Archief

Freda Kamphuis (1965) is beeldend kunstenaar en (visueel) dichter. Zij heeft kunstvakopleidingen gevolgd in autonome schilderkunst en computergraphics & computeranimatie. Sinds 2006 heeft haar taalinteresse zich eveneens ontwikkeld en combineert zij (visuele) poëzie met beeldende kunst.

De dichtbundel Dit is geen theater meer van Annemarie Estor heb ik ademloos uitgelezen. En direct nog een keer. Ik heb vrij veel surrealistische poëëzie gelezen, ook Nederlandstalige, maar zelden was ik daarvan zo onder de indruk als van het werk van Estor. Niet in de laatste plaats, omdat haar poëzie zo goed geschreven is. Ze houdt ons koel, beheerst in haar nachtmerries vast, alsof we er aan gewend zijn, alsof zij ons een wereld voorhoudt waarmee wij, net als zij, in het reine moeten zien te komen:

De Duitse dichter Norbert Hummelt (1962, Neuss) was op 13 mei aanwezig in Rotterdam in het kader van het door Poetry International georganiseerde project 'Steden schuilen niet'. Sander de Vaan spr@k met Hummelt onder meer over het feit dat je een stad ná een verwoestend bombardement nógmaals kunt verwoesten én dat dichters hun hele leven jong moeten blijven.

Vanwege de start in Utrecht is er dit jaar geen ontsnappen aan het begin van de Tour de France. Het Utrechts Dichtersgilde reed en schreef onder aanvoering van Ingmar Heytze zijn eigen proloog met Schaduwpeloton, een 'Tour d'Utrecht' in dertien gedichten.

Oud- Meandermedewerker Herbert Mouwen (Breda, 1952) publiceerde in 1991 de bundel De zon is kapot, en bracht daarna alleen een tweetal verhalenbundels uit. Met De handen van de tijd - een forse bundel: 61 gedichten, verdeeld over acht titelloze afdelingen - profileert hij zich nu weer als dichter.

Marieke Rijnevelds debuut Kalfsvlies laat een acrobatische geest zien, een die op het slappe koord kan jongleren met meer dan één metafoor tegelijk. Zij verwoordt drankzucht en andere gekte op komische en tegelijk schrijnende manieren. Het debuut schreeuwt om meer, maar daarbij verlang ik als lezer wel naar meer rustpunten, opdat de beelden nog beter tot hun recht komen.    

Hoe kan een verzamelbundel van Sleutelaar anders heten dan Wollt ihr die totale Poesie? Het eenregelige gedicht stamt uit 1965 en werd in 1987 ten gehore gebracht op de Dokumenta 8 in Kassel: het schalde door de luidsprekers. Het verwijst natuurlijk naar de retorische vraag in Goebbels’ beruchte, maar qua vorm excellente rede na de val van Stalingrad: ‘Wollt ihr den totalen Krieg?’ Een aantal mensen zal die verwijzing schokkend hebben gevonden, maar als je de aandacht op je poëzie wilt vestigen, dan moet je het zo doen.

In deze aflevering bespreekt Inge Boulonois een gedicht uit ‘Het huwelijk’, het overrompelende poëziedebuut van Charles Ducal.

Hans Keilson (1909-2011) was een Duits-Joodse psychiater en schrijver. In zijn nalatenschap werden gedichten gevonden, waarvan er vijftien zijn gebundeld in Ballade van de aardse Jood: een tweetalige uitgave waaruit maar weer eens blijkt hoe moeilijk het vak van vertaler is.

Je zadelt een vlinder is de derde dichtbundel van Henry Sepers en een van de eerste uitgaven van de nieuwe uitgeverij Magonia. Hij bestaat uit drie afdelingen: ‘Arfeuille’, ‘Ars, kerkhof’ en ‘Zij, wij’.
De kwaliteit van de gedichten wisselt nogal. Soms lijkt Sepers te denken dat zijn metaforen uitleg behoeven.

