Archief

Recensent Levity Peters over de nieuwe bundel van Tomas Lieske: ‘Daedalea’ ( … ) is zonder twijfel de meest eigenzinnige en de meest fascinerende bundel poëzie van het afgelopen jaar. Dat durf ik zonder enige terughoudendheid te beweren: ik heb ervaren hoe ik steeds dieper het door Lieske opgeroepen labyrint werd binnengelokt, om daar voorlopig nog niet uit te kunnen komen. Wat geen straf is, integendeel: het is een rijkdom.

De eerste ronde van de Meander Dichtersprijs 2017 is gewonnen door Martin Wijtgaard en Wim Vandeleene.

Met deze gedichten wonnen Martin Wijtgaard en Wim Vandeleene de eerste ronde van de Meander Dichtersprijs 2017

Elly de Waard maakt het de lezer van haar laatste bundel niet gemakkelijk. In veel gedichten lijkt de gedachte nadrukkelijk aan het gedicht zelf vooraf te gaan. Neem nu ’De loutering van de slaap’. In de eerste strofe worden we geïnformeerd over de hersenactiviteit ‘in de eerste, diepe / slaap’. De tweede strofe vervolgt: ‘in de remslaap liggen / de spieren verlamd / behalve die van / de ogen’. Het enige verschil met Wikipedia is, dat de zinnen hier op volstrekt willekeurige plaatsen zijn afgebroken.

Lange tijd dacht ik, dat Weemoedt evenals Piet Paaltjens en De Schoolmeester iets uit een ver verleden was. Maar Weemoedt werd in 1948 in Vlaardingen geboren als Izaäk van Wijk, en is nog onder ons. Oktober 2014 verscheen zijn laatste bundel: 'Met enige vertraging'. De titel zinspeelt op de lange radiostilte na 'Rijk Verleden' (1999). Na zijn debuut in 1977 met 'Geduldig lijden' volgden in rap tempo titels als 'Kleine trilogie der treurigheid', 'Acte van verlating' en 'Halte tranendal'. De vrolijkheid druipt ervan af. Dat geldt ook voor het gedicht ‘Rijk Verleden’, dat Jeroen van den Heuvel deze maand voor ons bespreekt.

Levity Peters vindt ‘Brief aan wie niet bestaat’ van Peter WJ Brouwer heel goed: ‘Het begint al bij de titel op de omslag. Daar staat: 'Brief aan wie niet' in een ander lettertype gedrukt dan 'bestaat'. Het is een brief 'aan wie niet'. Dat is duidelijk: deze gedichten zijn ook aan mij gericht. ( … ) ‘Over het geheel genomen is ‘Brief aan wie niet bestaat’ een bundel die ik niet graag had willen missen en die blijft naklinken lang nadat je hem dichtgeslagen hebt, als een persoonlijk aan jou gerichte brief.’

Simon Mulder (1986) schrijft vormvaste gedichten en legt zich toe op de voordrachtskunst. Hij is oprichter van Stichting Feest der Poëzie en verzorgt de uitgave van 'Avantgaerde', een geheel met de hand gezet, gedrukt en gebonden tijdschrift voor de dichtkunst.

Vijf gedichten die de aandacht trokken tussen de inzendingen in de eerste ronde van de Meander Dichtersprijs 2017. Van Jeanet van Omme, Kris de Lameillieure, Rinske Kegel, Jill Marchant en J.V. Neylen.

De titel van deze recensie is de opening van de Phaidros van Plato, in de vertaling van de School voor Filosofie, Amsterdam. De Phaidros (in het Nederlands ook vaak aangeduid als ‘Phaedrus’), is een dialoog tussen Sokrates en één van zijn leerlingen waarin Plato allerhande thema’s uit zijn filosofie aansnijdt, met name het wezen van de taal, de eros en de retorica. In veel gedichten uit Monniksoog verwijst Nooteboom naar dit werk of reageert hij op denkbeelden hieruit. Recensie door Eric van Loo.

Hans Keilson (1909 - 2011) werd op zijn honderdste beroemd, omdat recensente en schrijfster Francine Prose hem in de ‘New York Times’ een van de beste schrijvers ter wereld noemde. De 'Sonnetten voor Hanna' stammen uit de oorlog. De Joodse auteur schreef in zijn moedertaal, die tevens de taal van zijn vijand was: in 1936 verhuisde hij met vrouw en kind van Duitsland naar Nederland. Jos Versteegen heeft de sonnetten vertaald. Recensent Hans Franse: 'Deze poëtische verslaggeving van een liefde tijdens het onderduiken, is zeer de moeite waard.'

