Archief

Jolies Heij is podiumdichter en treedt overal op waar de poëzie haar brengt. Onderweg vangt zij impressies van steden, landschappen, verdwaalden, kroegtijgers en nachtwakers in woorden. In haar bundel "Lolita zei" kregen deze ruwe kristallen van het leven een verrukte, of beter gezegd, “verrückte” stem. Ook hier horen wij haar, een kwijnende kater, een opvliegende vleermuis, morgenwekker, huisdier en oude bekende.

‘Zaailingen’ is het debuut van Anne-Fleur van der Heiden, die na enkele omzwervingen op 25-jarige leeftijd met haar opleiding aan de schrijversvakschool begon. Poëzie die je regelmatig naar de keel grijpt. Eric van Loo treft een aantal zwakke regels en minder levensvatbare gedichten aan, maar is ook onder de indruk van deze bundel waarin zowel licht als donker aanwezig zijn, en thema's als afkomst en vergeving een plek hebben gekregen.

Columnist Hans Franse wandelt graag, zeker in de voetstappen van kunstenaars, vooral dichters en schrijvers en soms is het niet alleen literair interessant. Vandaag volgen we het spoor van Staring, Jacques Perk, Erich Kästner, zoeken we naar P.C. Hooft en Huygens en naar Vrouwe Italia.

Annelies van Dyck schrijft poëzie sinds haar tienerjaren. Haar pen glijdt soepel en behoedzaam en legt onze relaties bloot, ons gevoel en onze angst, nergens te zwaar aangezet maar met een eenvoud die siert. Een perfecte combinatie tussen haar dichterschap en haar bèta opleiding die zich ook uit in het begeleiden van schrijvers naar meer schrijfplezier.

Hans Puper over de eerste bundel van Meity Völke: “Aan het licht’ maakt niet de indruk een debuut te zijn; het lijkt door zijn gaafheid en raffinement een bundel van een reeds ervaren dichter. De thematiek is herkenbaar, want Völke combineert het beeldrijke particuliere met het algemene. Ik beveel hem van harte aan.’

In februari verscheen de nieuwste bundel van Daniël Vis, Het weefsel. In de bundel behoort het lichaam tot een van de hoofdthema’s, de dichter raakt ons aan en die aanraking heeft betekenis. Toch is wat hem betreft poëzie niet het openen van hem als mens voor een lezer. Bij optredens ontstaat soms een rituele ruimte waarin de tekst, het publiek en de dichter opgaan.

In de bundel ‘SPRKFV‘ van Guido de Bruyn staan 58 sonnetten over de Russische componist en pianist Sergej Prokofjev (1891-1953). Dit aan de hand van de dagboekaantekeningen van Prokofjev zelf. Die deed dat in een zelfbedacht kortschrift, waarbij hij alle klinkers wegliet. Recensent Hettie Marzak: ‘Met deze sonnetten heeft De Bruyn een tour de force verricht. SPRKFV is een zeer verzorgd uitziende bundel. Ook de gedichten zelf zijn doordacht en vaak indrukwekkend.’

Dichters uit de regio Nijmegen houden elkaar scherp en steken elkaar en ons aan – we hebben het over een ander virus, maakt u zich geen zorgen. Poëzie is redelijk onschuldig, houdt ons juist op de been. Deze bijdrage ontstond na de afspraak om ‘winterbanden en het weerbericht’ te verwoorden, benieuwd wat er de volgende maand op de agenda staat in Nijmegen.

In ‘De stilte van een verdronken hond’ presenteert vertaler Jan H. Mysjkin het werk van twaalf contemporaine Roemeense dichters. Geert Zomer proeft een hoge mate van urgentie in het werk van deze dichters: ‘een intrigerende bloemlezing van twaalf dichters uit een verscheurd land. Jan Mysjkin schetst in zijn inleiding de recente geschiedenis van Roemenië en introduceert elke dichter uitvoerig.’

In zijn eerste Meandercolumn denkt Karel Wasch aan een prachtige dood samen met de beste vertaalster van Nederland en de Prins der Dichters maar er was iets serieuzers, de vraag of hij ‘verzen maken een leuke bezigheid’ vindt? Na het antwoord klinkt het ‘Daas jammèr! Ik heb het vervaardigen, uhm van verzen, altijd afschuwelijk gevonden, een vloek! Én… een zegèn.’

Paul Hautmans schrijft gedichten om de complexe werkelijkheid waarin we leven enigszins te kunnen bevatten en draaglijk te maken. Hij onthult ons de bron van poëzie in troostrijke, soms bevreemdende maar oplichtende zinnen zodat je alleen maar ook “zo’n hart wel zou willen”, o en ietsje meer graag.

