, verhalende gedicht] De olifant van Oostzaan van Erik Bindervoet wat mij betreft meer dan tweeduizend.’ De afbeelding suggereert beelden uit een droom en dat zal Bindervoet hebben aangesproken. ‘Het knappe van Bindervoets gedicht is dat het vragen oproept. Want antwoorden geven: dat is een heel andere zaak. Dat zou maar informatie zijn. Een gedicht is daar te ambivalent voor.’

De bundel opstellen 'Iedereen dichter! Poëzie is een manier van leven' van Ivo van Strijtem is bedoeld om de poëzie af te helpen van het imago van wereldvreemd, moeilijk en nutteloos. Dat lukt niet op deze manier, aldus Ernst Jan Peters. De onmogelijke associaties bereiken het tegendeel.

Xavier Roelens verwerkte in ‘Onze kinderjaren’ de prilste herinneringen van 365 mensen. Het is, in de woorden van de dichter, democratische open-source-literatuur. Maar, schrijft Joop de Vries, door zijn voor de gemiddelde lezer onnavolgbare woordenstroom ‘is zijn poëzie te veel kunstpoëzie: grotendeels hermetisch afgesloten teksten waarvan juist het volk verstoken blijft.’

Jozef Deleu pleit voor een zeer kritische houding tegenover dichters, want ‘poëzie of wat ervoor door wil gaan [surft] al te vaak [mee] op het modieuze gebabbel van commentatoren die via haar parafrases of slappe performances van haar dubbele bodem en diepgang ontdoen.’ Hij heeft gelijk, maar gelukkig verschijnt er ook veel goede poëzie: Deleu laat het in zijn bloemlezing opnieuw zien. (Hans Puper)

‘Bundels van het nieuwe millennium’ onder redactie van Jeroen Dera en Carl De Strycker is een tweede deel met essays over de Nederlandse en Vlaamse poëzie in de 21e eeuw. Stonden in het eerste deel de nieuwe dichters centraal, in deze gaat het om de bundels die verschenen, ook van dichters uit het vorige millennium. Ernst Jan Peters vindt het goed dat het niet alleen diepgaande opstellen zijn geworden, maar dat ook de beginnende lezer wordt meegenomen bij de uitleg over het bijzondere van de gekozen bundels.

In ‘Niemandslandnacht’ is weinig echt wat het lijkt. De stad Orb-e-Grout is in tweeën gesneden. Niemand mag van Orb naar Grout of omgekeerd. En natuurlijk gebeurt dat wel, want op papier is alles mogelijk. Het resultaat is een spannende, cultuurkritische, absurdistische en onheilspellende vertelling in gedichten. Het verleidt recensent Eric van Loo tot een verrassende conclusie: ‘Annemarie Estor is een dichter van de buitencategorie’.

Na een aantal Friestalige bundels brengt dichter Edwin de Groot zijn vierde bundel, oorspronkelijk ‘Sels in Tibetaan belânet op it lêst yn see’ geheten, nu ook in het Nederlands uit. Recensent Hans Franse is enthousiast: ‘een authentiek geluid in beeldend Nederlands’, ‘getuigt van de hoge kwaliteit van de Friese poëzie’. Hij vindt het jammer dat het geen tweetalige uitgave geworden is, en maakt dit goed door het titelgedicht in het Nederlands én het Fries weer te geven.

Herbert Mouwen over ‘Alle gedichten’ van Komrij: ‘De poëzie van Gerrit Komrij komt over als vormvast en is ogenschijnlijk toegankelijk, op het eerste gezicht in ieder geval niet hermetisch, hoewel ik als lezer voorzichtig blijf met deze vaststelling.’ Hij was niet iemand die wachtte op inspiratie: ‘Komrij bouwt zijn gedichten woord voor woord en regel voor regel op. Niet voor niets had hij veel belangstelling voor architectuur en heeft hij daarover met de nodige kritiek op de hedendaagse bouwkunst gepubliceerd.’