In ‘Poëzie Kort 2016/10’ bespreken Lennert Ras en Hans Puper ‘Het refrein van andermans leven’ van Arnold Jansen op de Haar, ‘Trommelbrood en Crucifix’ van Kees Engelhart, ‘Gedicht aan de duur’ van Peter Handke en het fotoboek ‘De Ommeloze’ van Carl Deseyn, met gedichten van Annie Reniers en Claude van de Berge.

De nieuwe bundel van Martijn Benders, Lippenspook, heeft een ongeremdheid die zijn poëzie spannend en aantrekkelijk maakt, maar soms ook afstotelijk en vervreemdend is. Benders is eigenzinnig en we kunnen nog veel van hem verwachten. Welke kant het op zal gaan, blijft nog ongewis. Een recensie van Johan Reijmerink.

Nog vijf gedichten die de aandacht trokken tussen de inzendingen in de eerste ronde van de Meander Dichtersprijs 2017. Van Bert Struyvé, Nico W. Pot, Robin Wim Hutse, Irene Schoenmacker en Hester van Beers .

Licht speelde altijd al een belangrijke rol in de poëzie van H.C. ten Berge (winterlicht in sneeuwlandschappen bijvoorbeeld), maar in ‘Splendor’ toont hij zich een waar luminist. Zijn bundel fonkelt als een diamant. De gedichten zijn glashelder, geladen en ieder woord heeft een maximale werking in klank, ritme en betekenis. Deze bundel kun je niet ongelezen laten. Een recensie van Hans Puper.

Honderd jaar geleden beleefde Vlaanderen een literaire aardschok, gevolgd door een van storm van verontwaardiging: Paul van Ostaijen, een dichter van nauwelijks twintig jaar, debuteerde met de bundel ‘Music-Hall’, over het uitgaansleven in Antwerpen tijdens de Eerste Wereldoorlog. Matthijs de Ridder bezorgde een mooie jublileumuitgave, waarin hij vijf nog niet eerder gepubliceerde gedichten opnam. In zijn nawoord gaat hij onder andere in op de poëtische ontwikkeling van de dichter tot aan de verschijning van zijn debuut. Een recensie van Paul Roelofsen.

Aly Freije won in 2008 de Freudenthal-prijs, publiceerde in 2009 een Groningstalige bundel Wondpoeier en debuteerde dit jaar nog een keer, nu met Door het vanggat in het Nederlands.

Wie door de beeldentuin van het Kröller-Müller Museum loopt, kan zomaar oog in oog komen te staan met een indrukwekkend en raadselachtig bouwwerk: 'Needle Tower II' van Kenneth Snelson. Een bijzondere constructie van metalen buizen en staaldraad, die de wet van de zwaartekracht lijkt te tarten. Ook de dichter Jellema was onder de indruk van dit bouwwerk. Het gedicht dat hij erover schreef, heeft eveneens iets raadselachtigs: het geeft zich niet na eerste lezing prijs. Jan Buijsse reikt ons de helpende hand.

Komrij heeft een opvolger van formaat. Zijn bloemlezing kun je zonder overdrijving De Dikke Pfeijffer noemen. Hij heeft een geheel eigen selectie gemaakt uit respect voor Komrij: een eigenzinnig bloemlezer volg je niet zomaar na. Dat maakt ‘De Nederlandse poëzie van de twintigste en eenentwintigste eeuw in 1000 en enige gedichten’ tot een imposante en bij tijd en wijle ook amusante bloemlezing. Een recensie door Hans Puper.

Sacha Landkroon (Groningen, 1984) is een poëtische ontdekkingsreiziger. Zijn debuutbundel Terra Incognita verschijnt na het winnen van het Hendrik de Vriesstipendium. In de bundel verkent hij de grenzen van zijn eigen wereldbeeld. Zijn eigen ontwikkeling tot volwassen individu beschrijft hij als een denkbeeldige queeste door verschillende werelden.

‘Aangeraakt’ is een bundel met schilderijen van Jef Blancke en woorden van Joke van Leeuwen. Recensent Johan Reijmerink: 'Het breekbare van veel portretten krijgt een adequaat poëtische lading mee. De teksten hebben de portretten nodig om een bedding te vinden. De portretten van Blancke winnen aan zeggingskracht door de rake duidingen van Van Leeuwen. De begeleidende teksten getuigen van een verreikende inleving in het gedachte- en gevoelsleven van de geportretteerden.'

Met deze gedichten wonnen Kate Schlingemann en Marjon Zomer de tweede ronde van de Meander Dichtersprijs 2017.