Esmé van den Boom interviewde tientallen vrouwen over hun wensen, angsten en toekomstdromen. In haar debuutbundel ‘Eigen kamers’ wordt de inhoud van die gesprekken op indringende wijze gestalte gegeven in gedichten. Recensent Inge Bak: 'Het zijn stuk voor stuk inkijkjes in de hoofden en levens van verschillende vrouwen. De taal laat zich in alle toonaarden zien met zeer tot de verbeelding sprekende zinnen. De dichter laat je heel dichtbij komen. Dat maakt het tot een intieme en waarachtige bundel.'

In de serie ‘gesprekken met Meandermedewerkers’ het drieëntwintigste gesprek, met Alja Spaan. Zij ziet literatuur, en kunst in het algemeen, als troost in het leven. Haar dagelijks schrijven is rond haar elfde vanzelfsprekend geworden; ze noemt zich schrijver, geen dichter. Een van de leukste dingen die ze doet, is het wekelijks voorlezen van een groep ouderen.

Kamiel Choi is onder de indruk van ‘kom’ de bundel van Erik Jan Harmens: ‘De gedichten zijn recht voor z’n raap, ieder woord dat er staat is weerbaar, stram. Er ontstaat door die strakke taal en de korte regels een intensiteit waarin je de dichter bijna hoort ademen. Om in die ruwe, woordkarige vorm iets van hoop te laten doorklinken zonder dat het kitsch wordt, vergt ontzettend veel poëtische discipline.’

Elbert Gonggrijp schrijft en publiceert dagelijks op zijn blog en op Facebook. Zijn gedichten kennen het onvervulbare verlangen naar heelheid en het daaraan gekoppelde heimwee. Zijn werk is zijn handschrift, onmiskenbaar en betekenisvol en nooit zonder reden. Pogingen om iets te kunnen duiden en vast te kunnen houden. “Om het te kunnen begrijpen moet je het langzaam leren lezen.”

In ‘ZON’ van Peter Verhelst spelen de gedichten zich af op het strand of in zee, in een auto of in een lichtgevend huis, maar altijd speelt de zon een rol. ‘Hij zet zijn poëtisch relaas in een wereldomspannend en mythisch perspectief neer’, aldus Johan Reijmerink. ‘Dat alles heeft Verhelst in een breed uitwaaierende beeldenstroom op gang gebracht en laten uitmonden in een maatschappijkritische oproep tot een ascetisch besef van rentmeesterschap.’ Niet voor niets is deze bundel genomineerd voor de Grote Poëzieprijs.

Gaat de betere dichter niet ten onder in het peloton van slechte dichters? In 'Intimiteit onder de melkweg' nam Herman de Coninck 'Een pleidooi voor tweederangsdichters' op. Hij noemt hen vakkundige dichters van wie de gedichten kwalitatief ‘een heel behoorlijk gemiddelde’ hebben, maar bij wie hoogtepunten ontbreken. Columnist Jan Loogman over een tweede, een derde en zo nodig een vierde Ronde van Nederland.

Naast het werken aan een doctoraatsonderzoek over de cognitieve waarde van literaire fictie, voltooide filosofe en schrijfster Leen Verheyen vorig jaar haar eerste boek Wat de lezer leert: filosofen over het nut van literatuur en schreef ze nieuwe gedichten. Gelukkig ook maar ‘want het is daar, dat in blikken gloeiend, die dagen zijn bewaard’.

Levity Peters bespreekt ‘Nederland in stukken’ van Maarten van der Graaff: ‘Aan de hand van documenten, flarden van pamfletten, interviews etc. probeert de dichter ons een beeld te geven van wat er in Nederland leeft. De schrijver als episch centrum van een chaotische stortvloed aan informatie. Een land van taal, maar wel van een taal die grotendeels van zijn muzikale, zijn dichterlijke en zijn emotionele aspecten is ontdaan’.

Annelie David, danser, dansmaker en dichter debuteerde in 2013 met de bundel Machandel. Haar tweede bundel, Schokbos, kwam onlangs uit. Het gaat hierin ‘niet om de mens maar om dat gewonde bos en het leven in dat bos’, stelt David, ‘veel te lang hebben we onze blik gericht op ons – de mens – het wordt tijd voor een ander perspectief: dat van de natuur.’

In ‘Grenstekens’ geeft Scott Rollins een verslag van zijn reizen. Niet in feitelijke, maar in poëtische vorm, volgens onze nieuwe recensent Geert Zomer: ‘Hij verlaat tijd, ruimte en logica om zich in de mythe onder te dompelen en zijn innerlijke wereld te vertalen naar poëzie. Poëzie die de lezer meeneemt op deze voortreffelijke reis’.