Archief

Waarschijnlijk hoort de dichteres en prozaschrijfster Carla Bogaards ook al toe aan de groep Vergeten dichters. In 1995 ontving ze de Johnny van Doornprijs voor de gesproken letteren. Geen prijs voor haar poëzie. Dat vindt Pieter Sierdsma nogal mager. Hij is enthousiast over de stroom levendige poëzie, het talent en de overgave waarmee die geschreven is.

René Leverink bespreekt 'Lentefanfare' uit de bundel 'In den zoeten inval' (1927) van de Vlaamse dichter Richard Minne (1891-1965). Het is een vrolijk gedicht voor de natuur - daar is de lente - én voor een grievende weduwe, maar met een ietwat ironische, ontnuchterende eindzin.

Dorota Walczak schrijft een ode aan de Noordzee in de bundel 'Noordzee/Morze Północne'. Hettie Marzak vindt dat slechts zeventien gedichten te weinig is om overtuigend te zijn. Ze komt dan ook tot de conclusie dat 'de Noordzee veel dieper is dan deze gedichten.'

Alja Spaan heeft altijd geschreven. Het schrijverschap is een perfecte dekmantel gebleken voor al haar creatieve uitingen. Haar zevende bundel is geïnspireerd op de verrijkende verhalen van haar voorleesgroep met wie ze door de tijd reist. Het is het relativeren van de dagelijkse werkelijkheid, de waan in de wereld, het is het verhaal achter ieder mens. Ze houdt van verhalen.

Maurice Broere bespreekt ‘Jouw nectar is mijn inkt’ van Sander Grootendorst. Een verrassende bundel: ‘Je waant je in een beschrijving van de werkelijkheid en ineens bevind je je in een soort parallel fantasiewereld.’

Zijn deze dichters vergeten? Werk van Maurice Gilliams, Simon Vestdijk en Richard Minne, beduimelde bundels, lang gekoesterde verwachtingen en woorden waarvan zij hoopten dat die anderen zouden inspireren. Hebben ze geleid tot de poëzie van nu?

De tweede bundel, 'Weten welke huid je aan moet', van Edward Hoornaert wordt besproken door Peter Vermaat: 'Evenals veel moderne schilderkunst houdt de stijl van Hoornaert het midden tussen figuratief en abstract, waarbij de bovenste laag van een gedicht vrijwel altijd voldoende concreet is voor beeldvorming, maar tevens nooit zo eenduidig dat er sprake kan zijn van een anekdote.'

‘Ook dat is dus van alle tijden.’ Eén zinnetje uit, opnieuw, een boordevolle column van Hans Franse, dit keer met zijn verbluft kijken naar Etruskische kunst, de bloederige Etruskische opstand, een volk van hoge cultuur, het moderne uit haar beeldhouwwerk, zoekgeraakte poëzie en historie, en de prangende vraag ‘hoe kan dit alles verdwijnen?’ Zijn fascinatie wordt de onze.

De verzen in een lied zijn misschien toegankelijker dan de verzen op papier. De suggestie blijft echter groot, zeker in combinatie met de prachtige muziek, de stemmen of het geluid. In die zin overlappen liedjesteksten en slam poetry elkaar. Tom Veys over de verzen van Spinvis: een zanger met een dichtersziel, een maker zoals de oorspronkelijke betekenis van poëzie het aangeeft.

De scores zijn berekend, de uitslag is bekend. De winnaar van de Rob de Vos-prijs 2023 is Steven Van Der Heyden met zijn gedicht 'Woonzorgcentrum'. De tweede prijs gaat naar Annika Cannaerts met haar gedicht 'Laatste groet aan mijn lichaam'. Johan Clarysse wint de derde prijs met zijn gedicht 'Het afscheid voorbij'.

Bianca Boer over het altijd denken in beelden. ‘Door krachtige beelden in een gedicht tegenover elkaar te zetten, of naast elkaar, ontstaat in het hoofd van de lezer een bruggetje. Zo maakt de lezer zelf betekenis.’ Taal is vaak onbeholpen en ontoereikend maar we zoeken nou eenmaal verbinding met anderen en dit is wat we hebben.

'Dingen die licht geven' is een verzameling gedichten uit de poëzieproductie Poëziesterren van de afgelopen twee jaar die geschikt zijn voor het secundair onderwijs in Vlaanderen. Want: 'Poëzie is taal die feestviert!' Een bespreking van Herbert Mouwen.

Dichter-diplomaat Pablo Neruda, die sinds zijn Canto General internationale vermaardheid genoot en twee jaar vóór de staatsgreep van Pinochet in 1971 de Nobelprijs voor literatuur gewonnen had, was een in het oog lopend doelwit voor de junta en werd vijftig jaar geleden vermoord. Marc Bruynseraede roept de herinnering op aan zijn weidse, gevoelige poëzie, de schoonheid van zijn verzen.

Marc Bruynseraede bespreekt het 'Luuk Gruwez handboek' waar Carl De Strycker de samensteller van is. Het boek dient als inleiding en naslagwerk, oftewel een gids bij en door het werk van Gruwez.

‘Reclame is woordschurft en toxisch.’ Aan het woord is Jozef Deleu in een interview door Hans Puper. Het interview bleef door het hoofd van Rogier de Jong spoken en hij dacht aan Willem Elsschot die bij een ‘advertentiebureau’ werkte en in ‘Lijmen’ beschrijft hoe zijn alter ego zich staande moet houden in de wereld van ronkende loftuitingen die reclame heet.

Een cyclus met de naam 'Festival' en zinnen als ‘erboven waait /afzienbaar nog de hemel met ontaarde adem.’ Of ‘met echo’s van een heibels koorgezang’ en ‘de nacht / raast door de zatte hemel als een priemgetal.’ En ‘Tot aan de buitengrens van de gestolde golven / strekt het moment van nalicht en van kreukend gras.’ Vakmanschap van Jan-Paul Rosenberg.

Johanna Pas is onlangs overleden, haar laatste bundel ‘De onverwachteling*’ was toen net uit. Volgens Jeroen van Wijk verdienen deze gedichten de hoogste lof. Een longread.

Taal is voor Steven Van Der Heyden een communicatiemiddel voor innerlijke dialoog alsook voor het zoeken daarbuiten want de grootste rijkdom is altijd de gedeelde. In die zin is hij graag onderdeel van een collectieve stem die oproept tot verandering. Woord en beeld blijven voor hem complementaire delen van dezelfde taal en een onlosmakelijke inspiratiebron voor elkaar.

Het poëziedebuut van Eva Meijer, ‘Het witste woord’, is volgens Æde de Jong antropomorfe poëzie: ‘Niet-menselijke entiteiten krijgen menselijke eigenschappen toegedicht, vooral het vermogen om op een menselijke manier te communiceren.’

In de serie ‘gesprekken met Meandermedewerkers’ het achtenveertigste gesprek, met Onno-Sven Tromp. Over onze poëtische tuin en hoe dichters nog harder moeten roepen om gehoord te worden, poëziewedstrijden als middel, een klassieker van Kloos, gedichten die dwars door onze ziel snijden, een open vizier en een nieuwe manier om met poëzie bezig te zijn. Met drie nieuwe gedichten van zijn hand.

De biografie ‘Elk woord ging ademhalen. Het leven van de dichter Martinus Nijhoff’ door Bart Slijper is een mooie en zeer leesbare biografie. Hans Franse heeft het boek in één adem uitgelezen.