Archief

‘Het proefkonijnencarnaval’ is de titel van het debuut van Joke Prinsen. Marc Bruynseraede zegt dat haar verzen uitpuilen van zwierig taalgebruik, al is de dood nooit ver weg. Haar poëzie is mild-ironisch tot het soms sarcastische en bevrijdende toe. ‘Wie een beetje het werk van Sylvia Plath kent, ziet dat deze snoeiharde en tegelijk teergevoelige dichteres een bondgenoot heeft gevonden in de poëzie van Joke Prinsen.’

‘Treurnis, het woord alleen al, smaakt in de mond als een drankje op voorschrift van de dokter, tussen bitter en smakeloos. Maar er zijn dichters waar het treurige vermengd wordt met aanstekelijke humor.’ Pieter Sierdsma over de poëzie van Lévi Weemoedt.’ Aan het tragikomische wiel van de werkelijkheid wordt nog een tandje bijgezet, zonder dat daarbij overigens veel fantasie nodig is.’

Van een noordwesterstorm, een nacht waarin we vergaan, paardenbloemen die weilanden kleuren, strandtenten als bouwpakketten, een licht bewolkte hemel, wegen uitgezet naar de einder, onweer boven zee, onberispelijk klam, veroordeeld tot dit zwervend bestaan, van wijnranken gevlochten lauwerkransen, het dak van huid en haar naar dichter naar elkaar toe kruipen, dit is Nederland in een jaar, dit zijn wij.

Dit jaar besteden we extra aandacht aan interessante vertalingen die bij ons binnenkomen, maar we bijten de spits af met een uitgebreide tweetalige bloemlezing die uitkwam in 2022. Jan Pieter van der Sterre vertaalde ‘Het leven met een gat erin’ van Philip Larkin. Hans Puper vindt dat tegen de achtergrond van de vele bundels van hoop en troost, Larkin’s gedichten van een verfrissend pessimisme zijn.

Op 5 april 2008 was het twaalf en een half jaar geleden dat Rob de Vos Meander oprichtte. Alle reden om de bescheiden founding father eens in het digitale zonnetje te zetten. ‘Kan je over twaalf en een half jaar als vrijwilligersorganisatie met een zeer beperkt budget nog steeds iets maken dat mensen willen lezen?’

In de bundel ‘Voorbijwoorden’ van Henk Gilhuis had de verwondering vaker mogen plaatsmaken voor verontwaardiging, zegt Anneruth Wibaut. Gilhuis is op zijn best als hij zich kwaad maakt over iets: ‘Maar door het spelen met dubbele betekenissen en het scheppen van nieuwe taal is de algehele sfeer van de bundel sprankelend en herkenbaar. Wat het sterkst opvalt is het soepele en consequente toepassen van ritme.

Volgens Ko van Geemert was de poëziebloemlezing: ‘maar geen bestemming / gedichten over de oude dag.’ de eerste dichtbundel die werd uitgegeven op therapeutische basis. ‘Oud worden’, zo lezen we in het Voorwoord, ‘lijkt synoniem voor ‘lijden, verdriet, verlies en nutteloosheid’. Daar wil men wat tegenover stellen.’ Dat deed Van Geemert zelf ook met zijn interviews, verzameld in de bundel ‘Dor hout.’

In de debuutbundel ‘Ander woord voor moeder’ beschrijft Auke Leistra de verstoorde hechting met zijn moeder en het effect hiervan op zijn leven. Jeanine Hoedemakers vindt de bundel geslaagd, maar mist relativering bij de dichter en hierdoor ligt de inhoud zwaar op de maag. 'Leistra gooit niet alleen zichzelf in de diepte, maar ook de lezer.' Hoedemakers concludeert: ‘Het raakt me om te lezen hoeveel invloed een verkeerde hechting - of het uitblijven ervan – op de rest van je leven kan hebben.’

Hans Franse kreeg een boekje van Harry Mulisch, 'Manifesten', uit de erfenis van Wim Kan. Het gaat niet over poëzie, wel over schrijven en de schrijver. De opmerkingen over kritiek betrok hij op zichzelf, het raakte hem als recensent. Als hij leest hoe Wim Kan bepaalde opmerkingen aanstreepte, zelfs een keer emotioneel, is dit boekje ook voor Meander de moeite waard.

Tijd, wat is tijd? Hoe vang je het heden waarin we leven? Dat probeert Sasja Janssen te onderzoeken in 'Het heden is een lach in het donker' (2024). Fred Tak las het gedicht aandachtig. Een kostbaar geschenk uitpakken doe je voorzichtig.

