Archief

Onno-Sven Tromp ervaart de gedichten in ‘Zabriskie’, de nieuwste bundel van Peter Verhelst, als intens en overweldigend: ‘Met zijn fysieke en zintuiglijke taal creëert Verhelst voor zijn reizen zeven verschillende droomwerelden, waarin alles kraakt en zingt, alles smacht en jankt.’

In een eigentijdse column wijst Jan Loogman ons op toekomstige daden. Dat de eerste daad die van het gesprek moet zijn, beseft iedereen. Hij haalt de twaalf lessen van Czeslaw Milosz aan uit het gedicht 'Wat heb ik geleerd van Jeanne Hersch?' Als zesde deze: ‘Dat de verslaving van de intellectuelen van de twintigste eeuw baratin was, ofwel: onverantwoord gekwebbel’.

Powervrouw met powershoot, haar eigen Venus van Willendorf, vrouw 2.0 die niet alleen zonne-energie gratis vrij laat komen, alle alarmbellen laat afgaan, de hartslag omhoog brengt op het podium waar ze bijt en sist of lieflijk verder gaat met haar eigen ultra-effectief systeem maar ook hier op papier: Maaike van Steenis.

‘Een engel van glas’ is de vijfde bundel van Ron Elshout. Hij gaat over tijdsbeleving, een thema dat je in een minder goede bundel kan doen gapen, maar in een bundel als deze met een hernieuwde blik doet kijken. Dood, bestaande en herinnerde liefde, cyclisch en lineair tijdverloop, het momentane dat voorbij is zodra je het ziet. Een recensie van Hans Puper.

Een interview met Simon Mulder en zijn grote liefde voor het verleden, ‘het verlorene’, vooral voor de vormentaal en de inhoud van kunst en literatuur. Over de wetten van de retorica, de stijlmiddelen – metafoor, herhaling, rijm, hoe we in deze postmoderne tijd niet zo moeilijk moeten doen over klassieke thema’s. Was de invloed van poëzie groter in die tijd?

Britt Corporaal vindt de tweede bundel van Yentl van Stokkum, ‘Winterbloeiers’ een prachtige bundel met een urgent gevoel: ‘De bundel schetst een wereld die ten onder gaat. De titel doet bovendien denken aan de vraag die Van Stokkum centraal lijkt te stellen in deze bundel: kunnen we nog wel gaan bloeien?’

Zijn deze dichters vergeten? Werk van Hans Vlek, Herman Gorter en Guillaume van der Graft. Wat betekent het woord 'liefde'? Wat het woord 'rood'? Wat 'God'? Zijn dat woorden waarvan zij hoopten dat die anderen zouden inspireren. Hebben ze geleid tot de poëzie van nu?

Jeanine Hoedemakers ziet zichzelf bij het lezen van ‘Voetafdrukken’ van Jeannette Coppens als een toeschouwer. Ze wordt niet in de gedichten gezogen en staat vaak aan de kantlijn. Maar: ‘Het moet gezegd, haar gedichten houden mijn aandacht goed vast, ze boeien.’ Ze omschrijft de poëzie van Coppens als 'stevig zacht'.

In het dagelijks taalgebruik spreken we van abstract en concreet. In de poëzie spreken we zelden over abstract, maar van hermetische gedichten als tegenhanger van figuratieve en anekdotische gedichten. Hermetisch betekent letterlijk 'afgesloten', 'geheimzinnig'. Willem Tjebbe Oostenbrink filosofeert over deze ‘moeilijke poëzie’ of ‘onverkende bron, rijk aan betekenis die ontdekt moet worden.’ Met een schets van verschillende materiële zaken en immateriële zaken.

Wist u dat ‘heimwee keert in vlinderslag in een honderddagenbad’? Dichter Gaël van Heijst maakt prachtige verstilde beelden met ‘vriestij die neerslaat in gaten op aarde / in de regels van mijn akker’. Zo leren we ook ‘het is hol de wolken te wegen / of te vragen aan een long / hoe een laatste zucht hoort te zuchten’.

