Archief

'Ik voel me verf' is een boek met vijftig portretfoto's van stadsdichters, met bij elk een gedicht van de geportretteerde over de ontmoeting met de fotograaf, Joost Bataille.

Anke van den Bremt vertaalde voor uitgeverij P de bundel 'De diepe cello van de nacht' van de Zweedse dichteres Karin Boye (1900-1941). Dat zij inhoudelijke complexiteit en innerlijke twijfel verpakt in een haast naïeve directheid is wellicht de belangrijkste reden waarom Boye tot op vandaag veel lezers aanspreekt. Haar even tragische als romantische levenseinde heeft er wellicht ook toe bijgedragen dat ze nog steeds behoort tot de meest gelezen Zweedse dichters.

Twee jaar na zijn poëziedebuut 'Landdieren' (2011)verscheen van Peter WJ Brouwer begin februari de veelbelovende bundel Mascara, een strak, zwart-wit vormgegeven dichtbundel met 32 gedichten, voorzien van een proloog en een epiloog. Tijdens de druk bezochte presentatie in Cafe Skek in Amsterdam, zorgde de dichter ook voor een sfeervolle muzikale omlijsting samen met televisiemaker Michael Abspoel. Antoinette Sisto, die het genoegen had bij de presentatie aanwezig te zijn, besloot Peter aan de tand te voelen, onder andere over de totstandkoming van zijn nieuwe bundel.

Met Mijn beste gedicht dat u nooit zult lezen brengen de samenstellers een eerbetoon aan de veel te jong gestorven Thomas Blondeau. Zelf had hij de weg van romanschrijver en columnist gekozen. De vraag is of hij zelf blij zou zijn geweest met dit postume poëziedebuut.

Vrouwkje Tuinman staat met haar nieuwe roman 'De rouwclub' (Nijgh & Van Ditmar, 2013) weer volop in de belangstelling. Dit werk werd zo mogelijk nog enthousiaster ontvangen dan de eerder bij dezelfde uitgever verschenen 'Grote Acht' ( 2005) en 'Buurvrouw' (2008). Voor Meander is zij vooral de dichteres van de bundels 'Vitrine' (2004), 'Receptie' (2007), 'Intensive Care' (2010) en 'Wat ik met de sleutel moet' (2011). Later dit jaar komt zij met een nieuwe bundel. Voor Meander een mooie preview hieruit: het gedicht 'Condities'.

Vrouwkje Tuinman Remise Het fijne is, het is hier altijd dag. Het is hier altijd avond. Het is hier altijd zoveel graden. Er is een hand die vaseline op je lippen smeert, een buis die voor je ademt. Naast je zit ik met een sjaal die steek na steek voltooiing nadert. Het fijne is dat het best snel gaat. Vervelend is dat het te snel gaat, ik veel te vlug voor jou de draden aan elkaar vasthaak.

In Niemand had er enig idee van wat er aan de hand was van Jeroen de Rooij brengt de poë je telkens opnieuw op zijsporen van waaruit je de weg terug zoekt. Je lijkt de weg terug te vinden, omdat je op plekken komt waar je eerder bent geweest, maar je hebt geen idee of je op de goede weg bent. Je blijkt in een labyrint te zitten waar je niet uit lijkt te kunnen ontsnappen, een ongrijpbare, transformerende wereld. De hele bundel lijkt een 'lof der onzekerheid'. Een onbepaaldheid die je tijdens het lezen tot een grote concentratie dwingt. 'Puzzelpoëzie', maar van een soort die iets wezenlijks raakt.

Ik heb de tijd van Danny Degenaar is een feest van speels beelden en meerduidigheid. Met verrukkelijke illustraties van Jet Crielaard. Een bundeltje om vrolijk van te worden.

Hoewel er al vijf gedichten van Leo Vroman als klassieker besproken waren, achtte Wim Kleisen het passend er bij wijze van in memoriam een zesde aan toe te voegen. Vroman was 45 jaar oud toen hij ‘Een klein draadje’ publiceerde, een gedicht waarin hij zijn angst uitspreekt voor geestelijke aftakeling. Hoewel Vroman nog ruim een halve eeuw zou leven, bleef hij tot kort voor zijn dood scherp. En dichten.

Misschien wel de belangrijkste reden dat wij kunnen genieten van de poëzie van Kavafis, lijkt mij hoe hij zijn betrokkenheid bij de wereld onder woorden brengt. De liefde, en de verschrikkingen die hij ook beschrijft. Ze zijn van alle tijden.

