Archief

‘de zaal van baards’ is de tweede bundel van sadà\exposadà. Recensent Levity Peters: ‘Ik blijf maar zitten met de vraag naar de bedoeling, de betekenis van deze poëzie. Een nieuwe inhoud heeft niet direct een nieuwe vorm tot gevolg, zie Baudelaire. Andersom is het evenmin het geval. Wanneer je ze met elkaar vergelijkt is ‘de zaal van baards’ van sadà\exposadà extremer en minder eenvoudig leesbaar dan de Pisaanse Canto's van Ezra Pound die zelfs Chinese en Griekse lettertekens door zijn tekst mixte en dus erudiete vertalers nodig had.’

Onlangs verschenen de verzamelde gedichten van Margreet Schouwenaar: ‘Woorden op zinnen gezet’. Vanaf haar debuut in 1991 is haar poëzie ritmisch en klankrijk. ‘Er wordt gewoond in taal’, schrijft ze. Recensent Johan Reijmerink: ‘Ze is in die taal op zoek naar het mysterie van het leven.’ Haar vertrekpunten zijn concreet: het dagelijkse leven, het Noord-Hollandse landschap, jeugdherinneringen et cetera.

De essaybundel ‘Dichters van het nieuwe millennium’ (redactie Jeroen Dera, Sarah Posman en Kila van der Starre) bestaat uit een bespreking van poëtische tendensen in de poëzie vanaf 2000 en vierentwintig essays over Vlaamse en Nederlandse dichters die na de eeuwwisseling debuteerden. De essayisten beschrijven ontwikkelingen waar we nog middenin zitten. Een echt overzicht hebben we daarom nog niet, maar dat is geen probleem. De kracht van het boek ligt in de aanzet tot reflectie en debat.

‘Vader. Een lamento’ van Yella Arnouts gaat over een opgroeiend meisje dat worstelt met de onuitgesproken liefde en het onbegrip tussen haar en haar vader. Recensent Paul Roelofsen: ‘Wat deze poëzie bijzonder maakt is, behalve het buitengewoon soepele taalgebruik, de bijna speels lichte toon. Het onthutsende drama dat Yella ons voorschotelt zou zich uitstekend voor kitsch lenen, maar daar is dankzij deze kwaliteiten geen sprake van.’

Over de nieuwe bundel van Toon Tellegen zegt Eric van Loo: ‘ ‘Wonderbaarlijk buigt zich over water’ is een verwarrende, besmettelijke, inspirerende bundel. Het is een verslavende nachtkijker, waardoor het bos waarin we lopen nooit meer hetzelfde is. En ook de dingen in de kamer, de planten in de tuin, het was alsof ik ze anders, misschien wel voor het eerst werkelijk zag.’ Dat is genoeg om heel nieuwsgierig te worden.

De poëzienovelle 'Als niets' van Arjen van der Linden (1956) is een aaneenschakeling van drank, vrouwen en desillusies. Niets nieuws. De vorm is ook niet altijd even sterk: veel poëzie doet denken aan in stukjes geknipt proza. Het verhaal wordt echter van tijd tot tijd onderbroken door goede gedichten waarin het verhaal wordt becommentarieerd en dat maakt veel goed.

In de zevende Poëzie Kort bespreken Lennert Ras en Hans Puper de volgende bundels: ‘In uiterste staat’ van Frederik Lucien De Laere, ‘Kraanstaren’ van Irene Wiersma, ‘Dorpen van zinsbedrog’ van Emile Verhaeren en het debuut ‘Haarlem nocturne’ van Djordje Matić.

'Binnen het bestek van een paar regels kan iets duidelijk zijn en toch onbegrijpelijk blijven. Poëzie is een van de manieren die we hebben gekregen om duidelijk te maken dat we iets niet begrijpen.' Deze regels uit de roman ‘Zachte riten’ van Marja Pruis hadden op de achterflap van ‘Een man begraaft een boom’ kunnen staan, de debuutbundel van Shari van Goethem (1988). De gedichten vormen een fragmentarisch verteld verhaal waarin telkens andere elementen oplichten, mede afhankelijk van je stemming of eerdere lezing. Het is zeker geen puzzel die een oplossing verdraagt.

In ‘Ik noem dit poëzie’ , de verzamelde gedichten van Erik Jan Harmens, blijkt nog eens dat hij een traditioneel romanticus is, hoe vernieuwend hij ook wordt genoemd. Een constante in zijn werk is het lijden aan het leven, maar van ‘meer van hetzelfde’ is geen sprake. De vorm verandert, met name in zijn laatste bundel, ‘Open mond’. Die bundel is soberder dan de voorgaande, waardoor de inhoud meer onder spanning staat.

