Archief

Het is inmiddels wel duidelijk dat Evi Aarens, de dichter van ‘Disoriëntaties’, een fictief dichter is. Maar wie is haar schepper? Aanvankelijk dacht Hans Puper aan Erik Bindervoet en Robbert-Jan Henkes, maar Jeroen Dera, die in neerlandistiek.nl een briefwisseling voerde met Evi Aarens, zette hem op het spoor van Ilja Leonard Pfeijffer. Dera bleek gelijk te hebben. Een verslag van zijn bevindingen.

De poëziewedstrijd van Meander voor de Rob de Vos-prijs 2021 liep van 1 april t/m 30 september. De winnaars zijn bekend en ook de gedichten met een eervolle vermelding hebben een publicatie gekregen. Vandaag sluiten we af met juryrapport en geven we een kijkje achter de schermen.

Het Liegend Konijn 2021/2 bevat bijdragen van een hele reeks bekenden. Jozef Deleu heeft daarnaast weer een flink aantal dichters opgenomen die nog geen bundel hebben gepubliceerd: elf dit keer. Vorm en inhoud zijn heel gevarieerd. Hans Puper illustreert dat met gedichten van Lucas Hirsch, Esther Jansma, Sabine Kars en Ann Bellemans.

In de serie ‘gesprekken met Meandermedewerkers’ het achtendertigste gesprek, met Paul Bezembinder. Over Meander als thuishaven maar Nederlands niet langer een cultuurtaal en laaggeletterdheid en ontlezing het cultuurbeleid, over bezuiniging en tekort, eenzaamheid en ontreddering, het eeuwigdurend tijdloos nu maar ook over de illusie die hij graag koestert: dat poëzie er altijd al geweest lijkt te zijn.

Johan Reijmerink boog zich over ‘Onster Target’, de laatste bundel van Annemarie Estor: ‘Niet het Monster Target als geestverruimend drankje, maar het monsterachtig gedrocht dat we wereldeconomie noemen, en alles wat daaruit voortvloeit, bedreigt ons dag in dag uit. Estor spreekt zich bijkans pamflettistisch uit in deze korte krachtige verzen die weinig aan het misverstand overlaten.’

Een nieuwe serie die wekelijks een antwoord probeert te geven op de vraag Wat Maakt Een Gedicht Goed? Kun je zo’n vraag wel beantwoorden? De medewerkers van Meander zijn achtereenvolgens serieus, speels, poëtisch, humoristisch, streng, onderhoudend, kort, (iets) te lang, verlegen, duidelijk, zeker, geërgerd, motiverend, vluchtig of vragend. Het twintigste antwoord komt van Peter Vermaat.

In de bundel ‘De zon regent koperen spijkers’ van Bart Plouvier zijn vele mooie reflectieve gedichten te lezen over het banale en het verhevene, volgens Marc Eyck. ‘De dichter beschikt over een groot repertoire aan woorden waardoor hij treffend beelden en gevoelens weet neer te zetten.’ Wel vraagt hij zich af of er redactionele begeleiding is geweest aangezien de bundel taalslordigeheden bevat.

Hans Franse ontroert in een column waarin hij zijn overleden naasten herdenkt. Crisantemi van Puccini, dichtregels van Boutens, mist over het landschap en kleuren van de herfst begeleiden schrijnend gemis. De dood als onverwachte bezoeker, als stille vennoot of zoals Marleen de Crée eindigde, onafwendbaar: Onze / stappen dralen op het vossenpad. / en toch, we naderen wat we nog / niet zien.

Hettie Marzak bespreekt het gedicht 'Caligula' van Hugo Claus (1929-2008) uit de  bundel met de betoverende titel 'Het huis dat tussen nacht en morgen staat' (1953). Claus kiest er - vreemd genoeg - voor om in dit gedicht een andere kant van Caligula te laten zien: niet de Romeinse keizer die een wreedheid begaat, maar juist een barmhartige daad verricht, ook al is die irrationeel. 

Hans Franse schreef een persoonlijke longread over de speciale bundel ‘Iets kleins volstaat’ van Eric van Loo. Deze bundel is samengesteld door de redactie van Meander na het overlijden van onze collega. Een eerbetoon aan hem en zijn poëzie. Hans Franse: ‘Ik beschouw de bundel als een prachtig kleurrijk herfstboeket, waarin elk blaadje van melancholie en eindigheid getuigend, een onherroepelijke schoonheid en een gevoel van tederheid en bewondering oproept.’

Voor Stevine Groenen gaan poëzie en andere vormen van kunst hand in hand. De gelaagdheid van een schilderij, beeldhouwwerk of muziekstuk kan haar erg beroeren. Ze is veel bezig met hoe we deze wereld achterlaten. ‘Poëzie kan leiden tot het begrijpen van wat er gebeurt, mensen op een andere manier laten kijken naar natuur, waarin wij ons zo nadrukkelijk manifesteren en gedragen als een kudde olifanten in de porseleinkast’.

