Archief

De bundel ‘Contact’ van Maarten Inghels is verplichte kost voor middelbare scholieren, vindt Ernst Jan Peters. Als we toch zo nodig van alles moeten verplichten, laat het dan iets zijn waarbij leerlingen de kracht én het plezier beleven van aansprekende poëzie. Inghels schept een context rond zijn werk waardoor ook beginnende lezers zien dat betekenislagen zoeken de moeite waard is. Maarten Inghels legt contact met iedereen in ‘Contact’.

Herbert Mouwen over ‘Gebroken wit’ van Victor Vroomkoning: ‘[Hij] is een traditionele dichter, die in zijn ontwikkeling is blijven hangen. Wanneer hij kritischer naar zijn eigen poëzie had gekeken en zo’n 10 à 15 gedichten had geschrapt, dan was ‘Gebroken wit’ een compacte bundel geweest met een aantal goede gedichten over (jeugd)herinneringen, huwelijk, familie en gezondheid (…).’

Recensent Hans Franse noemt Emile Verhaeren een ‘symbolist van wereldklasse’. Toch geniet deze Franstalige Vlaming geen grote bekendheid in het Nederlandse taalgebied. Het ‘monnikenwerk’ van vertaler Stefaan van den Bremt zal hier zeker verandering in brengen. Na ‘Les Heures claires’ en ‘Les Villages illusoires’ vertaalde hij nu ‘De zwarte trilogie’, de drie bundels die Verhaeren tussen 1888 en 1891 het licht liet zien.

Bart Vonck heeft het eerste deel van een bloemlezing uit het werk van de Franse schrijver Henri Michaux (1899 – 1984) samengesteld, vertaald en van een nawoord voorzien. Paul Roelofsen: ‘Zelden zal men een boekwerk tegenkomen waarin door één schrijver zoveel literatuurgenres worden geëtaleerd als in de bloemlezing ‘Trage nederlaag met volle zeilen’ van Henri Michaux (…) Hoe meer je van [hem] leest, des te pregnanter wordt de vraag wie deze man eigenlijk is, een vraag die hij (…) zichzelf ook voortdurend stelde en wel zo indringend dat je wel met dit onderzoek mee moet gaan.’

Recensent Maurice Broere is wisselend gestemd over het debuut van Katelijne Brouwer: ‘Met name de gedichten over Artis en bewoners missen wat mij betreft diepgang en de platvloerse taal stoort mij.’ Anderzijds weten de verzen over indringende thema’s als moeder, moederschap, borsten en borstkanker hem wel te raken: ‘gedichten met universele waarden en gedachten die mij aan het denken zetten’.

Herman Rohaert (1958) is germanist, gewezen redactielid van de literaire tijdschriften Appel en Verba. Jurylid en winnaar van verschillende literaire wedstrijden, docent schrijfcursus en auteur van talrijke publicaties in een brede waaier van literaire tijdschriften, lid van voormalig dichterscollectief mengmeTTaal.

“In deze bij vlagen donkere, wezenlijk (maar verre van vreugdeloos) feministische en onverschrokken existentialistische bundel vraagt een vrouw zich af wat ‘thuis’ is”, aldus de uitgever. Recensent Eric van Loo onderging het lezen van het debuut van Radna Fabias als een overweldigende ervaring: “’Habitus’ maakt ons deelgenoot van deze zoektocht in ruim honderd pagina’s opzwepende, verhalende, provocerende en lyrische taal.”

Carmien Michels (1990) organiseert, presenteert, performt, jureert en doceert en werkt samen met artiesten van alle slag. Ze schreef twee romans en in 2016 won ze het Nederlands en Europees Kampioenschap Poetry Slam en haalde ze brons op het Wereldkampioenschap in Parijs. In november 2017 verscheen haar poëziedebuut We komen van ver bij Uitgeverij Polis.

Romain John van de Maele over de bloemlezing ‘En toch is alles wat we doen natuur’ van Leo Vroman: ‘Neen, niet alles wat we doen is natuur. Velen verdringen doodsgedachten, anderen spreken er aarzelend over, en een aantal dichters schrijft erover in berijmde taal. Bij Vroman lijkt het denken in versregels samen te vallen met het ademen, maar dan nog blijft het een uiting van cultureel bepaald gedrag, vooral omdat de gedichten werden gebundeld voor een groot lezerspubliek.’

"'De jongenskamer’ is een verhaal in gedichten, waarin een oudere dichter zijn jongere ik herschept om te achterhalen wie hij lang geleden was, wie hij nu is en hoe dat zo is gekomen. (… ) Je kunt de bundel lezen als een autobiografie van Willem van Toorn, maar dat hoeft niet per se". Is die zoektocht gelukt? Voor Hans Puper doet dat er niet toe, sterker nog: hij wil het niet weten. "'Geef mij maar een vraag en geen antwoord’, zei Kopland. Dit citaat vinden we ook terug in deze knappe en ontroerende bundel."

