Archief

Er wordt de laatste paar jaar weer opvallend veel gesproken en geschreven over ‘het onzegbare’ en wel op een manier of het om iets vanzelfsprekends gaat. Meestal wordt het in verband gebracht met metafysica, maar je kunt er ook op een aardser manier naar kijken: onzegbaarheid wordt in de eerste plaats veroorzaakt door de ontoereikendheid van de taal, iets wat we ook in het dagelijks leven ervaren. De column van Hans Puper.

Met een andere blik naar dagelijkse dingen kijken en ze dan zo speels, fantasievol en bijna surrealistisch op te schrijven en dat nu al, dat belooft veel voor de jonge dichter Klaartje Van Camp. En voor ons, haar citerend, ‘jij…..eindelijk’ roepend als zij daar klopt, belt, aan krast. “Nu nog even lopen. Stop aan de marineblauwe deur. Inhaleer diep.” Zij is het.

‘Trapezista’, de nieuwe bundel van Anne van Amstel, heeft een trapezewerkster als hoofdpersoon. Hans Puper: ‘De bundel is hecht gecomponeerd en Van Amstel laat op een overtuigende manier het algemene in het bijzondere zien: de behoefte aan liefde en de angst afgewezen te worden als je dat uit.’ De stijl ondersteunt de onrust en jachtigheid van de hoofdpersoon, onder andere door het gevarieerde ritme dat de dichter oproept met klemtonen, alliteratie en binnenrijm.

In de serie ‘gesprekken met Meandermedewerkers’ het tweeënveertigste gesprek, met Jos van Hest. Over de populaire serie Readymades, de ‘gewone’ anonieme teksten die je overal kunt vinden en waar beginnende, gevorderde en gevestigde dichters veel van kunnen leren. Het schrijven met een knipoog en het eerste gedicht dat hij hoorde: Iene miene mutte.

‘Liefde Strijd Dood’ van Kees van Meel is een mooi verzorgde bundel. Maurice Broere hierover: ‘Liefde, strijd en dood zijn de drie thema’s die een hoofdrol spelen in een mensenleven. Zeker als we strijd wat ruimer zien dan vechten, maar meer als struggle for life. Op het eerste gezicht is de combinatie wel wat zwaar, maar Van Meel gaat er vrij luchthartig mee om. De bundel is zeker geen pleidooi voor memento mori, mede door de humoristische en karikaturale pentekeningen van Jos Thomassen.’

Een serie die wekelijks een antwoord probeert te geven op de vraag Wat Maakt Een Gedicht Goed? Kun je zo’n vraag wel beantwoorden? En toch gaan we het iedereen vragen. Het eenenveertigste antwoord komt van Frans A. Brocatus.

‘Vos’ de nieuwste bundel van Cees Nooteboom wordt besproken door Johan Reijmerink: ‘Nooteboom mijmert over het overleden zijn van vrienden, collega-dichters, een enkel familielid, en indirect ook over zijn eigen naderende dood. De voorbereiding op het niets, de leegte, de grote stilte, het non-existente ego tekent zich opnieuw in deze bundel af. In een aantal gedichten schuift zijn ziel als onpersoonlijk bewustzijn zich over zijn denkende geest.’

‘Het Wrak’ is de titel van een gedicht dat Hans Franse opeens weer terugvond, een lied over het spelevaren in het meertje onder de maan en de zinkende boot. Het staat in een bloemlezing van Willem van Iependaal die meer kon dan schrijven over Polletje Piekhaar en Lord Zeepsop. De flauwe grappen daarover doen onze columnist terugdenken aan zijn studententijd en dichtprobeersels.

Rogier de Jong bespreekt 'Eeuwigheid' van de Vlaamse dichter Bart Moeyaert (°1964). Een gedicht over de liefde en over eeuwigheid als leugen - of toch niet? Want het lichaam is een geheugen dat alles verzamelt

De poëziewedstrijd voor de Rob de Vos-prijs 2022 gaat 15 april van start. Tot en met 30 september 2022 mag iedere deelnemer één gedicht inzenden, geïnspireerd op het thema. Dit jaar is het thema twee illustraties van kunstwerken van beeldend kunstenaar Inge Bak. Er worden tien gedichten genomineerd, daaruit komen drie winnaars voort en zeven eervolle vermeldingen. De winnaar krijgt de Rob de Vos-trofee en € 100,- Laat je inspireren door ons thema!

"Acteren en poëzie schrijven raken elkaar waar je de wereld probeert te bekijken met een andere blik. Je vormt de werkelijkheid om, zet taal en beelden onder spanning om op die manier iets over te brengen."

