Archief

In het jongste nummer van nY vielen Jeroen Dera de gedichten van Maarten van der Graaff (1987) op. Wie is deze dichter die de kitsch en het sentiment in zijn poëzie wil opzoeken?

Plato zocht naar kennis waaraan men niet behoeft te twijfelen. Zij is niet in deze wereld, maar voorbij deze wereld, in het Rijk der Ideeën of Vormen. Wij mensen dragen het onveranderlijke wezen van de dingen, zoals de kleur, de liefde, de schoonheid, de zuiverheid nog rudimentair in ons. Bernlef heeft in zijn nieuwe bundel Kanttekeningenzijn ideeën over fundamentele verschijnselen, gewaarwordingen en ervaringen in krachtige gedichten bijeengebracht. Ze lijken, zo stelt Johan Reijmerink vast, zijn kleine ideeënleer in kort bestek te bevatten.

Tritsmans is zich voluit bewust van de vergankelijkheid van dit leven. Met zijn dichterschap probeert hij zich te weer te stellen tegen de moeite die het bestaan hem geeft. Wie ben ik? Waarom ben ik hier? Waarnaar ben ik op weg? Twijfel, scepsis, maar ook momenten van hoop, het zoeken naar de heilige graal, telkens opnieuw weer. Er zit vaart in zijn gedichten. Ze intrigeren. Hoewel het allemaal al eens gezegd is, weet Tritsmans je mee te nemen in zijn existentiële excursies, zo stelt Johan Reijmerink in zijn bespreking van Studie van de schaduw.

Karin Doornik bespreekt 'De krantenvrouw' van Marnix Gysen. Wij worden als lezer meegenomen naar een tafereel in een stad bij nacht, we zoomen als het ware in op die ene straat in een onbekende stad die tegelijkertijd elke stad kan zijn. Dit hele gedicht gaat over de vergeefsheid van de boodschap van Jezus in het Nieuwe Testament, de mensen horen en zien de verkondigingen in de Bijbel niet. Tot zover de zedenles. Tegelijkertijd kunnen we in dit gedicht ook de toekomstige agnosticus zien die Gijsen later zou worden. 

'Lieke Marsman is twintig. Als ze de rest van haar leven iedere twee à drie jaar een bundel produceert, zit er een oeuvre van tientallen bundels in. Wat een rijkdom zal dat zijn voor de Nederlandse poëzie.' Aldus Bouke Vlierhuis aan het slot van zijn bespreking van Wat ik mijzelf graag voorhoud.

Ruud Offermans Lente Limburgs landschap in het ginder plukjes wit tegen een helling de eerste bloesem van het jaar ze versieren het landschap bloemen doen me denken aan thuis aan overal waar we zijn gebleven

Marijke Hanegraaf Een ster, een kind Schemering zet licht op een hoogwerker een gave ster en grijpbaar. In de duisternis ontstaat een oude vraag: hoort bij de ster een kind? Zo’n kind gezien vanuit een hemelsblauwe trein met care erop jagend langs grijze seinen door de winter van Europa met aan de route een versleten hek ademend in zijn hangslot zo’n kind dat zwaait naar het geratel in de avond een porseleinen pop tot barstens in de armen.

Tania Alegria ZELFS LACHEN DOET PIJN Die droefheid is zelfs niet behandelbaar. Als endogene en kwaadaardige cel sticht ze wisselvalligheden in mijn uren, slaat in mijn aders, ondergronds, bij het pompen van de systole van de tijd om de gang der dagen vooruit te duwen. Ik weet niet wanneer ze kwam, niet hoe, niet vanwaar, of iemand ze met de hand tot aan mijn oevers bracht; de jaren die aan hun juk zijn gebonden sleepten haar mee of ze kwam op haar voeten, geslepen en hebzuchtig, meegesleurd door de gal van mijn stigma’s. Zeker is dat de voorkant van de klokken primeert en het touw rond mijn nek snoert met haar ogen van afgrond, haar handen van metaaldraad. Onder haar

Tania Corrèa Alegria werd in Brazilië geboren maar woont tegenwoordig in Lissabon. Ze studeerde rechten en Sociale Wetenschappen en werkte in de maritieme transportsector. In 2008 publiceerde ze de tweetalige Spaans-Portugese bundel InVerso en in 2010 het Spaanstalige Memorial de Exorcismos. Fa Claes vertaalde een aantal van haar gedichten en Sander de Vaan had een mailgesprek met de Braziliaanse, die zich prima thuisvoelt in haar ‘nieuwe’ vaderland Portugal.

Tijdens een stage in het tropisch regenwoud van Guyana ging Ruud Offermans gedichten schrijven. In 1998 resulteerde dat in de bundel In het midden van de stilte' (Fantastikè, Maastricht). In 2009 is de bundel Aan de andere kant van de winter uitgekomen, een bloemlezing uit 16 jaar dichten.

Jürgen smit houdt een buitengewoon boeiend weblog bij over jonggestorven dichters. Sander de Vaan vroeg hem waar die belangstelling voor deze onfortuinlijke groep poëten vandaan komt.