‘Voor de lezers van het eerdere werk van sadà\exposadà vormt dit boek een onmisbare completering’, aldus de uitgever. Recensent Ivan Sacharov licht voor ons de diepzinnige inleiding van sadà\exposadà (c.q. wie of wat daarachter schuil mogen gaan) toe, en laat ons genieten van een paar mooie ‘zintuiglikke’ fragmenten. Zijn conclusie presenteert onze recensent bij wijze van uitsmijter in een fraai distichon.

Peter J.R. Vermaat over ‘Vanavond nasi’ van Hans Rothuizen: ‘In de bundel kijkt de dichter in zijn taal om zich heen, zowel dichtbij als verder terug of vooruit. Ieder gedicht vormt een reeks van passen in een dans van klank en tijd, waarbij de lezer niet alleen de ogen van de dichter volgt, maar wat hij ziet ook kan meespreken met zijn mond. Dichterbij een lezer kan een dichter niet komen. En omgekeerd.’

Van Astrid Arns verschijnt in het najaar een bundel bij uitgeverij P. Van haar dochter Jana verschenen inmiddels twee bundels. Astrids nicht Frouke publiceert komend najaar een derde bundel, dit keer bij de Arbeiderpers. Zoveel dichters in een familie: is dat toeval? Alja Spaan interviewde de dichteressen Arns.

De nieuwe bundel van Huub Beurskens heet ‘Gedurig nader’. Recensent Hans Franse heeft in geen tijden met zoveel plezier een bundel gelezen: ‘Er staan meerdere sonnetten in de bundel, maar daarnaast ook wat vrijere verzen, soms lijken ze op prozagedichten, soms zijn het verslagen van het bekijken van kunst, soms zijn ze gewoon lyrisch en ontroerend. Altijd is de taal verzorgd, altijd is er een poëtisch moment.’

Op 16 maart overleed de dichter F. Starik.
In 2009 interviewde Maarten Gulden hem voor Meander.

Maurice Broere over de nieuwe bundel van Elma van Haren: "'Zuurstofconfetti’ is geen bundel voor luie lezers. Als je wilt begrijpen wat de dichter bedoelt, dan betekent het soms dat je flink moet werken, vaak moet herlezen en soms dring je dan nog niet tot de betekenis door. (…) Ik denk wel dat een avontuurlijke lezer de uitdaging kan oppakken en al het moois zal weten te ontdekken.’

Na de onverwachte late vorstperiode tintelt het nu overal van lente. Dat was honderd jaar geleden natuurlijk niet anders. Of misschien wel veel sterker dan we ons nu, in onze centraal verwarmde huizen, kunnen voorstellen. We kennen van Gorter ‘een nieuwe lente, een nieuw geluid’. Maar na zijn ‘Mei’ was hij nog niet uitgeschreven over dit thema. Simon Mulder presenteert ons deze maand een ander lentegedicht van Gorter.

‘Goudlicht en avondschijn’ werd gelezen door Ernst Jan Peters. Het is de wedstrijdbundel van de Turing Gedichtenwedstrijd van afgelopen jaar, de honderd beste gedichten gekozen uit duizenden inzendingen. Een bloemlezing zonder thema anders dan de kwaliteit van het gebodene en daar zitten in zijn ogen juweeltjes bij.

Wie denkt dat poëzie enkel vandaag op een podium gebracht wordt voor een breder publiek, zal verrast zijn te vernemen dat midden vorige eeuw de Vlaamse Poëziedagen jaarlijks honderden mensen op de been brachten. Deze Poëziedagen waren een initiatief van pastoor Basiel de Craene, die van 1937 tot aan zijn dood in 1956 de Vlaamse Poëziedagen organiseerde. Romain John van de Maele las voor ons de lijvige studie die Dirk de Geest aan dit fenomeen wijdde.

Eric van Loo over ‘Nergens in het bijzonder’ van de jongste uit de dichtersfamilie Arns, Jana: ‘De lichtvoetige woordspeling die tot absurdistische situaties leidt, is het handelsmerk van Jana Arns.(…) Soms doen [haar] gedichten me aan songteksten denken: heel persoonlijk, mooi geformuleerd, met hier een daar een prikkelende dubbelzinnigheid. Maar zodra je de clou te pakken hebt, blijft er weinig meer te raden over.’

Een reactie van Herbert Mouwen op de Lucebert-biografie van Wim Hazeu: ‘Wanneer ik de gedichten van Lucebert lees, dan valt het me op dat veel van zijn poëzie over angst gaat. Waar die angst vandaan komt, dat is een van de mysteries van zijn gedichten. Is dat de angst dat zijn sympathieën voor nazi-Duitsland uit zijn jeugd bekend worden? Dat lijkt me een te beperkte opvatting. Ik kom eerder uit bij een vorm van een persoonlijke existentiële angst, een angst die leidt tot een groot eenzaamheidsgevoel.’

Monica Boschman (1965) is tekstschrijver, schrijfdocent en dichter. Van 2012 tot 2014 was zij de eerste regiodichter van de Noordelijke Maasvallei. Monica kreeg diverse eervolle vermeldingen bij poëziewedstrijden in Nederland en België. In 2017 won zij de Plantage Poëzie Prijs.