Archief

Rogier de Jong over de Poetsclub, de hotspot in Rotterdam waar iedere eerste woensdag van de maand dichters uit alle windstreken en van alle rangen en standen komen voordragen. Je meldt je, gaat bij de toog staan en doet je ding. Bam. Kleeft aan poëzie voor sommigen een elitair imago, bij de Poetsclub is de dichtkunst van en voor iedereen.

Zomers en luchtig en toch tegen de klok in roeren in de harde realiteit, in waakslaap dagdromen nalezen en de maan in haar baan, mondharmonica spelen in bed, dan een eindeloze winter, vorst die naalden steekt in ons gezicht; door alle seizoenen heen die schelmse blik in je ogen en dat allemaal in drie gedichten.

Herbert Mouwen bespreekt ‘Hier’ van PC Hooftprijswinnaar Eva Gerlach en constateert dat de lezer flink aan het werk moet: ‘De aanwezigheid van een anekdotische laag in de gedichten maakt haar gedichten in eerste instantie toegankelijk. Daarna kan het lezen en interpreteren van haar poëzie problemen geven.’

Tijdens het schrijfproces van haar meest experimentele bundel tot nu toe, ‘Mijn cloud, die de uwe is’, ontdekte Anouk Smies dat een technogoeroe en een eindtijd-denker niet gek veel verschillen. Ze jongleren met dystopie en utopie. Ze vindt het wonderlijk dat een dichter überhaupt door zijn eigen onderwerp verleid kan worden. Dat kan de poëzie mooi in zijn zak steken.

In de bloemlezing ‘Mateloos verlangen’ staan veelkleurige gedichten over diversiteit. De kwaliteit is wisselend volgens Kamiel Choi: ‘Er staan pamflettistische teksten in waar ik geen poëzie in zie, maar ook brokken taal die beklijven.’

Zijn deze dichters vergeten? Werk van Anthonie Donker, Eric van der Steen en Mischa de Vreede, gedichten uit 1947, 1955 en 1957, woorden waarvan zij hoopten dat die anderen zouden inspireren. Hebben ze geleid tot de poëzie van nu?

In ‘Brandende kevers’ heeft Tomas Lieske zelf een keuze gemaakt uit eigen werk. Aede de Jong merkt op dat de bundel minder dient als verzameld werk, omdat de gedichten hernomen zijn. Over de thematiek van Lieskes poëzie zegt hij: ‘’Die is verrassend zwaar voor iemand die een derde van zijn oeuvre als ‘sterke verhalen’ betitelt.’’

Elke vakantie eindigt. Eenmaal thuis leest Jan Loogman als vanouds de kranten. ‘Interviews, mensen die honderduit praten over fietsers, dirigenten, voetbalcoaches, zichzelf, hun zoons, hun dochters. Zwijg, denk ik. Ga naar buiten, zwijg en kijk. Gebruik je stem voor niets anders dan een eenvoudig liedje: Bonie lassie, will ye go, Will ye go, will ye go?’

Met zinnen als ‘Terwijl ze zich knopen in de ogen naait / Haar naden met losse eindjes dicht’ is dit vierluik ‘Huis, tuin, keuken’ alles behalve huishoudelijk. Het vloeit, raakt, neemt ons mee. ‘Daar / Waait de wind zonder jas / Wat zal hij het koud hebben / Buitengesloten in de tuin’. De dichter dekt ons liefdevol toe.

Filip Rogiers debuteert als dichter met de bundel ‘Nagenoeg’. Douwe Wilts vindt dat de poëzie afstanden overbrugt: ‘In tijden van polarisatie laat Rogiers zien dat de twee kampen, de fatsoenlijken en de onfatsoenlijken in taal één kunnen zijn.’

Taal is geen vaste materie is maar leeft. Meer dan een zoektocht is het een weg die dichter Monica Boschman gaat. Alles komt via haar hoofd, hart en handen op het papier, misschien wordt het daarmee een deel van haar levensgeschiedenis. Met poëzie gaat de taal onderhuids. Verbeeldingskracht is een vitaal deel van haar.