In deze laatste recensie van Maurice Broere bespreekt hij de ‘De weeromstuit’ van Miguel Declercq: ‘Motieven in deze bundel zijn: dichten, dood, liefde, honden, maar het opvallendst is de ironie in dit werk. We moeten het allemaal niet zo ernstig opvatten, wat als effect heeft op de lezer dat hij zich gaat afvragen, is dit wel zo spottend bedoeld, moeten we het misschien juist wel serieus nemen?’

Sander de Vaan is een van de langst 'zittende' medewerkers van Meander. We herhalen met plezier het boeiende interview dat hij in december 2007 met Gerrit Komrij had. Omdat we jubileren mogen we dat, vonden we. Een gesprek over vrijheid, schijterigheid, 'mannetje Middelkoop', de kinderachtige wereld van de kinderpoëzie, de bloemlezer als zelfmoordenaar en nog veel meer.

De bundel ‘Waar iemand woont’ is het debuut van Richard Nobbe. Zoals het voorplat, met de toren van Babel erop, al doet vermoeden, worden talen met elkaar verhaspeld. Nobbe is autistisch en volgens Tom Veys is hij uniek in zijn invalshoeken en authentiek. Veys zegt: ‘De spreektaalpoëzie bevat vele beelden die soms dicht en ver in elkaar schuiven. Hij maakt zaken verteerbaar die voorheen minder bespreekbaar waren.’

Het 6e deel van onze rubriek, 'Een wereld vol sonnetten', verzorgd door Simon Mulder in samenwerking met uitgeverij HetMoet en het Feest der Poëzie. Vandaag over Paul Verlaine. Deze agressieve absintdrinker en opiumschuiver is ook de schrijver van enkele van de tederste en lieflijkste gedichten uit de Franse literatuur. Zijn enorme populariteit onder componisten zorgde voor een overvloed van liederen.

Hettie Marzak merkt op dat in de bundel ‘Onstandig heden’ van Yke Schotanus, de dichter zich kwetsbaar opstelt, maar op gepaste afstand blijft: ‘Niet alles hoeft prijsgegeven te worden, de lezer kan zelf wel invullen wat niet verteld wordt. Bovendien worden de gedichten op deze manier universeler en geldend voor iedereen die zich kan indenken wat er bij het verhaal hoort.’

Wat je wandelend met het hondje al niet kunt ontdekken. Rogier de Jong vindt de hem onbekende Vlaamse dichteres, Patricia Lasoen. Wie was zij? ‘Ík geloof sterk in de noodzaak aan communicatie, aan het belang en de herwaardering van de dingen rondom ons, aan de mogelijkheid om de ideeën uit te drukken via de beschrijving, de ontleding van de objekten’.

Een dichter met een eigen stem die verrassende beelden geeft en een boeiende inhoud. ‘sisselend plifplofschuim’ in een sober gedicht, ‘wiegen als wieren in de diepzeefluistering’, we ‘keken / door ongelapte ramen bij elkaar en onszelf / naar binnen.' Daar is poëzie voor bedoeld. ‘Hoe legt hij het uit? Aan het huis, de kat, de honger?’

Janine Jongsma spreekt met Oscar Tops over de recensie van zijn debuut 'Laserbundel', deze werd besproken vorig jaar door Kamiel Choi. Onze recensent zag veel scherpe diagnoses van onze werkelijkheid en mooie taalvondsten. Maar sommige gedichten waren niet te begrijpen of te volgen. Tops zegt dat hij zijn scheppingsdrang liet uitwaaieren. Het was: 'een drift die wil uitrazen in de bui van de eerste bundel.' Het commentaar van Oscar Tops.

Een aflevering met Maarten Praamstra van Dichters in de Prinsentuin. ‘Drie dagen lang treden er zo'n zeventig dichters op, alleen dat aantal al maakt dat we eruit springen. Bij de discussie over wie we uitnodigen bespreken we veel: wat voegt dit type poëzie toe aan de line-up? Zijn alle stijlen goed vertegenwoordigd?' Dichters kunnen zichzelf aanmelden via onze site en dat kan tot 15 januari 2025!

Afgelopen november werd Judith Herzberg negentig jaar en kwam haar bundel 'Kneedwezens' uit. Hans Franse vindt het een cadeautje van een groot dichteres. In de bundel wisselen oude en nieuwe gedichten elkaar af. Herzberg is op hoge leeftijd nog altijd meester over de taal in haar herkenbare poëzie die we zo waarderen. Zoals Franse zegt: 'Het als terloops noteren, scherpe observaties en bedrieglijke eenvoud.' Deze recensie getuigt dan ook van zijn bewondering voor haar.

De Iraans - Nederlandse Sholeh Rezazadeh is de negende dichter die te gast is op Meander Live, als steeds in het Luxor Theater in Zutphen. Op zondagmiddag 2 februari, in de Poëzieweek, leest zij haar poëziedebuut ‘Neem ruim zei de zee’ in zijn geheel voor.