Marijke Hanegraaf (1946) werkte als chemisch analiste en schreef jarenlang artikelen, reportages en verhalen voor de jeugdbladen Okki en Taptoe. Vanaf 1994 concentreerde ze zich steeds meer op het schrijven van poëzie, wat in 2001 leidde tot haar de debuutbundel Veerstraat bij De Arbeiderspers. Deze werd enthousiast ontvangen en in 2002 genomineerd voor de C. Buddingh'-prijs. In 2006 verscheen haar tweede bundel, Proefsteen, in de zomer van 2010 gevolgd door Restruimte. In deze nieuwste bundel speelt zij met dit begrip: restruimte is de ruimte in de marge, onbestemd en toch onmisbaar. Ook in onze geest kunnen we zo’n restruimte vermoeden.

Detox, de tweede bundel van Johanna Geels, beweegt zich tussen de polen mierzoet en inktzwart. Lieve meisjes met roze slapen worden wreed aan stukken gescheurd. Het opgeven van hun onschuld, een kinderlijke sprookjeswereld, gaat gepaard met ernstige ontwenningsverschijnselen. En het zijn, zo leest Wilma van den Akker, niet alleen de meisjes met wie gruwelijke dingen gebeuren.

Robert Hass EZRA POUNDS GRONDSTELLING Schoonheid is seksueel, en seksualiteit Is de vruchtbaarheid van de aarde en de vruchtbaarheid Van de aarde is economie. Ofschoon hij op het punt van financiën Geen aanbeveling voor dichters is, Dacht ik aan hem in de drukkende hitte Van nachtelijk Bangkok. Niet ouder dan veertien slentert ze op je af Buiten het Shangri-la Hotel En zegt in verstaanbaar Engels, ‘Wat denk je van een feestje, stoere jongen?’ Zo gaat het min of meer in z’n werk: De Wereldbank regelt het krediet waarna de stuwdam Driehonderd dorpen onder water zet en de dorpelingen hun weg vinden Naar de stad waar hun dochters in de bomvolle straten oplossen, En de

Erik Spil Bejaardenbal vanuit het balkon gezien, -de nabije dood; blauwspoeling met permanent als een schuimende rivier, daarin hoofden als kale rotsen hun dansen is slechts het kreuken van ruiten en bloemen in colberts en jurken de vloer is van pantoffels. een glaasje advocaat als zonnige gedachte naar vroeger; dagen aan het strand; ze staan vast op die bruine foto's, nooit een dag ouder geworden.

Roel Weerheijm werd in 1983 geboren in Middelburg. Hij is literair redacteur bij De Boekenkrant. Daarnaast schrijft hij een column voor Juncto, het tijdschrift van de rechtenfaculteit van de Universiteit Utrecht. Voorts schrijft hij verhalen, gedichten en essays, die in o.a. Dighter, Kluger Hans en Deus ex Machina verschenen, en die op verschillende podia te horen waren.

Erik Spil (1977) publiceerde een aantal keren op papier, in tijdschriften als Krakatau en Opspraak, maar hoofdzakelijk her en der op internet. Ook stonden er ooit twee van zijn gedichten in de vergeten bundel Poetry alive. Na negen jaar staat hij weer in Meander.

Eind vorig jaar verscheen bij uitgeverij Meulenhoff de fraaie bundel Een verhaal over het lichaam, van de Amerikaan Robert Hass (1941, San Francisco). Dichter/vertaler H.C. Ten Berge selecteerde voor dit boek gedichten uit vijf dichtbundels van Hass en leverde aldus een meer dan geslaagd visitekaartje af van deze in ons taalgebied nog relatief onbekende auteur. Sander de Vaan had een kort mailgesprek met Ten Berge en koos een zestal teksten uit.

Roel Weerheijm Adam en Eva Een pasgewassen ochtend hangt te drogen aan de hemel. Mijn hand verkent je lichaam als een slang. Er is geen appel te bekennen, geen vijgenblad ligt in de weg. Maar bij elke aanraking wijk je van me vandaan, je bent een lichaam van mist. Ik wil je bevriezen maar er is vannacht teveel zomer in mijn slaap zodat je als regen op me neerklettert, geen vijgenblad om onder te schuilen, geen appel voor de dorst. Alleen een slang om dood te trappen.

Melktanden van Martijn den Ouden kan bij Marijntje Gerling zeker op waardering rekenen. Maar, schrijft zij, de lezer behoeft wel een volwassen gebit om af en toe even te kunnen doorbijten.

Jeroen Dera bespreekt 'Krijglist va La Pucelle', een recent gedicht van Jacques Hamelink. Nog geen 'klassieker' in de zin dat het gedicht de tijd al heeft overleefd, maar wel wat onderwerpkeuze betreft. De mythe dat Hamelink ontoegankelijk zou zijn wordt door Dera - voor dit gedicht althans - met overtuiging ontkracht.

‘Op een dag wil ik een Groot Dichter zijn, met een pennenstreek die nooit faalt, alleen het allerhoogste voortbrengt,’ zei Peter van Galen in een interview in Meander. We zijn inmiddels een aantal jaren verder en publiceren drie van zijn nieuwe gedichten.

Peter van Galen EEN MOOI STUKJE DROMEN er gaat niets boven dromen waarin je van planeten glijdt achtervolgd over hekken klautert en je moet die vis te pakken krijgen maar verdomd hij is zo glibberig dan een climax als een wervelwind vlak voordat je wakker schrikt ik ben gek op zulke dromen daarom heb ik er zoveel vannacht kon ik weer eens uit stilstand leviteren geruisloos gleed ik zonder gene over alle plekken van mijn jeugd en ook van jaren later ergens in een soort kasteel probeerde ik me vast te grijpen aan een duizelend plafond want zoals u wellicht weet ik sterf van hoogtevrees