Meandermagazine

Hans Franse over een kunststroming die geen kunststroming was, maar alles te maken had met de Eerste Wereldoorlog: DADA. Een groep kunstenaars, bijeengebracht door de vlucht voor de oorlog, brak de taal die medeverantwoordelijk was voor die onmenselijke oorlog af en ridiculiseerde de hogere kunst van de goddelijke, hemels geïnspireerde dichters met een Hoofdletter D: het zorgvuldige estheticisme bleek een leugen.

In de bundel 'Wat ons had kunnen zijn' (2018) noemt Peter Verhelst (°1962) zijn gedicht ‘Man met piano, Kiev, Oekraïne, 2014' een ode aan Markiyan Matsekh, de man die tijdens een betoging zowaar piano speelde. Achter zijn rug bevond zich een groep demonstranten, tegenover hem vormde de oproerpolitie een ondoordringbare muur. Het bijzondere, geëngageerde gedicht wordt besproken door Herbert Mouwen.

De bundel ‘Simones en Dianina’ van Liesbeth Lagemaat, vertelt een mythisch scheppingsverhaal. Hettie Marzak noemt het betoverende poëzie en zegt: ‘Met grote verbeeldingskracht en vanuit een nog grotere belezenheid vertelt Lagemaat deze ontstaansgeschiedenis in bevreemdende beelden en magische taal. Dromen en realiteit worden dooreen geweven en lenen zich voor diverse interpretaties, waarvan met geen mogelijkheid te zeggen is welke de juiste is.’

De nieuwe bundel van Fleur Bourgonje, ‘Het geheugen van een huis’, is aanleiding voor een gesprek. Over hoe eeuwenoude kunst de alledaagse destructie overstijgt, schoonheid het wint van lelijkheid, de intensiteit van de zintuigelijke waarneming, vluchtelingen, nomaden, ontheemding en ontreddering, bescherming en veiligheid van een thuis en toekenning van waarde. En dan vergezeld van prachtige gedichten.

Recensent Douwe Wilts leest en bespreekt de nieuwste bundel van Jacob Groot, ‘Lichttabletten’, en krijgt het gevoel dat hij niet alleen poëzie leest, maar ook een toneelstuk bekijkt, in een stijl ‘alsof er nog weinig vaststaat, alsof de personages elk moment hun zinnen kunnen hernemen.’ Hierin herkent Wilts ook het thema van de bundel: de mogelijkheid dat de geschiedenis alsnog gewijzigd wordt, dat het genomen afscheid niet definitief is. De poëzie van Groot doet wat Wilts betreft precies wat goede poëzie moet doen: ‘de wereld in een ander licht zetten.’

Wie kent niet het sprookje van Sneeuwwitje, die volgens een toverspiegel de mooiste van het land is, hetgeen de woede wekt van haar stiefmoeder de koningin. Dichter Jan G. Elburg zette dit sprookje drastisch naar zijn hand en creëerde een heel nieuwe versie. Jan van der Vegt las het gedicht dat in de nagelaten papieren van Elburg werd aangetroffen.