Archief

In de bundel ‘Leenman’ van Stefaan van den Bremt, zijn de meeste gedichten volgens Peter Vermaat sterk geworteld in de ‘liederen’ van de middeleeuwse mystica Hadewijch: ‘Van den Bremt zet in deze poëzie de echo van de taal van Hadewijch in voor een groter, veel groter ruimtelijk effect’. Een longread.

Jan Loogman denkt aan de dood. Dankzij het denken (ach, en waarom dan niet ook het fluisteren of spreken?) van de nabestaande bestaat de dode voort. Het Grote Nergens draagt iedere levende met zich mee. ‘O, als ik dood zal, dood zal zijn / kom dan en fluister, fluister iets liefs,’ smeekte Leopold.

Niet gewoon een oude man op een racefiets (zijn woorden) maar een dichter die zijn route in kaart brengt door alles te noteren. Met humor en een beetje weemoed, relativerend, puntig, een gevecht tegen de tijd, maar steeds weer door, de bochten scherp.

Met Merel van Slobbe onderzoeken we de recensie van haar bundel 'De maan schijnt feller in de metaverse', door Æde de Jong. De bundel onderscheidt zich doordat deze als thema de digitale wereld heeft en als inhoud niet alleen poëzie, maar ook essays. De cultuur van het internet komt terug in de taal en in de vorm. Van Slobbe geeft aan dat de zoektocht naar een zachte technologie voor haar een belangrijke draad vormde bij het schrijven van de bundel.

Jean Pierre Rawie over de misvatting van ‘light verse’, hoe een strakke vorm geen beperking is maar een verrijking, de Nederlandse neiging iedereen in een hokje te plaatsen, het raadsel van een geslaagd gedicht, uiterste concentratie, hoe je steeds minder te zeggen hebt naarmate je meer hebt gezegd, de moedertaal en vertalingen en de eigentijdse behoefte oorspronkelijk te zijn.

Onder de redactie van Piet Gerbrandy, Mathijs Sanders en Carl de Strycker kwam het ‘Handboek H.C. ten Berge’ uit. Onno-Sven Tromp verdiepte zich erin: ''Zoals je poëzie kunt opvatten als een tot mislukken gedoemde poging om het onzegbare te zeggen, zo kun je 'Ten Berge handboek' beschouwen als een tot mislukken gedoemde poging om een ongrijpbare dichter te (be)grijpen.''

Wij wensen u een gelukkig nieuwjaar!

In een longread bespreekt Peter Vermaat het verzamelde werk van Ingmar Heytze: ‘Voor jou altijd alles’. Hij vindt de poëzie van Heytze zonder twijfel onderhoudend, maar zegt ook: ‘Het is klein leed dat de klok slaat, Heytze is geen dichter die de lezer net zo lang te grazen neemt tot de rafels erbij hangen.’

Je kunt J.H. van Dijk geen ‘vergeten dichter’ noemen, want op enkele lezers na heeft niemand zijn werk gekend. Zijn poëzie fascineerde Jan van der Vegt omdat ze in het post-experimentele poëzieklimaat van de jaren ’60 een eigen stem liet horen. Hij verbond agressieve natuurkrachten en seksualiteit met de technische krachten die de kosmos bereikbaar maken en de wereld bedreigen.

Zijn deze dichters vergeten? Werk van Tsjêbbe Hettinga, Arend Serné en P.C. Koning. Randstedelingen en vrijbuiters, eilandbewoners en kluizenaars, reizigers en thuisblijvers. Ze wilden gehoord worden maar streefden geen bewondering na. Ze waren en zijn inspirerend en ontroeren tot op heden.

Marc Reugebrink komt na 32 jaar weer met een nieuwe bundel. Over ‘Om honing gaat het niet’, zegt Marc Bruynseraede: ‘Ik voel in het hele schrijven van Reugebrink de hunkering om iets moois en échts tot stand te brengen, waarmee hij ONTKOMEN kan aan de doem van de zinloosheid en dat BLIJVEND kan zijn, van betekenis.’

In eerste instantie is een gedicht schrijven – net als schilderen – ademhalen, een manier om mezelf en de wereld rondom mij te fileren, zegt Johan Clarysse in dit interview. Ook poëzie nodigt uit tot traagheid, tot anders en opnieuw lezen, al is het maar door de witregels. Net zoals de kijker mede het schilderij maakt, maakt de lezer mee het gedicht.

Van Roel Richelieu Van Londersele verscheen ‘Het vriendenloket’, alweer zijn twaalfde bundel. Tegelijkertijd verscheen ook ‘Het handboek Van Londersele’ onder redactie van Carl De Strycker en Koen Vergeer. Hettie Marzak gaat er dieper op in. Een tweeluik.

Kerstwens!

Pieter Sierdsma over de onrust van Kees Ouwens. Een dichter met een volstrekt eigen thematiek, gericht op het bepalen van de afstand van het individu tot zijn omgeving. Niet in een maatschappij kritische zin, maar in een diep romantische betekenis, als een eindeloze zoektocht naar een waarheid tussen ervaring en de natuurlijke zelfprojectie.

Zijn deze dichters vergeten? Werk van Adriaan Jaeggi, Derrel Niemeijer en Martijn Teerlinck. Te jong gestorven, dwarse talenten, helden ieder op hun eigen manier. Muzikale einzelgängers, onnavolgbaar? Hebben hun optredens en hun poëzie geleid tot navolging?

Recensent Peter Vermaat heeft een scherpe pen en die gebruikt hij met verve. Wij vroegen hem waarom hij uitgerekend die pen hanteert? Hij legt het haarfijn uit en geeft aan: ‘het is nuttig wanneer iemand regelmatig in het loofbos de ondergroei snoeit.’ Het commentaar van Peter Vermaat.

Judith Nieken bedacht teksten voor Kinderen voor kinderen en Sesamstraat. Ze houdt van klare taal, zonder franje en poespas en schrijft altijd in een bepaalde cadans. Ze kan heel lang schaven aan een gedicht, maar dat mag je er nooit ofte nimmer aan af zien. En de muze komt en gaat, er is geen vastomlijnd plan.

Gerard Rozeboom stelde ‘Poëzie in het donker’ samen. Een bundel over afscheid, troost en hoop. De uitgever koos het winnende gedicht. Hans Franse geeft aan dat we niet te maken hebben met ‘normale poëzie’, maar met ‘hemelpost in dichtvorm’. Hij concludeert: ‘Een mooie bundel: troost, verlangen, verdriet, soms direct, soms indirect uitgedrukt.’

Marc Bruynseraede was bij het feestje van de 50 jarige Kunststichting Honest Arts Movement (HAM). Dit werd gevierd met een tiendaagse aan kunstevenementen en de uitreiking van de Louis Paul Boon-prijs aan Delphine Lecompte. Zij kreeg de prijs vanwege ‘het directe, eerlijke, compromisloze van haar teksten, zoals Louis Paul Boon neemt zij geen blad voor de mond’.

Tom Veys ontdekt in de bundel ‘De weg terug’ van Richard Foqué, een spirituele gedachtestroom met impressionistische beelden die een nieuwe invulling geven aan eb en vloed. ‘De beelden die in de bundel voorkomen, doen soms denken de Apocalyps. Ze zijn daarbij allesomvattend en spectaculair met aandacht voor grootse bewegingen.’