Archief

Vlaamse Reus Jozef Deleu heeft de negentiende editie van het Nieuw Groot Verzenboek het licht doen zien: een verzameling van zeshonderd gedichten. Een toename van 45 stuks vergeleken bij de vorige. Marc Bruynseraede schreef een lovende recensie. Wopke van der Lei is minder positief. Hij heeft een hekel aan bloemlezingen en is principieel tegen een thematische structuur. Meander geeft hem een podium om zijn bezwaren toe te lichten.

Op de leeftijd van twintig jaar publiceerde Menno Wigman zevenentwintig vertaalde gedichten uit de bundel ‘Les Fleurs du mal’ van de Franse dichter Charles Baudelaire. Herbert Mouwen over de nieuwe uitgave van ‘De bloemen van het kwaad’: ‘’Deze bundel is ‘Plus éclatantes et plus belles’ of zoals Wigman dit vertaalt – let daarbij op het woord ‘Nu’ dat toegevoegd is – ‘Nu zoveel mooier dan voorheen’. Deze dichtbundel, waar op de linker bladzijden de Franse gedichten en op de rechter de Nederlandse vertalingen zijn afgedrukt, is tot in de puntjes verzorgd.‘’

Moeten moet een dichter niks, zegt David Troch, en dat hij nog beter dan vroeger weet waar hij met zijn eigen werk naar toe wil. Zoals hij graag verschillende genres leest, heeft hij er ook behoefte aan om in diverse genres te schrijven. Dankzij de beperking van het door hem uitgevonden eenlettergreepgedicht heeft hij het plezier herontdekt van het schrijven van poëzie. Professor worden kan altijd nog.

Martijn Benders vindt dat over politiek schrijven betekenisloos is wanneer er alleen open deuren worden ingetrapt. Over de bundel ‘Demerararamen’ van Antoine de Kom zegt hij: “Hij presenteert aan de lezer wat voor gekte hij zoals zelf om de oren krijgt, vooral via de krant, maar nergens wordt de poëzie lyrisch, filosofisch of daadwerkelijk politiek. En dat is als het op poëzie aankomt nu juist echt het kwaad. Wat rest is een postmoderne bundel vol 'flarden' waarmee enkel de suggestie van politieke betrokkenheid wordt gewekt.”

De poëziewedstrijd voor de Rob de Vos-prijs 2021 gaat 1 april van start. Tot 1 oktober 2021 mag iedere deelnemer één gedicht inzenden, geïnspireerd op het thema. Dit jaar is het thema twee illustraties van kunstwerken van beeldend kunstenaar Inge Bak. Er worden tien gedichten genomineerd, daaruit komen drie winnaars voort en zeven eervolle vermeldingen. De winnaar krijgt de Rob de Vos-trofee en € 100,- Laat je inspireren door ons thema!

De nieuwe bundel 'In mijn mand' van de Dichter des Vaderlands Lieke Marsman prikkelt de verbeelding van recensent Kamiel Choi: ‘Het voelt alsof je een goed gesprek voert met een vriendin die intensiever heeft geleefd en daar nauwkeurig over kan vertellen. De bundel is een grondige zelfreflectie over de eindigheid van het bestaan. Een nauwkeurig gecomponeerde hartenkreet dooraderd met mooie en verrassende poëtische observaties.’

In het werk van veel schrijvers en dichters speelt het dagelijks leven een belangrijke rol. Hans Puper vergelijkt er drie, om te laten zien hoe zij daar onderling in verschillen. Een belangrijke overeenkomst is er ook: het belang van stijl. De column was een gastbijdrage aan een cursus over esthetiek in het dagelijks leven.

Welk een zegen als dichter Taco van Peijpe ons regels geeft als ‘Hoor door de deuren het zachte zingen. Daar is de dag.’ Even daarvoor vraagt hij nog ‘waar te beginnen zonder te weten / hoe te gebeuren’. We zijn onderweg, hij neemt ons bij de hand, zo voelt het. Overgave in de woorden, opgevangen worden als we vallen, die troost.

‘Hoe verschillig’ is de vijfde bundel van Marjoleine de Vos, vol met warme en fijnzinnige poëzie in de herkenbare stijl van De Vos. Janine Jongsma: ‘Het lijkt alsof - terwijl ze schrijft – zij een hink-stap-sprong maakt in haar hoofd waardoor haar poëzie wint aan gelaagdheid. Ze hinkt vanuit een gedachte het gedicht binnen, stapt rond in die gedachte en neemt dan een sprong waardoor de lezer in een (verrassende) wending wordt meegenomen.’

Rashida Boukhizou heeft soms het gevoel dat ze al tien levens heeft geleefd maar nu is ze waar ze wil zijn. “De woorden doen het werk.” Hoewel ze per ongeluk begon met dichten, betekende het meteen al veel voor haar. Ze vraagt ze zich altijd af: moet er iets van lijden of strijd aanwezig zijn in je persoonlijke leven om goede kunst te maken?