De Zimbabwaanse dichter Togara Muzanenhamo (1975) is één van de gasten op het komende Poetry International Festival in Rotterdam. Sander de Vaan spr@k met Togara kort voor zijn komst naar Nederland.

In "wat gebeurt is maar de helft van het verhaal" bespreekt Lambert Wierenga op de manier die we van hem kennen van zijn beschouwingen voor Meander Klassiekers en uit zijn boeken Zo werkt poëzie en Ziezo Poëzie! twaalf gedichten van Menno van der Beek.
Aan de besprekingen gaat een essay vooraf waarin Wierenga uitgebreid ingaat op Van der Beeks poëtica.

In 2012 vertrok dichter Hanneke van Schooten voor een jaar naar Schiermonnikoog. Daar ontstond de bundel Getijden, 42 gedichten die elk bestaan uit twee kwatrijnen, ingedeeld in een ruim een jaar overspannende cyclus van winter-voorjaar-zomer-herfst-winter. Het is één lange queeste naar een geliefde ander, steeds hernomen zoektocht en ontmoeting ineen. Van Martien Frijns werden dertig foto's opgenomen, waarvan er tien werden afgedrukt op een dubbele pagina. Ze hebben niets toeristisch, doen het vrijwel zonder mensen, de fotograaf had vooral oog voor wisselende ritmische patronen en structuren. Tekst en beeld gaan nooit op elkaar in, maar passen desondanks uitstekend bij elkaar. In

Alja Spaan won de tweede prijs in de Turing gedichtenwedstrijd 2015 , schreef een gedicht over de uitreiking , vertelt hier hoe het is om te winnen en hoe haar poëzie ontstaat. Elke dag schrijvend vanaf haar elfde kwam de poëzie als het ware vanzelf tot stand.

De witte pauw is de vertaling door Frans De Haes van Le paon blanc van Jo Gisekin, een bundel die geïnspireerd werd door foto's van Annouk Westerling. Het is een prachtige uitgave: mooi papier, mooie letter, je zou de bundel aan iemand van wie je houdt cadeau willen doen. De foto's zijn adembenemend mooi. Alleen jammer dat de dichteres boven haar macht greep.

Ben je werkelijk een poëzie gourmet, dan ben je bijna verplicht om de poëzie van Geert van Istendael te proeven. Hij gunt je in Het was wat wasniet alleen het genot je weg te kunnen laten drijven op zijn taalmuziek, hij geeft je nog inhoud ook. Niet alleen je gevoel wordt aangesproken, ook je denken.

Gedichten van Cees Steenmetz, Anne-Marijke Claeys en Wim Klooster.

Acedia is een keuze uit de gedichten van Erik Lindner en bevat ook een aantal nieuwe. De bundel (uit 2014 en tot nu toe ten onrechte vrijwel onbesproken) toont opnieuw aan dat Lindner een belangrijk dichter is. Taal schiet voor hem tekort: ‘Woorden zijn doof. Stom is hun horen / terwijl onderweg de samenhang ineenvalt’. Veel dichters hebben zich daarover al gebogen, maar het gaat er natuurlijk om wat Lindner ermee doet en dat is niet gering.

De Poolse poëzie geldt op wereldniveau als één van de rijkste van de laatste zeventig jaar. Naast Nobelprijswinnaars Czesław Miłosz en Wisława Szymborska zijn er nog tal van andere boeiende dichters in het land te vinden. Een van hen is Józef Baran (1947). Sander de Vaan spr@k met hem en vertaalde een aantal gedichten.

Literator Hans Werkman verzorgde voor de mooie Prominentreeks van de Baarnse uitgever Tiem een deeltje over Kees van Duinen, een protestants-christelijke dichter wiens werk nauwelijks bekend geworden is, maar die het in ieder geval volgens Wim Hazeu verdiende uit de marge van de literatuur te worden gehaald. Lidy van Eijsselsteijn, Reinold Kuipers en C. Rijnsdorp lieten zich al veel eerder in positieve zin uit.