Archief

Het overbekende gedicht 'Vrede' publiceerde Leo Vroman voor het eerst in 1954, in een aflevering van De Gids. Wilma van den Akker bespreekt het en wijst ook op twee latere varianten ...

Volgens Harry Vaandrager laat Ingmar Heytze nergens in Ademhalen onder de maan blijken dat de bundel geschreven is vanuit een zekere, of onzekere urgentie. En daarzonder wordt iedere bundel krachteloos, stelt hij.

Luis Cernuda HET GEVAL VAN DE VERMOORDE VOGEL Nooit zullen we weten, nooit, om welke reden op een dag die lichten lichtjes flikkerden; was het een droevig schuim, een sterkere bries of niets wellicht. Alleen de golven die het weten. Minachtend tonen zij daarom vandaag hun kleur van ogen, hun kleur nog onbekend, zelfs als een herinnering iets tot hem zingt, iets op zachte toon. Het was een vogel die misschien vermoord was; niemand die het weet. Door niemand of door iemand die triest is misschien op de stenen, op de muren van de hemel. Maar daarvan weet men niets vandaag. Alleen een lichte flikkering van lichten, een kleur van ogen in de golven of de bries;

De ‘Generatie van ‘'27'’ geniet wereldwijd vooral faam dankzij Federico García Lorca. Andere bekende leden van deze invloedrijke kunstenaarsbeweging waren onder meer Salvador Dalí, Luis Buñuel, Rafael Alberti en de latere Nobelprijswinnaar Vicente Aleixandre. Een van de minder bekende exponenten van ‘27’ is de dichter Luis Cernuda (Sevilla, 1902 – México City, 1963). Aan de kwaliteit van zijn poëzie lag het niet, maar Cernuda was mensenschuw en moest bij het uitbreken van de Spaanse Burgeroorlog halsoverkop in ballingschap, waardoor hij het directe contact met zijn lezende landgenoten verloor. Dat Cernuda’s gedichten de tand des tijds echter voorbeeldig hebben doorstaan,

Uit veel hedendaagse poëzie zijn de mensen door de nooduitgang verdwenen. Laat staan dat in die gedichten vleselijke verstrengelingen beschreven worden. Hoe anders bij Annemarie Estor in haar nieuwe bundel De oksels van de bok.

In Als ik blind word toont de Deense dichter Niels Hav zich een scherpe observator. Hij is op een onnadrukkelijke manier geëngageerd, kan laconiek filosofisch zijn en heeft oog voor de licht absurde kanten van het menselijk bestaan. Hav lezen is met dank aan vertaler Jan Baptist een verfrissende ervaring.

De vijftig beste gedichten van Wim Brands is mogelijk het eerste deel van een serie bij Compaan te verschijnen bloemlezingen van Nederland­se en Vlaamse dichters onder redactie van Chrétien Breu­kers. Voor twintig eurocent per gedicht leest de lezer zich aan deze bundel rijk. Wat een kostelijke gedichten schrijft Brands!

De werkelijkheid ligt altijd achter het scherm van clichés waarmee wij dagelijks leven. Toch blijven echte dichters proberen om de feiten van het dagelijks bestaan door middel van hun verbeelding op nieuwe manieren te verkennen en te verbinden. Is de auteur van Ook dit is een vorm van geluk zo'n 'echt' dichter?

Avantgaerde is een geheel volgens oude ambachten geproduceerd poëzietijdschrift: loden letters, zware kwaliteit papier, een oeroude pers van 6000 kg. De derde editie bevat werk van Mieke van Zonneveld, M.A.W. Ouderyte, Simon Mulder en Lennard van Rij.

Mooi!, dacht ik, mooi! En bij het volgende gedicht, en bij het volgende. Het kon niet op. Zoveel goede gedichten, en toen gebeurde het: aan het einde van deze lijvige bundel, bij het op één na laatste gedicht gingen mijn haren overeind. Het was lang geleden dat lezing van een gedicht dit tot gevolg had. Joke Schrijvers' Niet vast te leggen maakt indruk!

