Archief

Dichter en kunstenaar Elly Stolwijk over een van de betekenissen van poëzie: iets creëren wat eigenlijk niet kan bestaan, of: het tijdelijk opheffen van afstand, over het onvoltooide dat samengaat met het verlies van de geliefde, het gemankeerd zijn, over witregels, waarnemingen en wanhoop en over hoe het beeldende werk en het geschreven woord zich tot elkaar verhouden.

Recensent Herbert Mouwen dook in ‘575 Haikoots’, een bundel van Kees van Kooten: ‘Deze verzamelbundel is bedoeld voor een breed lezerspubliek en voorziet in een behoefte, zeker in deze tijden van zoveel mogelijk thuisblijven. Niet alleen de poëzieliefhebbers, maar ook lezers die de subtiele humor van deze schrijver en televisiepersoonlijkheid waarderen, kunnen ervan genieten. De haikoots zullen je als lezer vele malen een glimlach bezorgen.’

‘Waar ik ook kijk raakt de tijd het water’, dicht Judith Omtzigt. Bijna afstandelijk bekijkt ze zichzelf en de wereld, met liefde voor de natuur en de mens en oog voor detail. In korte strofen en helder, laat ze ons voelen hoe je een eenheid kunt bereiken in en buiten jezelf en toont ze ons het grote verband.

In de zesde bundel van Peter van Lier - ‘(Af)breken (op)ruimen (in)pakken’, staan afscheid en de dood centraal. Recensent Hettie Marzak ziet vakmanschap: ‘Bij Van Lier klopt altijd alles: als een rederijker zorgt hij ervoor dat zijn gedichten in hun ogenschijnlijke wirwar van witregels en spaties toch steeds vormvast zijn. De enjambementen werken als verkeersdrempels die het langzamer bewegen afdwingen.'

Columnist Karel Wasch ontmoet ‘de schrijfster, vertaalster en het icoon van de Italiaanse letteren’, Fernanda Pivano, in een café in de Amsterdamse binnenstad, recorder en veel aantekeningen onder zijn arm. Maar waarom neemt hij een dessertlepeltje mee? Hoe is je Italiaans? plaagt ze. Hij voelt zich klein tegenover de vrouw die bevriend was met Hemingway, Dorothy Parker, Kerouac, Bukowski maar ook Lou Reed, Tom Waits. Na afloop vraagt ze zijn telefoonnummer….

Dichter Herman Rohaert over de leegte, luchtbellen die zich vacuüm trekken, het knisperen van waggelende kevers of een zwijgend meisje dat bewegingloos kijkt, een hond door het laatste avondlicht, eens vertrokken kom je niet meer aan. Nieuw werk dat de adem doet inhouden tot het landschap zich weer vult en je verwonderd verder loopt.

Recensent Kamiel Choi vindt ‘metafysika uitgelegd aan onze goden’ van sadà\exposadà zeer de moeite waard: ‘In mijn ervaring is het een ademloze zoektocht naar de mogelijkheidsvoorwaarden van betekenis. De regels lijken elkaar fysiek te overrompelen en met elkaar om voorrang te strijden. Het is fysieke poëzie waar de lezer zijn tanden in moet zetten.’

De trein ruikt naar oud bier in een feesttent. Daar kan zo maar een gedicht uit ontstaan. Jong, talentvol, wreed en humoristisch, pakkend en lekker voor te dragen. Demi Baltus: slam en andere poëzie, jonge vrouw uit de Polder, haar nieuwste werk in het eerste interview van Leonore Hatt.

Het gebruik van de illustraties van Evelien Sergeant geven een kleurig en speels karakter aan ‘Grote gevoelens’ van Jan M. Meier, volgens recensent Maurice Broere: ‘Ondanks de bijzonder mooie uitgave en de toegankelijke thematiek van de romantische liefde vind ik deze bundel wat teleurstellend. Meier beheerst het metier, maar hij heeft de neiging clichématig tewerk te gaan.'

Dichter Tijs van Bragt wil graag iedereen in contact brengen met poëzie, taal en literatuur. Dat doet hij als redactielid van Meander en als drijvende kracht achter Groede Literair maar ook door het uitbrengen van zijn eersteling. Niet als ‘mager vuur’ maar een steeds opnieuw oplaaiende kracht- en lichtbron.

Volgens recensent Ivan Sacharov bestaat de poëzie van Saskia de Jong in ‘het jaagpad op en af’ uit intuïtieve woordspelingen: ‘De gedichten bestaan – als zandkastelen in een regenbui – nét op het randje van betekenis. Een betekenis die flexibel is en voor een groot deel aan de lezer wordt overgelaten. Dat is natuurlijk prachtig! Maar het heeft ook zijn beperkingen.'