Valerio Magrelli Vlak voor de laatste bocht van de dag reik ik naar woorden om mee te slapen: ‘s avonds nemen ze logge en compacte vormen aan. Hun functioneren wordt gemeten als bakstenen op een rij zetten ze zich vast in het witte cement van de pagina. Het is alsof een muur neerdaalt van bovenaf en tekens langzaam vorm aannemen. Er is geen raam of kier maar met verfijnde precisie worden ze samengevoegd tot een geheel. Ik zou willen dat er maar één beeld bestond een bloem in de knop die standhoudt en dicht blijft een knop die de hovenier afplukt en aan zichzelf geeft.

De poëzie van de Italiaanse dichter Valerio Magrelli (Rome,1957) is tegendraads en gekant tegen iedere vorm van lyriek en sentiment. Hij wordt in Italië ook wel een cerebrale of rationele dichter genoemd. Zijn gedichten vormen goed doordachte bouwwerken of, zoals een Italiaans poëziecriticus schrijft, ‘volmaakt geconstrueerde horloges’. Magrelli, die filosofie en Frans studeerde en tegenwoordig als hooglaar Franse taal- en letterkunde aan de universiteit werkt, debuteerde op zijn drieëntwintigste met de bundel 'Ora serrata retinae' (1980) en was op slag bekend.

Twee bundels zeggen de beste 100 gedichten van 2013 te bieden, die van de VSB Prijs en van de Turing Prijs. Maar in de Boxtelse DichtSlamRapbundel 2014 staat een gedicht dat alle andere misschien wel naar de kroon steekt.

Bas Belleman (1978) schreef twee dichtbundels: 'Nu nog volop ventilatoren' en 'Hout'. Hij debuteerde in de Sandwichreeks van Gerrit Komrij en werd genomineerd voor de C. Buddingh’-prijs. Hij schreef recensies voor dagblad Trouw, De Groene Amsterdammer en Awater. In 2012 verscheen 'Sonnetten voor de donkere dame', waarin hij de laatste 28 sonnetten van Shakespeare op onorthodoxe wijze vertaalt en toelicht. Onlangs verscheen 'De drift van Sneeuwwitje', zestien sprookjes door Belleman hertaald naar poëzie.

Vertaler Stefaan van den Brent laat ons kennismaken met de Belgische dichter André Doms, die zich na een hermetische en nogal bombastische periode ontwikkelde tot een dichter van veel meer ingetogen poëzie.

Mirthe Smeets was begin maart in Schotland bij StAnza 2014, een internationaal poëziefestival. Daar sprak ze met de Zuid-Afrikaanse dichteres Gabeba Baderoon. Daarvan een verslag in Meander. In het Engels, een taal waarvan Baderoon zegt dat het voor haar een concrete, kneedbare en mysterieuze taal is. Haar poëzietaal.

Op poëziefestival StAnza in Schotland trad ook een Nederlandse dichter op. Arjen Duinker, die al vanaf de jaren negentig met zijn poëzie naar het buitenland trekt. Hij reist met gemak overal naartoe en beheerst het Engels, Duits, Spaans, Portugees, Frans en Italiaans. Meander spreekt taalvirtuoos Duinker net voordat hij terugkeert naar Nederland.

Van archeoloog en classicus Conrad Stibbe (1925), ooit - in 1964 - initiatiefnemer van de reeks Phoenix Klassieke Pockets van de fameuze Zeister uitgever W. de Haan, verscheen onder het pseudoniem Corrado M. Hoorweg een boek over de Tachtigers. Jacques Perk en Willem Kloos staan er centraal in, Albert Verwey krijgt ook ruime aandacht, alleen Herman Gorter komt er wat bekaaid van af. Het zijn de vier dichters die tussen 1880 en 1890 de dichterlijke vernieuwing bepaalden en zo het culturele gezicht van Nederland veranderden.

Het is dat Koos Geerds in zijn nieuwe bundel Dialoog met het eiland zijn godsdienstige achtergrond op een subtiele manier laat meeklinken, want anders zou de vraag gerechtvaardigd zijn of een dichter er wel goed aan doet om de meerduidigheid, de absolute vrijheid van het woord, als een belangrijk kenmerk van ware poëzie in de waagschaal te stellen.