De vijfde bundel van Daan Cartens, ‘Mijn vriend herinnering’, geeft meer prijs naarmate je hem vaker leest, vindt Hans Puper. Dood, verleden en het nu zijn in iedere afdeling nauw met elkaar verbonden. Door herhaling van woorden en begrippen zet hij op een onopvallende manier een interne symboliek op en de vormgeving van de gedichten is schijnbaar eenvoudig, maar vaak tot in details verrassend.

Een nieuwe serie die wekelijks een antwoord probeert te geven op de vraag Wat Maakt Een Gedicht Goed? Kun je zo’n vraag wel beantwoorden? De medewerkers van Meander zijn achtereenvolgens serieus, speels, poëtisch, humoristisch, streng, onderhoudend, kort, (iets) te lang, verlegen, duidelijk, zeker, geërgerd, motiverend, vluchtig of vragend. Het negentiende antwoord komt van Janine Jongsma.

In de verrassende debuutbundel van Marie Brummelhuis, ‘Nee, niet weer over vlinders’, vindt recensent Hettie Marzak een dichteres die zich niet opnieuw probeert te verliezen in herinneringen en rouwbeklag, maar die juist gedichten schrijft als vlinders ‘licht, kleurig en dansend van onderwerp naar onderwerp’. Brummelhuis schrijft directe, persoonlijke gedichten in toegankelijke taal en: ‘haar originele invallen en verwoordingen daarvan zijn verfrissend en zetten alledaagse dingen in een ander licht, alsof je een caleidoscoop een kwartslag draait.’

Columnist Karel Wasch over plagiaat. “Ieder bedrog heeft nieuwe ontwikkelingen in zijn kielzog!” zo stelt hij maar “de vraag blijft: waarom overschrijven? Beter goed gejat, dan slecht zelf verzonnen? Wie het weet mag het zeggen!” Terwijl Dylan Thomas ‘Fucked out Yeats’ riep toen hij een gedeeltelijk overgeschreven gedicht onder ogen kreeg gekopieerd van een vers van W.B.Yeats, horen we Wasch roepen ‘De smeerlap’!

Voor wie het nog niet wist: de stad Groningen heeft een rijk literair verleden. Vasalis, Belcampo, Waskowski, De Vries…Hermans, Kopland, Van Wissen, Rawie… al deze namen en nog veel meer zijn verbonden met de Martinistad waarin dichter, columnist Rogier de Jong geboren en opgegroeid is. Het eerste deel van een drieluik over zijn literaire herinneringen aan de stad Groningen.

In de debuutbundel ‘Belvédere’ maakt literair recensent Arjan Peters de overstap naar dichter. Kamiel Choi vindt het dapper, maar het debuut heeft geen eeuwigheidswaarde: ''Dit is een dichterschap dat veel heeft afgekeken en de effecten beheerst, maar uiteindelijk niet weet te overtuigen. 'Belvedère' is een persoonlijke bundel van een groot poëzieliefhebber wiens handen zijn gaan jeuken om een proeve af te geven van zijn eigen kunnen.''

In de serie ‘gesprekken met Meandermedewerkers’ het zevenendertigste gesprek, met Jinze de Klerk. Over hoe het misschien nodig is voor een magazine als het onze om wat interactiever te worden, verbindingen aan te gaan, met ruimte voor discussie, debat, interpretatie en andere sociale media maar ook over poëzie en literatuur als een vorm van kunst.

De debuutbundel ‘wuivend en buigend’ van Hansko Visser, staat vol met mededelingen die voor de dichter relevant zijn, maar de vraag is wat de lezer ermee moet? Wim Platvoet: ‘Hetzelfde geldt voor woorden, plaatsen, situaties en gebeurtenissen die waarschijnlijk voor de dichter zelf uiterst betekenisvol zijn, maar die voor de lezer door het gedicht toch niet tot leven komen.’

Een nieuwe serie die wekelijks een antwoord probeert te geven op de vraag Wat Maakt Een Gedicht Goed? Kun je zo’n vraag wel beantwoorden? De medewerkers van Meander zijn achtereenvolgens serieus, speels, poëtisch, humoristisch, streng, onderhoudend, kort, (iets) te lang, verlegen, duidelijk, zeker, geërgerd, motiverend, vluchtig of vragend. Het achttiende antwoord komt van Hettie Marzak.

Paul Roelofsen heeft genoten van ‘Schoon in elk oog is wat het bemint’ van Hafid Bouazza. ‘Deze uitgave van vertalingen van de erotische klassieke poëzie van Arabische dichters bevat integraal vijf herziene bundels van Bouazza en beslaat bijna 800 pagina’s aan liefdespoëzie, een zee aan voetnoten en aantekeningen, bronvermeldingen, een personenregister en een inleiding bij elk deel.’ Een longread.