Al heeft de dichter Nijhoff (1894-1953) maar een relatief klein oeuvre op zijn naam staan, hij is er een van de klassieke Nederlandse dichters van de twintigste eeuw mee geworden. Met Er steeg licht op van beneden. Vluchtige verschijningen in de poëzie van Martinus Nijhoff verrijkt Johan Reijmerink de literatuur over hem met een in alle opzichten indrukwekkende studie.

Bij Meulenhoff kwamen min of meer tegelijk liefst drie boeken uit waarin Jan G. Elburg centraal staat. Siem Bakker verzorgde met het brievenboek Een halve eeuw vriendschap een uitgave van de correspondentie die Jan Elburg en Koos Schuur in de periode 1943-1992 voerden; Jan van der Vegt schreef met De man met de drietand zijn biografie en stelde met Ik zie scherper door de taal ook een uitgebreide bloemlezing uit zijn gedichten samen.

Aan de interpunctieloze sprookjes van Mieke C. Vermeulen in De zee niet gezien vandaag kleven nogal wat pluisjes en dat geeft regelmatig een wollig resultaat.

Poëzie trekt massa’s mensen, hordes die komen kijken en luisteren naar wat rappers, rollers en transperformers te zeggen hebben. Maar werkt zulke poëzie wel op papier? Wat in de praktijk werkt kan theoretisch immers nog helemaal fout zijn. Uitgeverij In de Knipscheer biedt ons een kans om dit te onderzoeken, met een mooi uitgevoerde nieuwe debuutbundel: Boks van Didi de Paris.

Op dandyeske wijze voert Frans Deschoemaeker zijn verzen langs de mistige flanken van de Parnassus en volgt daarmee de paden van weleer. Met Onder de barnsteenroute kun je als lezer op weg gaan.

Dit is geen poëzie van de straat. Dat was bij het eerste doorbladeren van Incantaties I van Inge Braeckman al duidelijk: 'Hypocrene', 'Lilith (zonder cyber)', 'Oedipus Rex'; drie achtereenvolgende titels van de reeks 'Aantekeningen'. Je ontmoet Pegasus die de dartele muzen tot stilte verzoekt. Dit is poëzie van een ingewijde.

Robin Ramael heeft een jaar Taal- en Letterkunde Engels-Nederlands gestudeerd, maar volgt nu informatica aan de universiteit Gent. Hij publiceerde zes gedichten in Dilemma, het blad van de Letterenstudenten in Gent. Als dichter zoekt hij nog zijn eigen toon. Hij zou de lezer liefst willen dwingen gedichten te lezen en daarvoor zonodig regels overtreden. In liefde en kunst is alles geoorloofd?

Hollands Maandblad is bezig aan zijn 53ste jaargang. Het onlangs verschenen februarinummer is nummer 771 en opnieuw een mooie mix van proza (o.a. Maarten 't Hart, Frans Pointl en A.L. Schneiders) en poëzie (o.a. Vroman, Korteweg, Gerbrandy en Ilse Starkenburg).

In een mooie uitgave van C. de Vries-Brouwers verscheen van de West-Vlaamse dichter Hervé J. Casier (Brugge 1943) onder de titel De Warvingegedichten een ruime keuze uit de veertien bundels die hij eerder publiceerde. Twee ervan verschenen bij het Brugse Orion, vijf bij De Beuk en de laatste, integraal opgenomen, bij de uitgever die het aandurfde met een verzamelbundel te komen die maar liefst 241 gedichten telt.

Vlamingen mee mochten doen, won oud-Meandermedewerker David Troch uit Sint-Denijs-Westrem de Turing Nationale Gedichtenwedstrijd. Uit handen van juryvoorzitter Ramsey Nasr kreeg hij een bedrag van 10.000 euro. Het winnende gedicht,'wij waren geen jongens', is hier te lezen en te beluisteren. "Een oer-Hollands gedicht," volgens voorlezer Rob Schouten, "een gedicht dat iets zegt over de oercultuur van Nederland". Davids regelmatige bezoeken aan Nederland hebben blijkbaar invloed gehad. Overigens hadden zeven van de twintig hoogstgeplaatsten bij de Turing Nationale Gedichtenwedstr