Columnist Jan Loogman hoopt op een allerkapjesdag à la Kemps 'Allerschoenendag'. Zijn mijmeringen in de trein, kijkend naar de andere forensen, brengen hem naar de dichter Kemps. Elke dag reisde Kemps per trein heen en weer tussen Maastricht en Eygelshoven en schreef op weg naar zijn werk gedichten. Bij het uitstappen zwaait Jan Loogman met het mondkapje hem lof toe.

Steven Van Der Heyden maakt voor ons ‘een stilleven met het terloopse van een polaroid’, ‘een reden om te blijven’ terwijl we ‘de vluchtlijnen nog volgen’. Zijn geheugen ‘werkt als een mes en snijdt de korsten van de dagen’. Om zo goed als nieuw te worden van zijn woorden, dat is meer dan ‘een kladversie van mezelf’.

De bundel ‘Wie omkijkt wordt gezien’ van Astrid Dewancker staat als een huis volgens Janine Jongsma: 'Het leest als een autobiografische bundel. De toon is nergens luchtig. Deze vrouw had een bewogen leven. Dit debuut is tevens haar zwanenzang en dat ontroert. Ze schrijft direct en zonder sentiment, de taal is eenvoudig, maar de beelden levensecht.'

In de serie ‘gesprekken met Meandermedewerkers’ het zevenentwintigste gesprek, met Hettie Marzak. Poëzie is een drijvende kracht in haar leven, lezer zijn haar occupatie, het recenseren een verdieping van haar leeservaring. ‘Niet dat ik zelf een dichter zou zijn’, zegt ze, om vervolgens met prachtige zinnen te komen als ‘ik ben de hoeder van verhalen, ik ben de bewaker van de taal’.

Recensent Johan Reijmerink verdiept zich in ‘Akoestiek’ van Arjen Duinker: ‘Duinker raakt aan thematische kernbegrippen als identiteit, identificatie, naamgeving, spelvreugde, vriendschap en improvisatie. Deze thema’s lopen als gestippelde rode draden door de afzonderlijke gedichten. De associatie is in zijn taalspel te zeer alles bepalend. Op die manier zet hij de inhoudelijke samenhang onder spanning.'

Een dichter die ‘jou, lieve, ademend en onverklaard in gedichten neerleggen’ wil en eerst nog zegt dat je ‘anders bent dan het licht zegt dat je bent’ moeten we haar gang laten gaan. Sara De Lodder verbindt ons met elkaar als de punten van een weiland en wikkelt ons in de zachte deken van herinnering en verlangen.

‘Deze bundel is zo intens aards dat je haast niet merkt dat het filosofische gedichten zijn’ lezen we op de achterflap van ‘Soms kijkt de aarde me aan’, de nieuwe bundel van Jabik Veenbaas. Eric van Loo trof een mooi samengaan van poëzie en filosofie aan, een rijke verzameling van observaties, overwegingen en doordenkertjes. De dichter staat soms met beide benen op de grond, maar ook dan nemen de gedachten snel een hoge vlucht.

Onlangs werd Rogier de Jong tot stadsdichter van Aardenburg gekozen. Wat betekent het stadsdichterschap eigenlijk en hoe zit het met de artistieke vrijheid, het vrije woord? Hoe onafhankelijk ben je als stadsdichter, hoever gaat je artistieke reikwijdte? Concluderend wil hij stellen dat een stadsdichter dicht voor de goede zaak en dat zijn verantwoordelijkheidsgevoel bepaalt wat hij met de hem toegekende speelruimte doet.

In de serie "favorieten van Meandermedewerkers" presenteert Ivan Sacharov zijn drie lievelingsgedichten. Hij koos voor werk van de dichters Martinus Nijhoff, Tonnus Oosterhoff en César Vallejo.

‘Schokbos’ van Annelie David is een stijlvol vormgegeven bundel met fraaie illustraties. De gedichten vinden hun oorsprong in het verlaten bos van het voormalige munitieterrein in Zaandam. Recensent Inge Bak: ‘Het is alsof de visuele aanblik van de gedichten, het bos verbeeldt. Het is poëzie om te lezen en te herlezen en eigen ideeën over het leven en de dood de vrije loop te laten. Daarnaast is het met veel liefde voor de taal geschreven en staat het vol met gedetailleerde natuurbeschrijvingen.’