Het debuut ‘Tussentaal’ van spoken word dichter Esohe Weyden, wordt besproken door Peter Vermaat. ‘Er wordt veel nadruk gelegd op de dichter als podiumpersoonlijkheid, hetgeen een bundeling van die podiumgedichten minder geschikt maakt voor de thuisblijvers. Maar er staat ook veel poëzie tegenover, er is veel dat klinkt in de gedichten van deze bundel.’

Een serie die wekelijks een antwoord probeert te geven op de vraag Wat Maakt Een Gedicht Goed? Kun je zo’n vraag wel beantwoorden? De medewerkers van Meander zijn achtereenvolgens serieus, speels, poëtisch, humoristisch, streng, onderhoudend, kort, (iets) te lang, verlegen, duidelijk, zeker, geërgerd, motiverend, vluchtig of vragend. Het veertigste antwoord komt van Wouter van Heiningen.

Een aantal aspecten uit het leven van bijen gebruikt Paul Demets in zijn allegorische bundel ‘De bijendans’. Johan Reijmerink is van mening ‘dat hij op zoek is naar een nieuwe verhoudingen in een veranderende samenleving die doordesemd is van verkwisting en ongelijkheid. Demets weet zich op een poëtische wijze met de op handen zijnde transitie te engageren in strak gecomponeerde verzen. In strofen van verschillende lengtes vinden de versregels hun onderlinge verbondenheid in alliteratie, assonantie, enjambement en een soepel ritme.’

Karel Wasch wordt oud. Hij herinnert zich weemoedig de eerste poète maudit in ons kikkerland, J.J.Slauerhoff (1898-1936)!! ‘Slechts in mijn verzen kan ik wonen,’ dichtte het enfant terrible. Zijn vrouw, eigenlijk bijzit, Darja Collin, was danseres, maar wanneer Jan thuiskwam van een van zijn scheepsreizen zat hij al op haar te wachten. Zoals de columnist wacht op zijn geliefde.

Wie in de ellende of andere heftige toestanden zit, kan naar de pen grijpen en de gevoelens van zich afschrijven, bijvoorbeeld in een gedicht. Poëzie biedt voor velen een uitlaatklep die ze in een strandwandeling of een gesprek niet ervaren. Wat bij columnist Rogier de Jong de vraag oproept wat er gebeurt als een ‘echte’ dichter uit het lood wordt geslagen.

Kan uit een vuistdikke roman poëzie gedestilleerd worden zonder de lezer te veel te overweldigen, is de vraag die Kamiel Choi zich stelt bij ‘Het verkeerde hart’ van Jan Baeke. ‘Op meerdere plekken in de bundel schemert goede lyriek door dit postmoderne epos. Halverwege de bundel verlies ik de draad. De indrukken blijven zich opstapelen en ik moet veel moeite doen om ze voor me te zien.'

Paul Roelofsen zweefde even in de stilte tussen het uitspreken van de voor- en achternaam van de prijswinnaar van De Gedichtenwedstrijd. ‘En de winnaar van De Gedichtenwedstrijd 2022 is … Paul … Bellemans. Een kortstondige droom veroorzaakt door het pseudoniem van Ruth Lasters. Maar het was een heerlijke middag. Een verslag van de prijsuitreiking.

Een bespreking van ‘De weg naar Pitchipoi’, de bundel van Joris Iven. Hettie Marzak aan het woord: ‘Iven weet in zijn gedichten op indringende manier weer te geven hoe elk mens omgaat met dood en verlies. Van de reis die in de gedichten gemaakt wordt van verleden naar heden en omgekeerd, is het doel niet het belangrijkste, maar de manier waarop je reist en de plaatsen en mensen die je onderweg aandoet.’

Een serie die wekelijks een antwoord probeert te geven op de vraag Wat Maakt Een Gedicht Goed? Kun je zo’n vraag wel beantwoorden? En toch gaan we het iedereen vragen. Het negenendertigste antwoord komt van Edith de Gilde.

Marc Eyck gaf alle gedichten in de bundel ‘Als de lucht valt’ van Ann van Dessel alleen maar groene stickers en geen enkele rode. ‘Ze weet diepgaande waarheden of thema's, bedrieglijk eenvoudig neer te zetten. De gedichten van Ann van Dessel hebben opvallend weinig woorden nodig om tot de kern te komen. Om het, een en ander, zo op papier te kunnen zetten, verraadt vakmanschap en zelfreflectie.’