Archief

In de bundel ‘Voorbijwoorden’ van Henk Gilhuis had de verwondering vaker mogen plaatsmaken voor verontwaardiging, zegt Anneruth Wibaut. Gilhuis is op zijn best als hij zich kwaad maakt over iets: ‘Maar door het spelen met dubbele betekenissen en het scheppen van nieuwe taal is de algehele sfeer van de bundel sprankelend en herkenbaar. Wat het sterkst opvalt is het soepele en consequente toepassen van ritme.

Volgens Ko van Geemert was de poëziebloemlezing: ‘maar geen bestemming / gedichten over de oude dag.’ de eerste dichtbundel die werd uitgegeven op therapeutische basis. ‘Oud worden’, zo lezen we in het Voorwoord, ‘lijkt synoniem voor ‘lijden, verdriet, verlies en nutteloosheid’. Daar wil men wat tegenover stellen.’ Dat deed Van Geemert zelf ook met zijn interviews, verzameld in de bundel ‘Dor hout.’

In de debuutbundel ‘Ander woord voor moeder’ beschrijft Auke Leistra de verstoorde hechting met zijn moeder en het effect hiervan op zijn leven. Jeanine Hoedemakers vindt de bundel geslaagd, maar mist relativering bij de dichter en hierdoor ligt de inhoud zwaar op de maag. 'Leistra gooit niet alleen zichzelf in de diepte, maar ook de lezer.' Hoedemakers concludeert: ‘Het raakt me om te lezen hoeveel invloed een verkeerde hechting - of het uitblijven ervan – op de rest van je leven kan hebben.’

Hans Franse kreeg een boekje van Harry Mulisch, 'Manifesten', uit de erfenis van Wim Kan. Het gaat niet over poëzie, wel over schrijven en de schrijver. De opmerkingen over kritiek betrok hij op zichzelf, het raakte hem als recensent. Als hij leest hoe Wim Kan bepaalde opmerkingen aanstreepte, zelfs een keer emotioneel, is dit boekje ook voor Meander de moeite waard.

Tijd, wat is tijd? Hoe vang je het heden waarin we leven? Dat probeert Sasja Janssen te onderzoeken in 'Het heden is een lach in het donker' (2024). Fred Tak las het gedicht aandachtig. Een kostbaar geschenk uitpakken doe je voorzichtig.

In deze laatste recensie van Maurice Broere bespreekt hij de ‘De weeromstuit’ van Miguel Declercq: ‘Motieven in deze bundel zijn: dichten, dood, liefde, honden, maar het opvallendst is de ironie in dit werk. We moeten het allemaal niet zo ernstig opvatten, wat als effect heeft op de lezer dat hij zich gaat afvragen, is dit wel zo spottend bedoeld, moeten we het misschien juist wel serieus nemen?’

Sander de Vaan is een van de langst 'zittende' medewerkers van Meander. We herhalen met plezier het boeiende interview dat hij in december 2007 met Gerrit Komrij had. Omdat we jubileren mogen we dat, vonden we. Een gesprek over vrijheid, schijterigheid, 'mannetje Middelkoop', de kinderachtige wereld van de kinderpoëzie, de bloemlezer als zelfmoordenaar en nog veel meer.

De bundel ‘Waar iemand woont’ is het debuut van Richard Nobbe. Zoals het voorplat, met de toren van Babel erop, al doet vermoeden, worden talen met elkaar verhaspeld. Nobbe is autistisch en volgens Tom Veys is hij uniek in zijn invalshoeken en authentiek. Veys zegt: ‘De spreektaalpoëzie bevat vele beelden die soms dicht en ver in elkaar schuiven. Hij maakt zaken verteerbaar die voorheen minder bespreekbaar waren.’

Het 6e deel van onze rubriek, 'Een wereld vol sonnetten', verzorgd door Simon Mulder in samenwerking met uitgeverij HetMoet en het Feest der Poëzie. Vandaag over Paul Verlaine. Deze agressieve absintdrinker en opiumschuiver is ook de schrijver van enkele van de tederste en lieflijkste gedichten uit de Franse literatuur. Zijn enorme populariteit onder componisten zorgde voor een overvloed van liederen.

Hettie Marzak merkt op dat in de bundel ‘Onstandig heden’ van Yke Schotanus, de dichter zich kwetsbaar opstelt, maar op gepaste afstand blijft: ‘Niet alles hoeft prijsgegeven te worden, de lezer kan zelf wel invullen wat niet verteld wordt. Bovendien worden de gedichten op deze manier universeler en geldend voor iedereen die zich kan indenken wat er bij het verhaal hoort.’

