Archief

Emma Crebolder is een gever. Een dichteres die ervaringen deelt, en die, wat zij aan rijkdom en schoonheid uit het leven peurt voor haar lezers neerlegt: kijk maar wat je ermee doet. Wat zij geeft heeft zij voor ons onderzocht. Taalonderzoek klinkt zo koel, zo technisch, dat je haar werk ermee tekort doet; wellicht kun je het beter taal-expedities noemen. Ze ontdekte onvermoede elementen, en wat zij ontdekte leidde tot dusdanig rijke constructies, dat je vergeet dat taal aan de basis ligt. Op basis van het voorvoegsel 'ver' doet zij in verzoenen allerlei levensgebieden aan.

Bovengronds van Ineke Holzhaus heeft een breed scala aan onderwerpen waarin de dichter op levendige wijze beschrijft wat zij zorgvuldig en met liefde waarneemt. Het is een veelzijdige bundel waarin veel valt te genieten.

Uitgeverij Liverse brengt met Nieuwe zinnen van Alina Sedee een heel mooi boekje op de markt: hard cover, verzorgd binnenwerk, een bijgevoegde cd waaraan drie topmuzikanten hebben meegewerkt en een inhoud die velen zal aanspreken. Een slimme boekhandelaar houdt deze bundel weg van de stapeltjes Zwagerman, Theunynck, Boskma en Nolens. Naast de kassa, als cadeautip, altijd prijs.

Bij leven publiceerde Michaël Zeeman (1958-2009) twee dichtbundels. In 1991 was Beeldenstorm zijn met de C. Buddingh'-prijs bekroonde debuut (jury Miriam Van hee, Bert Schierbeek, Hans Tentije) en in 1995 volgde Verhoudingen, bij elkaar 77 gedichten. Voor de 'Verzamelde gedichten' Nog houdt het schip zich recht wist tekstbezorger Maarten Doorman, die ook tekende voor de mooie inleiding, uit de ongebundelde en nagelaten gedichten nog een kleine veertig gedichten bijeen te brengen.

David Troch, stadsdichter van Gent, koos zes dichters in en rondom Gent uit: Miriam Van hee, Roel Richelieu Van Londersele, Sylvie Marie, Dorien De Vylder, Arno Van Vlierberghe en Tom Van de Voorde.

David Troch is stadsdichter van Gent en koos zes dichters uit Gent uit voor een speciale aflevering van Meander.

David Troch gent en ik op schoolreis leerde ik u kennen als tuig dat allemans armen en benen uit wou rekken. terstond stopte ik met groeien. zo perplex was ik. maar ook ik speelde de verbeelding van het kind kwijt en keerde koen en onverschrokken naar u terug. ik deelde dorst en honger, botste aan een schoolpoort tegen een geweldige liefde op. zo wist u mij te strikken. toch durf ik niet te stellen dat ik mijn laatste woorden lukraak bij u neerleg. ik ben vaak van u weg.

Miriam Van hee boottocht wat ook het doel van de reis wel mag wezen, zeker is dat wij de duistere helft tegemoet gaan, eilanden scheren voorbij zon is nog waar wij haar zien, op andere schepen, op zichtbare afstand, op de golven fonkelen onkenbare sterren van water achter glas varen wij, in een droom, waar niemand ons raken kan van op het land, wij klieven het water in twee, wij twijfelen niet, het is een andere klank, wij stellen ons voor hoe de vogels ontwaken, hoe in de ene na de andere boom hun gezang aanzwelt, van land en water en van verlangen zijn wij gemaakt

Een alleraardigst initiatief van Kees Godefrooij verdient aandacht: poëzie voor bijna niets. Beneden de kostprijs van de bundels wil hij, zoals hij schrijft, ‘poëzie onder de mensheid verspreiden’ en hij doet dat via de door hem in het leven geroepen uitgeverij Spleen.

Al lijkt in Een feest van jewelste de poëzie van Arthur Lava naar de lezer toe geschreven, dat is maar schijn. Lava doet mij denken aan een goochelaar. Zo staat hij ook op de rug van de bundel, de armen naar ons open, als na het verrichten van een verbluffende act. Maar ook met iets van onzekerheid, verlegenheid bijna, in zijn ogen. Zoals een goochelaar de aandacht van het publiek afleidt van zijn werkelijke handelingen, zo krijg ik de indruk dat Lava ons met al die in gebiedende wijs gestelde verzen afleidt van wat er werkelijk in hem speelt.