Wat valt er toe te voegen aan de negentien bundels die een gelauwerd dichter als Emma Crebolder heeft gemaakt? Wat heeft haar identiteit als dichter bepaald? ‘Door de teugels van het sonnet te laten vieren, kwam er in ongebonden vorm meer ruimte vrij voor inhoud.’ , zegt ze en ook ‘soms vermoed je dat je dicht aan het ongezegde hebt geraakt.’

Hettie Marzak beveelt ‘De donkere kamer’ van Aly Freije in samenwerking met fotograaf Annemarie van Buuren van harte aan: ‘Het is een bundel om te lezen en te herlezen, niet met de bedoeling om alles te kunnen duiden, maar om te genieten van de taal en de foto’s en je mee te laten trekken, het geheimzinnige verhaal in.’

Wie zit er achter het podium (2)? Een serie korte gesprekken met organisatoren van poëziebijeenkomsten. Waarom doen ze het, waarin onderscheidt hun podium zich van een ander, waarom hebben ze zoveel met poëzie en waaraan geven zij de voorkeur? In de tweede aflevering de onvermoeibare Simon Mulder, zijn klassieke voordrachtskunst, educatieve roeping, vertalingen en tal van voorstellingen.

Tom Veys vindt de gedichten in ‘Plek’ van Herman Rohaert mysterieus en duidend tegelijk. Hij ziet de dichter verschillende standpunten innemen en noemt dit een meerwaarde. Zijn conclusie na het lezen van de bundel : ‘Rohaert komt in deze bundel naar voren als een klassieke dichter die voortreffelijk en met melodieuze woordenschat een plek of een gevoel kan oproepen.’

Zoals zoveel intellectuele Duitsers uit het land van Goethe ging ook Joachim Fest op reis door het klassieke Italië. Van Zuid naar Noord komt hij bij de stad die uiteindelijk het centrum van Europa vormde: Rome. Met een taxi gaat hij naar het graf van Vergilius, Hans Franse vond dat bij toeval, terwijl de plaatselijke VVV gratis een plattegrond verstrekt.

Hettie Marzak bespreekt het postuum verschenen gedicht 'Langzaam' van de veel te vroeg gestorven Hans Lodeizen (1924 - 1950). Lodeizen was een romanticus, die voortdurend probeert te ontsnappen aan de werkelijkheid door van een andere wereld te dromen. Ook in 'Langzaam' blijkt dat de realiteit hem tegenstaat en verlangt hij naar een ander seizoen, een warmere wereld.

In ‘Hé, waar zijn mijn kindjes? Nee, niet jullie, vrindjes, maar mijn echte kindjes!...’ van Robbert-Jan Henkes zijn Russische kindergedichten vertaald. Volgens Kamiel Choi is het een vrolijk boekje dat soms overtuigend inzicht geeft in de werkwijze van een poëtische vertaler.

Bij het Nederlands Kampioenschap Light Verse Dichten eind oktober in Emmen sleepte Emiel Bootsma de publieksprijs weg. Hoe deed hij dat? Inge Boulonois interviewde hem. Zijn werk is een amalgaam van plezierdichten, overpeinzingen en gevoelsuitingen, alles in een strak metrisch pak. Een variëteit aan rijmschema’s passeert de revue. Ook is hij de Rijmende Stadsgids van Den Bosch.

Steven Van Der Heyden won met zijn gedicht 'Woonzorgcentrum' de Rob de Vos-prijs 2023. Vandaag leggen we het juryrapport voor. Hoe beviel het thema de deelnemers dit jaar en hoe stond het met de kwaliteit van de inzendingen? De juryleden aan het woord.

Een voorpublicatie uit de nieuwe bundel van Astrid Arns, 'Cascade'. De hele bundel gaat over relaties en onze onmacht voor het onvermijdelijk verlies dat ooit volgt. Met prachtige regels als ‘je schrijft met denkende hand / dat een buizerd op brede vleugels hangt boven de kroon van een eik. / In de krul van je letters, hunkering.’

Vakwerk, zo noemt Marc Bruynseraede de poëzie in ‘Mea culpa’ van Hilde Keteleer: ‘Zeer mooi beschreven, scherp observerend, met hier en daar wat onthechting, een rijmpje, alliteratie, een woordspelinkje of welgeplaatste metafoor en knappe syntactische constructies.’