Recensies

'Nooteboom is een auteur die zich zeker in zijn gedichten rekenschap wenst te geven. En dat niet eng beperkt tot het eigen kleine particuliere bestaan, want hij is niet de dichter van de romantische 'overflow' die aan zichzelf genoeg heeft. Het gaat bij hem om het bestaan in de breedste zin, om zijn plaats in de beschaving, de cultuur van vroeger en nu, van hier en elders en daarom ligt zijn kracht vooral in het beschrijvende en beschouwende. Hij is in dat opzicht een ziener van de werkelijkheid, maar zonder enige profetische aanmatiging.' Joop Leibbrand over Licht overal van Cees Nooteboom.

De gedichten in Hecht en sterk van de Surinaamse dichter Shrinivási hebben het vanzelfsprekende van iets dat natuurlijk is opgeweld en in harmonie leeft met al het andere bestaande. Nooit krijg je het gevoel dat de gedichten belangrijk moesten zijn. Er is een vanzelfsprekend vertrouwen in de taal om datgene uit te drukken waaruit zijn wereld, uiterlijk én innerlijk bestaat.

Dubbel Glas - Ale gedichten bevat alle Groningse gedichten van Jan Glas afgewisseld met foto's van zijn hand. Een boekje om jaloers op te zijn. Vooral op de taal, die van zichzelf al zingt. Glas gebruikt deze taal zonder opsmuk en weet ermee te raken. Ook hen die de taal niet helemaal begrijpen.

In Manifest voor de poëzie behandelt Philip Meersman ‘grote’ thema’s als angst - met name voor de dood of voor oorlog -, de drang naar de vrede, naar God of het Heilige. De bundel bezoekt hoogten en diepten, gaat ‘van miserie tot geluk’, zoals een van de verzen kernachtig luidt. Het snijdt onderwerpen aan die ‘er toe doen’, in ieder geval voor Meersman en zijn beoogde lezers.

Braziliaans blauw, de zevende bundel van Joris Iven, is een bundel die kleur bekent. In zijn gedichten glijdt Iven in de huid van verschillende personages en laat ze in hun eigen taal brieven aan elkaar schrijven. Bessie Head schrijft aan de Zuid-Afrikaanse dichter Breytenbach. Dimitri Sjostakovitsj deelt zijn ontboezemingen met Isaak Glikman. We zijn getuige van de toenadering tussen Joris Iven en Joris Ivens. Cesare Pavese fluistert liefdeswoordjes in het oor van zijn Constance Dowling. Meerdere (al dan niet fictieve) koppels passeren de revue en schrijven hun eigen verhaal.

In Hogevalk, het hoofdwerk van de Chileen Vicente Huidobro, overziet de gelijknamige hoofdpersoon, hangend aan een parachute, de snel veranderende wereld waarin hij leeft. Waardoor kreeg ik het gevoel met een meesterwerk te maken te hebben? De goede vertaling is daar zeker debet aan. Overtuigingskracht? Datgene dat alle grote kunstenaars gemeen hebben, dat zij in staat zijn om hun materiaal te bezielen? Als dichtbundel is Hogevalk een wonder. Al de dwarsverbanden tussen de opgeroepen beelden die je bloot kunt leggen, de humor, de moedwillige, beheerste ontsporingen van de taal, de als vanzelfsprekend ervaren eenheid van de van elkaar afwijkende delen. En hoewel het een wereld is van taal waarin hij ons onderdompelt, weet hij d

De Rotterdamse dichter Leyn Leynse (Amsterdam 1941 - Parijs 2006) was mij tot voor kort volstrekt onbekend. Nu ik de door Eddy Elsdijk en Rien Vroegindeweij bezorgde uitgave Nadagen. Nagelaten gedichten en een keuze uit ander werk gelezen heb, verbaas ik mij erover waarom Leynse niet al lang een grote naam is in de dichtkunst van de laatste veertig jaar.

Op de valreep van 2012 verscheen het decembernummer van Hollands Maandblad. Onverwoestbaar blijkt het blad, dat volgend jaar toe is aan jaargang 55. De ronde jubileumgetallen daarna haalt het ook nog wel.

De Zuid-Afrikaanse dichter Daniel Hugo vertaalde eerder de poëzie van Gerrit Komrij, Herman de Coninck en Rutger Kopland. Met In plaas van die stilte voegt hij daar 'n Keuze uit die gedigte van Miriam Van hee aan toe. De tweetalige bloemlezing is zeker representatief voor haar werk en Hugo vertaalt naar behoren. Alleen jammer van de vele zetfouten in het Nederlandse deel.