Archief

Myriem El-Kaddouri debuteert met de bundel ‘Hier ligt de waarheid in overdaad’. Een titel die vragen oproept, zegt Maurice Broere. Want hoe kun je de waarheid, als die al bestaat, koppelen aan overdaad? ‘Kan iets té waar zijn? Hoe gaat deze bundel hier een poëtisch antwoord op geven?’ Hij komt tot de slotsom dat het een fascinerend debuut is van een begaafd dichter.

In de tijd dat Ko van Geemert op de lagere school zat, jaren vijftig, begin zestig, was hij zo vaak als mogelijk buiten, op straat, voetballen. Op een gegeven moment zeiden zijn ouders: ‘Die jongen moet op een voetbalclub.’ Niemand heeft geweten dat achter de vermoeide middenvelder een heuse dichter schuilging. Voetballen doet hij al lang niet meer. Dichten nog wel.

De dertigste bundel van light verse dichter Wim Meyles heet 'Vrolijk en Vilein'. Inge Boulonois verdiepte zich in deze pil en neemt de de vele versvormen onder de loep. Over de inhoud zegt ze: ''Meyles is een meester in woordspeligheid. Het epitheton ‘de Woordspeler des Vaderlands’ zou hem niet misstaan. Over bijna alles lijkt hij een woordgrap te kunnen bedenken.''

Acteurs hebben podia, voor musici bouwen ze concertzalen en studio’s, voor balletdansers balletstudio’s, volledig ingericht met spiegels en barres, beeldende kunstenaars hebben hun ateliers. Schrijvers en dichters worden verondersteld aan hun bureaus te werken. Soortgenoten kun je ontmoeten in het café maar is een ‘huis vol literatuur’ geen vereiste? Een fysieke plek waar literaire activiteiten kunnen worden gebundeld?

‘in tijden als deze moet de mens toch iets.’ Het is een verademing het werk van Joshua Snijders te lezen en tegelijkertijd een klap in het gezicht. Bijtend, confronterend, duidelijk, betekenisvol, waarschuwend, agressief, met een heel lichte toon van humor en een groot gevoel van eenzaamheid, ‘misschien is dit een simulatie’ en ‘(We noemen het een spel.)’. Nog sterker vanaf het podium!

Kamiel Choi komt in het debuut van oogarts Oscar Tops mooie taalvondsten tegen en verrassend veel scherpe diagnoses van onze werkelijkheid. Het thema in ‘Laserbundel’ is zichtbaarheid. Choi signaleert ook een bepaalde werkwijze: ‘De gedichten lijken tot stand gekomen door toepassing van een standaardrecept met als basis de cryptische codering van een ervaring.’

‘Mezelf dichter noemen’, zegt Christophe Batens, ‘voelde onwerkelijk en tegelijk helemaal juist aan. Sindsdien ben ik een vollediger mens. Je hart volgen: ik kan het iedereen aanbevelen ;-)’. Een gedicht schrijft hij in de eerste plaats omdat het gedicht vraagt om geschreven te worden en hij gelooft dat het gedicht zelf dicteert wanneer het klaar is.

In de bundel met de aparte titel ‘zijKant’ van Gerlinde Weze treft Paul Roelofsen gedichten aan die veelal persoonlijk zijn, maar nergens sentimenteel worden. Het gezin neemt een grote plaats in. Hij concludeert: ‘Een bundel, waarin men prachtige poëzie aantreft, meestal toegankelijk en herkenbaar, en met diepe gronden.’

Het 2e deel van onze nieuwe rubriek, 'Een wereld vol sonnetten', verzorgd door Simon Mulder in samenwerking met uitgeverij HetMoet en het Feest der Poëzie. Vandaag ‘Sonnet LXI’ van P. C. Boutens, uit ‘Glanzende geheimenis’. De toelichting is bedoeld als cultuurhistorisch, biografisch en cultuurfilosofisch grasduinen rondom het gedicht.

Peter Vermaat boog zich over ‘Het boek der beelden - Das Buch der Bilder’ van Rainer Maria Rilke, in de vertaling van Gerard Kessels. In deze bundel staan een groot aantal van Rilkes mooiste en beroemdste gedichten. Vermaat richt zich op de vertaling en de kenmerken ervan. Hij begrijpt dat Kessels de muzikale toon van het origineel overeind heeft gehouden door gebruik te maken van rijm en klankherhaling. Hij toont daarnaast aan dat dit soort principiële keuzes altijd consequenties hebben.