Wat je wandelend met het hondje al niet kunt ontdekken. Rogier de Jong vindt de hem onbekende Vlaamse dichteres, Patricia Lasoen. Wie was zij? ‘Ík geloof sterk in de noodzaak aan communicatie, aan het belang en de herwaardering van de dingen rondom ons, aan de mogelijkheid om de ideeën uit te drukken via de beschrijving, de ontleding van de objekten’.

Een dichter met een eigen stem die verrassende beelden geeft en een boeiende inhoud. ‘sisselend plifplofschuim’ in een sober gedicht, ‘wiegen als wieren in de diepzeefluistering’, we ‘keken / door ongelapte ramen bij elkaar en onszelf / naar binnen.' Daar is poëzie voor bedoeld. ‘Hoe legt hij het uit? Aan het huis, de kat, de honger?’

Janine Jongsma spreekt met Oscar Tops over de recensie van zijn debuut 'Laserbundel', deze werd besproken vorig jaar door Kamiel Choi. Onze recensent zag veel scherpe diagnoses van onze werkelijkheid en mooie taalvondsten. Maar sommige gedichten waren niet te begrijpen of te volgen. Tops zegt dat hij zijn scheppingsdrang liet uitwaaieren. Het was: 'een drift die wil uitrazen in de bui van de eerste bundel.' Het commentaar van Oscar Tops.

Een aflevering met Maarten Praamstra van Dichters in de Prinsentuin. ‘Drie dagen lang treden er zo'n zeventig dichters op, alleen dat aantal al maakt dat we eruit springen. Bij de discussie over wie we uitnodigen bespreken we veel: wat voegt dit type poëzie toe aan de line-up? Zijn alle stijlen goed vertegenwoordigd?' Dichters kunnen zichzelf aanmelden via onze site en dat kan tot 15 januari 2025!

Afgelopen november werd Judith Herzberg negentig jaar en kwam haar bundel 'Kneedwezens' uit. Hans Franse vindt het een cadeautje van een groot dichteres. In de bundel wisselen oude en nieuwe gedichten elkaar af. Herzberg is op hoge leeftijd nog altijd meester over de taal in haar herkenbare poëzie die we zo waarderen. Zoals Franse zegt: 'Het als terloops noteren, scherpe observaties en bedrieglijke eenvoud.' Deze recensie getuigt dan ook van zijn bewondering voor haar.

De Iraans - Nederlandse Sholeh Rezazadeh is de negende dichter die te gast is op Meander Live, als steeds in het Luxor Theater in Zutphen. Op zondagmiddag 2 februari, in de Poëzieweek, leest zij haar poëziedebuut ‘Neem ruim zei de zee’ in zijn geheel voor.

‘Fabrieksinstellingen’ is de vierde bundel van Kees Domselaar, hij onderzoekt de menselijke lotsbestemming. Er zitten verwijzingen in naar dichters die ons ontvallen zijn. Jan van Gulik proeft de melancholiek die zo kenmerkend is voor de romantiek: ‘Naast de melancholiek en de destructie in de gedichten van Van Domselaar, wijst ook de aanwezigheid van het mysterieuze op de romantiek. Het mysterieuze blijkt uit de zoektocht naar betekenis in en na het leven.’

‘Ik ging naar Bommel om de brug te zien’ werd ‘Ik ging naar De Pijp om familie te zien’. Deze pastiche van Jan Loogman krijgt u niet te lezen, hij blijft liever in de stijl van Nijhoff en schrijft ‘Op deze plaats heeft een gedicht gestaan / ’t beviel mij niet.’ Hij en zijn familie kwamen wel heel dicht bij 'De Moeder De Vrouw.'

Passend bij deze ‘nieuwe’ dagen is de wat melancholische en sfeervolle poëzie van Jaap Bos. Beginnen we opnieuw of gaan we door, ‘je kunt kwijtraken wat je nooit hebt gehad’ is zomaar zo’n regel, of ‘de dag lag languit’, is dat kalmerend of verontrustend? Laten we met de ogen van deze dichter naar de hemel kijken.

Maurice Broere noemt ‘Het Liegend Konijn 2024 / 2’ de betrouwbare barometer voor hedendaagse poëzie en hij hoopt dat samensteller Jozef Deleu nog lang doorgaat met het uitsteken van zijn voelsprieten en door zijn selectie allerlei moois te berde te brengen. Broere citeert drie gedichten van Bianca Boer, Marijke Hanegraaf en Christine van den Hove.

Het nieuwe jaar beginnen met een eigenzinnige dichter die Meander een exclusief gedicht schonk, kan het beter? Uitspraken als ‘Ik zoek geen citaten, de citaten vinden mij.’ / ‘Zürich en de pannenkoeken van mijn zus zijn overigens ook van niet te onderschatten invloed op mijn werk.’ / ‘Is alle werkelijke kunst niet Outsider Art?’ en ‘Poëzie zit niet in het dna van de Nederlander.’