Recensies

Sven Staelens (samen apart) omschrijft zijn werk zelf als gesamplede poëzie. Hij gaat aan de slag met bestaande gedichten en schept opnieuw poëzie. Goedkope gimmick of doordachte taalcreatie?
Staelens tovert prachtige zinnen uit zijn pen, maar soms gaan de woorden met hem aan de haal. Ligt het aan de samplemethode waardoor hij zichzelf in een keurslijf moet wringen, of wil hij nog teveel zeggen in te weinig woorden? Momenteel krijgt deze debutant het voordeel van de twijfel, maar hij moet snel zijn eigen stem vinden.

Rood en wit met blauw van Barney Agerbeek is een prachtig uitgegeven bundel, subliem vormgegeven door Gracia Khouw en rijk geïllustreerd met werk van een groot aantal kunstenaars, en niet de kleinste.

Maarten van der Graaff is een erudiet heer. Of een amusante lefgozer. Of beide. In Dood werkfungeert een lange reeks schrijvers, dichters, filmmakers en filosofen. Zij hebben invloed op zijn werk, hebben dat gehad, dienen als plaatsbepaling van zijn dichterschap, wekken zijn verzet op of zijn bentgenoten. Het vreemde is, dat al die verwijzingen me aanvankelijk irriteerden, maar bij herlezing steeds minder en op het laatst helemaal niet meer. Dat komt doordat Van der Graaff een onmiskenbare eigen toon blijft houden.

De dichtbundel Dit is geen theater meer van Annemarie Estor heb ik ademloos uitgelezen. En direct nog een keer. Ik heb vrij veel surrealistische poëëzie gelezen, ook Nederlandstalige, maar zelden was ik daarvan zo onder de indruk als van het werk van Estor. Niet in de laatste plaats, omdat haar poëzie zo goed geschreven is. Ze houdt ons koel, beheerst in haar nachtmerries vast, alsof we er aan gewend zijn, alsof zij ons een wereld voorhoudt waarmee wij, net als zij, in het reine moeten zien te komen:

Vanwege de start in Utrecht is er dit jaar geen ontsnappen aan het begin van de Tour de France. Het Utrechts Dichtersgilde reed en schreef onder aanvoering van Ingmar Heytze zijn eigen proloog met Schaduwpeloton, een 'Tour d'Utrecht' in dertien gedichten.

Oud- Meandermedewerker Herbert Mouwen (Breda, 1952) publiceerde in 1991 de bundel De zon is kapot, en bracht daarna alleen een tweetal verhalenbundels uit. Met De handen van de tijd - een forse bundel: 61 gedichten, verdeeld over acht titelloze afdelingen - profileert hij zich nu weer als dichter.

Marieke Rijnevelds debuut Kalfsvlies laat een acrobatische geest zien, een die op het slappe koord kan jongleren met meer dan één metafoor tegelijk. Zij verwoordt drankzucht en andere gekte op komische en tegelijk schrijnende manieren. Het debuut schreeuwt om meer, maar daarbij verlang ik als lezer wel naar meer rustpunten, opdat de beelden nog beter tot hun recht komen.    

Hoe kan een verzamelbundel van Sleutelaar anders heten dan Wollt ihr die totale Poesie? Het eenregelige gedicht stamt uit 1965 en werd in 1987 ten gehore gebracht op de Dokumenta 8 in Kassel: het schalde door de luidsprekers. Het verwijst natuurlijk naar de retorische vraag in Goebbels’ beruchte, maar qua vorm excellente rede na de val van Stalingrad: ‘Wollt ihr den totalen Krieg?’ Een aantal mensen zal die verwijzing schokkend hebben gevonden, maar als je de aandacht op je poëzie wilt vestigen, dan moet je het zo doen.

Hans Keilson (1909-2011) was een Duits-Joodse psychiater en schrijver. In zijn nalatenschap werden gedichten gevonden, waarvan er vijftien zijn gebundeld in Ballade van de aardse Jood: een tweetalige uitgave waaruit maar weer eens blijkt hoe moeilijk het vak van vertaler is.