Recensies

Emma Crebolder is een gever. Een dichteres die ervaringen deelt, en die, wat zij aan rijkdom en schoonheid uit het leven peurt voor haar lezers neerlegt: kijk maar wat je ermee doet. Wat zij geeft heeft zij voor ons onderzocht. Taalonderzoek klinkt zo koel, zo technisch, dat je haar werk ermee tekort doet; wellicht kun je het beter taal-expedities noemen. Ze ontdekte onvermoede elementen, en wat zij ontdekte leidde tot dusdanig rijke constructies, dat je vergeet dat taal aan de basis ligt. Op basis van het voorvoegsel 'ver' doet zij in verzoenen allerlei levensgebieden aan.

Bovengronds van Ineke Holzhaus heeft een breed scala aan onderwerpen waarin de dichter op levendige wijze beschrijft wat zij zorgvuldig en met liefde waarneemt. Het is een veelzijdige bundel waarin veel valt te genieten.

Uitgeverij Liverse brengt met Nieuwe zinnen van Alina Sedee een heel mooi boekje op de markt: hard cover, verzorgd binnenwerk, een bijgevoegde cd waaraan drie topmuzikanten hebben meegewerkt en een inhoud die velen zal aanspreken. Een slimme boekhandelaar houdt deze bundel weg van de stapeltjes Zwagerman, Theunynck, Boskma en Nolens. Naast de kassa, als cadeautip, altijd prijs.

Bij leven publiceerde Michaël Zeeman (1958-2009) twee dichtbundels. In 1991 was Beeldenstorm zijn met de C. Buddingh'-prijs bekroonde debuut (jury Miriam Van hee, Bert Schierbeek, Hans Tentije) en in 1995 volgde Verhoudingen, bij elkaar 77 gedichten. Voor de 'Verzamelde gedichten' Nog houdt het schip zich recht wist tekstbezorger Maarten Doorman, die ook tekende voor de mooie inleiding, uit de ongebundelde en nagelaten gedichten nog een kleine veertig gedichten bijeen te brengen.

Een alleraardigst initiatief van Kees Godefrooij verdient aandacht: poëzie voor bijna niets. Beneden de kostprijs van de bundels wil hij, zoals hij schrijft, ‘poëzie onder de mensheid verspreiden’ en hij doet dat via de door hem in het leven geroepen uitgeverij Spleen.

Al lijkt in Een feest van jewelste de poëzie van Arthur Lava naar de lezer toe geschreven, dat is maar schijn. Lava doet mij denken aan een goochelaar. Zo staat hij ook op de rug van de bundel, de armen naar ons open, als na het verrichten van een verbluffende act. Maar ook met iets van onzekerheid, verlegenheid bijna, in zijn ogen. Zoals een goochelaar de aandacht van het publiek afleidt van zijn werkelijke handelingen, zo krijg ik de indruk dat Lava ons met al die in gebiedende wijs gestelde verzen afleidt van wat er werkelijk in hem speelt.

Anne Broeksma, nu 27 jaar, schreef en verzamelde de poëzie voor haar debuutbundel gedurende de laatste vijf jaar. Hoewel ze eerder publiceerde in literaire tijdschriften ligt er nu een compleet werk en dat is mooi, want Broeksma is duidelijk niet iemand van de losse verzen. Ze weet in regen, kosmos, kamerplant een eenduidige gedachte - beter is misschien zelfs wel om te zeggen: een eigen levensvisie - op schrift te stellen.

Hubert van den Berg & Geert Buelens stelden met Dan dada doe uw werk! Avant-gardistische poëzie uit de Lage Landen een bloemlezing samen die onmisbaar is voor degenen die zijn geïnteresseerd in de Nederlandse en Vlaamse avant-garde in het begin van de twintigste eeuw.

De 95 'onzedelijke' liedjes die Annemieke Houben in Vieze liedjes uit de 17e en 18e eeuw verzamelde, zijn soms alleen maar ondeugend en pikant, maar veel vaker onverbloemd scabreus en obsceen en vormen met elkaar in ieder geval een masterclass in erotische dubbelzinnigheden en het oplossen van seksuele metaforen.