In ‘alles is een onderbreking van de lege ruimte’, laat Estelle Boelsma onder andere zien dat poëzie iets poreus moet hebben, iets van een merkbare diepte, anders wordt ze te hermetisch en dreigt onleesbaarheid. Poriën in de huid van de taal zorgen ervoor dat de inhoud van een tekst verbonden blijft met de ruimte om die tekst heen: met een lezer dus.

Maarten Buser (1991) is dichter, essayist en recensent. Hij studeerde Nederlandse letterkunde, Nederlandse taal en cultuur. Hij schrijft voor verschillende media over poëzie, popmuziek en kunst. Gedichten van hem verschenen in onder meer Het Liegend Konijn, De Revisor en Liter. Zijn debuutbundel Club Brancuzzi verscheen in januari 2016.

‘Bij mij op de maan’ is een bloemlezing van Russische kindergedichten, samengesteld en vertaald door Robbert-Jan Henkes. Eén van de fascinerende aspecten ervan is dat je niet alleen wordt herinnerd aan je eigen kindertijd, maar ook aan de oeroude bronnen van onze cultuur. Het materiaal van de Russische dichters blijkt vaak ook in Nederland gebruikt te zijn.

Drie gedichten van Edward Hoornaert (1981)

‘Alsof niemand hier onsterfelijk is’ is de achtste bundel van Jacobus Bos (1943). Het gaat om fraai gecomponeerde, vormvaste poëzie die de lezer met vragen confronteert en uitnodigt een leesavontuur aan te gaan. Hans Franse: ‘Eigenlijk verdienen de poëzie, de dichter, de lezer en de recensent een grondige analyse van elke afdeling, maar dan zou deze korte recensie een essay worden.’

In haar debuut ‘Door het vanggat’ probeert Aly Freije (1943) het landschap van haar jeugd in de vroegere Oost-Groningse Veenkoloniën op te roepen en daarmee ook het kind dat ze was. Het lijkt of de haarscherpe herinneringen haar overvielen. Niet alle gedichten zijn juweeltjes, maar de bundel is zeer lezenswaardig.

Frans Terken (Heerlen, 1949) is al jaren actief op diverse dichterspodia en tijdens poëziefestivals. Hij publiceerde onder andere in De Brakke Hond, Meander Magazine, Krakatau en de Optimist. Daarnaast is er werk van hem opgenomen in verschillende verzamelbundels.

Een reeks gedichten van Mark Iske (1980).

Na het handboek ‘Zo word je een geweldige dichter’ heeft Ellen Deckwitz ‘Olijven moet je leren lezen’ geschreven. Het is de meest aanstekelijke introductie in het lezen van poëzie sinds ‘Koen, maak je mijn schoen?’ van Willem Wilmink uit 1983 – ze was toen twee. Niet alleen voor beginnende lezers is dit boek interessant, maar ook voor ‘gevorderden’.

Gedichten van Arend Vlieg, Steven van der Heyden, Ria Westerhuis en Marcel Ozymantra.

Precies een jaar geleden besprak Inge Boulonois ‘Misverstand 3’ van Charles Ducal. En nu weer een gedicht van deze Belgische dichter? Het vorig jaar besproken gedicht kwam uit zijn debuutbundel uit 1987. Het gedicht van deze maand publiceerde hij pas vorige zomer. In deze kleine twintig jaar zien we een duidelijke ontwikkeling in het werk van Ducal. Waar ‘Misverstand 3’ volledig om de wereld van de ik-persoon leek te draaien, is nu de blik naar buiten gericht, naar de politieke en maatschappelijke realiteit.

Jante Wortel (1996) volgt een opleiding aan de ArtEZ en won de landelijke finale Kunstbende Taal 2015. Onlangs won ze de Drentse Talentprijs Cultuur. Thema's in haar werk zijn onder meer familie, dagelijkse gebeurtenissen en ongemak.

'Dit is hoe het ging' heet de onlangs verschenen bundel van Froukje van der Ploeg. Als ervaren lezer ben je dan direct gewaarschuwd: dit is natuurlijk NIET hoe het ging. Poëzie vertelt geen verhaaltjes. Of toch wel? Veel gedichten komen anekdotisch over, waarbij in een paar strofen niet alleen een gebeurtenis, maar ook een portret wordt geschetst. Hoe kunnen we deze bundel lezen?