Anne Broeksma, nu 27 jaar, schreef en verzamelde de poëzie voor haar debuutbundel gedurende de laatste vijf jaar. Hoewel ze eerder publiceerde in literaire tijdschriften ligt er nu een compleet werk en dat is mooi, want Broeksma is duidelijk niet iemand van de losse verzen. Ze weet in regen, kosmos, kamerplant een eenduidige gedachte - beter is misschien zelfs wel om te zeggen: een eigen levensvisie - op schrift te stellen.

Hubert van den Berg & Geert Buelens stelden met Dan dada doe uw werk! Avant-gardistische poëzie uit de Lage Landen een bloemlezing samen die onmisbaar is voor degenen die zijn geïnteresseerd in de Nederlandse en Vlaamse avant-garde in het begin van de twintigste eeuw.

De 95 'onzedelijke' liedjes die Annemieke Houben in Vieze liedjes uit de 17e en 18e eeuw verzamelde, zijn soms alleen maar ondeugend en pikant, maar veel vaker onverbloemd scabreus en obsceen en vormen met elkaar in ieder geval een masterclass in erotische dubbelzinnigheden en het oplossen van seksuele metaforen.

Geen enkele dichter ontkomt eraan zijn persoonlijke levensgeschiedenis op een universeel niveau te brengen. Wim Brands heeft dat in zijn nieuwste bundel 's Middags zwem ik in de Noordzee wederom gedaan. Hij dicht over zijn geliefde, zijn vader, jeugdherinneringen en enkele anoniem gestorven mensen. De onverschillige werkelijkheid is het vertrekpunt in deze bundel, maar daartegen lijkt hij zich te willen verzetten.

Wat een fantastische dichter is die De Neef! Ze zijn behoorlijk zeldzaam, de dichters die niet slechts verzen bouwen, maar werkelijk vanuit hun hart (kunnen) schrijven. Hoe hondsmoeilijk, op het onmogelijke af, het mij ook lijkt om de gruwelen van die 'eeuw van de schreeuw' door of mee te laten klinken in de poëzie, De Neef krijgt het in Som van tijd voor elkaar. Wat mij het meest heeft geraakt is het besef van schoonheid, ondanks alle ellende. Alleen als je van die wereld houdt, kun je er zo over schrijven.

Ademgebed is Martijn Teerlincks laatste geschenk aan zijn familie en vrienden, waarin hij de lezers genereus laat meedelen. Lees het. Of beter: beluister de opgenomen gedichten een aantal malen, voor je aan het lezen begint.

Het wit in de poëzie mag niet onderschat worden. Zelfs als er ‘niets’ staat, heeft dat betekenis, zo laat Hans Puper in zijn analyse van het gedicht 'Wit' van K. Schippers zien.

Meander draagt dichtende jongeren al vele jaren een warm hart toe. Maar zo ver als de Vlaamse organisatie Jeugd en Poëzie, die zich louter op jongeren richt, gaan we niet. Waarom zou je dat eigenlijk doen? De medewerkers Flore Keersmaekers, Evelien Verhegge en Kila van der Starre weten dat wel.

Dichters doen dat graag, gedichten schrijven bij schilderijen, bij beeldend werk, bij foto's; het geeft vanwege de concreetheid een zeker houvast, leidt de inspiratie, is een betrouwbare manier om de werkelijkheid te evoceren. De beste gedichten verdiepen het zicht op de bron maar zingen zich er gelijkertijd los van, verbeelden niet alleen het beeld maar als het ware ook zichzelf en dat gaat het beste als het kunstwerk dat aan de basis lag iconisch is.

Huub Beurskens HOTEL EDEN Was het voor God geen al te menselijke blamage om in zijn hof een boom te planten en een wezen, zich bewust van goed noch kwaad, de wacht aan te zeggen, wetende dat het ervan eten zou, door de eerste schuld te geven aan diens vrouw? Geen wonder dat de kogels fluiten dag en nacht, dat we dol van woorden blijven dolen, kezen, pezen, moorden in heel de zelf aangerichte ravage waaruit we terug willen op die Plantage, als slaven harken of als varkens wroeten desnoods, om stil ons verworven inzicht te laven aan dat bitterzoete en in de avondkoelte God opnieuw te ontmoeten. Of worden we dan weer ledenpoppen zonder wil? Liever een kamer met uitzicht, o

Huub Beurskens (Tegelen 1950) ontving dit jaar de Fritschy Stadscultuurprijs van de stad Geleen voor zijn bundel 'Hotel Eden'. Hij debuteerde in 1975 met 'Blindkap'. Sindsdien publiceerde hij meer dan dertig bundels. Hij ontving onder meer de Herman Gorterprijs voor zijn bundel 'Hollandse wei', de VSB poëzieprijs voor 'Aangod afmens' en de Jan Campertprijs voor 'Iets zo eenvoudigs'.