Hoewel Peter Vermaat het vakmanschap van Roland Jooris in de bundel ‘Vertakkingen’ onderkent, mist hij de suggestie waarmee de taal het onzegbare oproept: ‘De poëzie van Jooris is graatmager, gevild en ontvleesd, uiteindelijk uitgebeende schraalte. Ondanks de titel is er geen enkele sprake van vertakkingen, integendeel.'

In zijn profiel stelt dichter Paul Bezembinder dat hij in zijn werk de balans zoekt tussen serieuze poëzie, pastiche en smartlap, met veelal verwijzingen naar klassieke oudheid en filosofie. Een mooi voorbeeld hiervan is de regel ‘Alsof de wereld door een licht / van achteren beschenen wordt / en jij zozeer wordt bijgelicht dat /denken weer beschouwen wordt'. Heldere taal.

Recensent Maurice Broere vindt in de met zorg vormgegeven bundel ‘Dichter bij HB’, uitgegeven door het Instituut voor Hoogbegaafdheid bij Volwassenen, vijftig gedichten die naar vorm en inhoud ongelijk zijn van kwaliteit: ‘literair gezien is het spelden zoeken in een hooiberg' en: 'Hoogbegaafdheid is geen garantie voor de productie van goede poëzie.' Toch ziet hij gelukkig ook enkele mooie verzen met universele thema's en identificatiemogelijkheden voor iedere lezer.

Hans Franse over hooggeleerden die voor hun plezier detectiveromans schrijven en een monnik opvoeren als speurneus, zoals de wat haveloze Franciscaner monnik, Lapo Mosca, door Hélène Nolthenius. ‘Zo bewegelijk als een vlieg’ trok hij zingend rond, zijn ronddelen poëzie maar haar verhalen degelijk en goed onderbouwd en ook nog waargebeurd hoewel onze columnist niet al zijn gangen naging. 

'Loreley', de debuutbundel van Harriet Laurey (1924 - 2004) verscheen in 1952. De bundel met gedichten over een verloren liefde vloog over de toonbank. Vooral het sonnet ‘De bruid’ heeft Janine Jongsma altijd al gefascineerd vanwege de diepere laag in het ogenschijnlijk zo eenvoudige gedicht.

Hettie Marzak heeft genoten van David Trochs vijfde bundel ‘voor jou wou ik een huis zijn’ waarin alle gedichten bestaan uit eenletttergrepige woorden: ‘Troch jongleert met de taal in elk gedicht, gebruikt archaïsche uitdrukkingen en Vlaams idioom door elkaar, en vlecht op soepele wijze een nieuwe betekenislaag door zijn zinnen. Dan eens vrolijk, dan weer knarsetandend, geeft elk gedicht blijk van geconcentreerd vakmanschap. David Troch speelt met eenlettergrepige woorden als Paganini op zijn ene snaar: virtuoos.’

Margreet Schouwenaar dacht als kind ‘dat de wereld niet zou bestaan als ik zou zwijgen’. Ze houdt enorm van woorden, ‘dat zoeken naar een taal die nieuw maakt, naar die zinsverbanden en die woordkeuze die de valluiken van betekenis openzetten. Taal is zowel de strakgespannen kabel voor de koorddanser als het touw aan de reddingsboei.’

Johan Reijmerink over de complexe, exuberante bundel ‘Ontbinding’ van Piet Gerbrandy: ‘Hij presenteert het als een innerlijke reis waarin hij zich tracht vrij te maken van alles wat hem in de hedendaagse werkelijkheid bindt, vastzet, opeist, fascineert, ontmenselijkt en weghoudt bij zijn bestemming een dichter te zijn en zich volledig open te stellen voor zijn dromen. Zijn wellustig dichterschap is voor hem ontbinden en terugkeren naar de bron van zijn later zijn.’

Er was een tijd waarin we elkaar in hoofdletters toespraken. De grote U was een teken van eerbied. Dat gold ook, of zeker ook, als we ons tot de Almachtige richtten. God had een kapitaal. Eeuwenlang. Rogier de Jong over hoe God zijn grote G verloor en andere kapitale kwesties op aarde.

Peter Vermaat bespreekt de bundel ‘Seinpost’ van Rogier de Jong: ‘De dichter die met zijn dichtbundel een lichtbundel laat schijnen op zijn omgeving, kan door diezelfde lichtbundel met al zijn hebben en houden, zijn neigingen, angsten en liefde, in de felle schijnwerper en het volle licht van de lezer worden gevangen.’

Karel Wasch ontmoette Willem Johan van der Molen een paar keer op vernissages en andere presentaties. “Van der Molen was steeds druk in de weer met zijn tijdschriftje Kortheidshalve. Hij bleef mopperen op de Vijftigers en had weinig humor.” De getormenteerde dichter schreef in de debuutbundel van onze columnist ‘Van een boom leren wat geduld is, van een blad wat ongeduld kan doen!’ Hij had gelijk!