In het calvinistisch deel van de Lage Landen tonen we geen grote gevoelens, geen grote woorden. Ironie in de poëzie komt in grote lijnen neer op het zachtjes bespotten van emoties door er badinerend over te schrijven. Zelf is dichter Rogier de Jong ervan doordrongen dat echte poëzie een ziel heeft. Hij gaat ons – met een zaklantaarn – voor in Letterenland.

Het gebeurt niet vaak dat we een inzending krijgen met rijmende gedichten die goed zijn. Bij André Meulman is dat wel het geval. Het rijm is onnadrukkelijk, niet geforceerd en heeft een stuwende functie, de dichter hanteert het goed. Ook het metrum is verzorgd, bovendien is de inhoud origineel, vermakelijk en doeltreffend. Deze schrijver weet wat hij doet.

Een bundel is voor dichter Anke Senden onvermijdelijk één geheel, als een lichaam. De uiteindelijke woorden, datgene wat de lezer ziet, vormen dan in feite niet meer dan de huid rond dat hele levende geheel. Een tekst is voor haar pas af als ze het gevoel heeft dat de woorden die voor haar staan die huidlaag weerspiegelen.

Het is logisch dat Egbert Rietveld -als predikant- dicht over God en liefde in ‘Dichter bij verwondering’. Tom Veys merkt op dat hij dit doet in toegankelijk taal en dat de dichter authentiek aan het woord is. ‘De korte versstructuur, het helder talige en vaak de herhaling van een beginzin zijn enkele kenmerken van de schrijfstijl van Egbert Rietveld. De enjambementen in de korte verzen zijn goed uitgewerkt.’

Over welk woord hebben we het? Wat wordt bedoeld? Willem Tjebbe Oostenbrink hanteert graag de regel dat alle vragen gesteld mogen worden, los van welke woordkeuze en manier van spreken. Dat is nog geen uitspraak over of alle vragen beantwoord moeten, mogen of kunnen worden. En zijn er antwoorden te bedenken die bij geen enkele vraag thuishoren?

In de bloemlezing ‘Een stolp van stilte’ zijn 100 haibuns samengesteld door Luc Barbé. Jeanine Hoedemakers bespreekt de bundel en legt uit wat een haibun is: ‘Een haibun is proza afgewisseld met een of meerdere haiku’s. Als een haibun geslaagd is dan lees je dat terug. Proza en gedicht vullen elkaar aan. Er ontstaat een wisselwerking, waardoor een diepere, andere kijk op het geheel ontstaat.’

Een column van Jan Loogman over het gesprek tussen passagiers in de trein dat niet om de woorden gaat. Zij maken geluid om elkaar en anderen te tonen dat zij bij elkaar horen. De klanken in hun gesprek dienen om het eigen en elkaars bestaan aan te tonen. De meningen in columns en commentaren, ingezonden brieven en opiniërende artikelen zijn misschien ook niet meer dan geluiden.

De afgelopen weken publiceerden we gedichten die ontstaan zijn uit het duoproject van dichter Aschwin van den Abeele: twee dichters gaan op poëtische wijze, in hun eigen stijl, met elkaar in gesprek. Deze techniek werkte uitdagend en leverde verrassende resultaten op. Tevens bleek het inspirerend om eens niet solistisch, maar in duo's te creëren. Vandaag met Sandra Roobaert.

Jan van Gulik bespreekt ‘Steeds weer dat schommelend gemoed’, de nieuwe bundel van Daniël Dee. Hij zegt erover: ‘Dee schuwt het taboe niet. De smerigheid en geilheid klinken door zijn gedichten, meestal door een verbitterde en verouderde ik-figuur die smacht naar een ommekeer. Terug naar een tijd waarin de vrouwen aan zijn voeten lagen. De ongenuanceerde en concrete taal van de dichter maakt hem eerlijk, geloofwaardig.’ Dee wordt dit jaar vijftig, zou hij last hebben van een midlifecrisis?

Sholeh Rezazadeh is al voor haar poëziedebuut een veelbesproken schrijver, dichter, columnist en een veelgevraagd voordrachtskunstenaar. Op 3 september verschijnt bij uitgever Ambo/Anthos haar bundel 'Neem ruim zei de zee.'. Ze gelooft niet in grenzen of hokjes en is ervan overtuigd dat we allemaal met elkaar verbonden zijn. Dat probeert ze in haar poëzie te laten weerspiegelen.

Hans Claus neemt, nu hij met pensioen is, afscheid van zijn loopbaan als gevangenisdirecteur met de bundel ‘Tegenwijzerzin’. Hierin toont hij de misstanden van het gevangeniswezen aan. Hettie Marzak merkt op dat ‘de gedichten woede en mededogen tegelijk behelzen’ en zegt dat de dichter dit doet in ‘treffende beelden die je niet meer van je netvlies afkrijgt.’