In haar eerste recensie voor Meander bespreekt Britt Corporaal ‘Anker Kruis Hart’ van Sofie Verdoodt. Volgens haar leest de bundel als een puzzel: ‘Er is veel symboliek en niets is eenduidig. Het persoonlijke en het emotionele is altijd aanwezig, maar vaak verhuld. Dat maakt deze bundel ontzettend interessant.’

Op 27 september is Mustafa Stitou gast op Meander Live. Hij leest dan zijn laatste bundel voor: ‘Waar is het lam?’ Dat is vraag die Isaak aan zijn vader Abraham stelt als ze op weg zijn naar de offerplaats. Isaak weet dan nog niet dat hijzelf het beoogde offer is. Soms voelt de dichter zich zo’n lam, omdat hij het geloof van zijn ouders heeft losgelaten en daarom voor hen een vreemde is geworden. Maar dat is lang niet het enige in deze bundel, die uitstekend in het gehoor ligt.

Debuteren als je de tachtig al bent gepasseerd, Anna van der Laan doet het met de bundel ‘Brief van een lichtmatroos’. Maurice Broere komt tot de slotsom dat het luchtig beschrijvingen zijn: ‘Verwacht geen cryptische en diep filosofische poëzie of allerlei vormexperimenten, maar toegankelijke gedichten in begrijpelijke taal.’

Pieter Sierdsma over de poëzie van Jaap Harten, ‘een scherp waarnemend dichter’. Het vinden van beelden die het wonderlijke van het bestaan ontvouwen is het talent van Harten. Als kind van de oorlog vindt hij de elementen terug in een nieuw helend verband. Uit het tegengestelde een nieuwe wereld maken met de geldigheid van een wonderlijke maar mooie droom.

Vincent van de Vrede over de plek waar hij voor het eerst in aanraking kwam met poëzie. Hij weet nog dat hij dacht: waarom is dit kunst? Wat is hier zo bijzonder aan? Maar juist dat maakte die teksten tot magische formules die hij wilde ontcijferen en verleende aan poëzie het mysterieuze, die onzegbare kracht die het nog steeds voor hem heeft.

Hettie Marzak bespreekt de bundel ‘Voor je er iets in ziet’ van Marjet Cliteur, waarin volgens haar de angst overheerst: ‘Om die angst te kunnen constateren, zijn observaties nodig, waaruit vervolgens al dan niet juiste aannames gedaan worden. En die observaties, die vormen de kracht van deze bundel.’

In 'Zombie zoekt zielgeno(o)t', de nieuwste bundel van Jan Lauwereyns, worden alle zintuigen aangesproken. Hij kwam tot een onverbloemde ode aan de Nederlandse poëzie. Een interview over ‘het traject dat iets van de beweging van een boemerang heeft’, ‘inspiratie in de combinatie van de dingen op een gegeven moment op een gegeven plaats’ en ‘een kwestie van verscherpte zintuigen’.

Bart Moeyaert zit veertig jaar in het vak en om dit te vieren werd de bloemlezing ‘Dat alles over liefde gaat’ uitgegeven. Ester Naomi Perquin koos de gedichten uit. Peter Vermaat bespreekt de bundel: ''Moeyaert is een meester in het schrijven vanuit de inversie, de ontkenning van wat er zijn moet: hij maakt iets zichtbaar door te beschrijven wat er ‘niet’ is.''

Een dichter die over ‘het wankele licht van de zon’ schrijft ‘die ergens daarginds in de verre Noordzee ondergaat’ met regels als ‘zwaluwen, vissen zingen in melkwegweerspiegelende sloten’ en ‘de zachte steen welke is de huid van / haar droomgestalte op een warme zomerdag in het / mulle zand’ geeft ons een echo van zijn ziel.

Volgens Jan van Gulik legt Anouk Smies in de bundel ‘mijn cloud, die de uwe’ is, de ongenuanceerdheid van de wereld binnen de data bloot: ‘Een origineel inzicht in de invloed van technologische ontwikkeling op het mens-zijn. Associaties volgen kort op elkaar, waardoor de lezer in het brein van de mediaverslaafde kijkt.’