Archief

De vijfde bundel van Inge Braeckman, ‘Terra Toscana’, is te lezen als één lang gedicht, volgens Hettie Marzak, geschreven rondom het sterven van de vader van de dichter. ‘’Inge Braeckman is een dichter van de details. In ‘Terra Toscana’ komt het zorgvuldig benoemen van vooral de handelingen en in mindere mate de waarneming voor als een manier om zich te beheersen, maar ook om niet te vergeten.’’

Naast dichter en recensent is Romain John van de Maele literair vertaler. Hij probeert zo dicht mogelijk bij het taalgebruik te blijven van de dichter. Als lezer/dichter word je onvermijdelijk een medespeler in de wisselende ploegopstellingen van de West-Europese literatuur en cultuur, meent hij. ‘Je beseft steeds meer dat je voorzichtig moet zijn met het gebruiken van waardeoordelen als uniek.’

Wim Platvoet vindt in de bundel ‘het blauwe uur’ van Margriet van Bebber gedichten met een persoonsgebonden karakter en een mededelingskarakter over triviale gebeurtenissen die dit gegeven meestal niet weten te overstijgen. Platvoet: ‘Misschien is dit de fascinatie van Margriet Bebber: dat wat zich onbewust in haar achterhoofd bevindt (…) bewust maken door middel van schijnbaar tamelijk gewone, alledaagse dichtregels.’ ‘Toch zijn observaties soms scherp verwoord en wie daarvan houdt kan aan deze bundel veel plezier beleven.’

Een serie die wekelijks een antwoord probeert te geven op de vraag Wat Maakt Een Gedicht Goed? Kun je zo’n vraag wel beantwoorden? En toch gaan we het iedereen vragen. Het vierenzestigste antwoord komt van Anneruth Wibaut.

‘Hullo Bu-Bye Koko Come in’ is de tweede bundel van de Zuid-Afrikaanse Koleka Putuma. Een fascinerende bundel noemt Kamiel Choi dit werk, het dwingt je om te luisteren: ‘’Ik zou deze dichteres graag een keer horen optreden om haar poëzie ‘in het echt’ te beleven, omdat ik op papier te veel moeite moet doen voor deze felle poëtica die ver van het bed van een persoon met ‘zeven vinkjes’ staat.’’

In zijn vorige column schreef Hans Puper over het luminisme van Gorter en schilders uit zijn tijd. Overeenkomsten kun je makkelijk laten zien, ook tussen de impressionistische werkwijzen en het sensitivisme van Gorter. Lastiger wordt het als om heftige emoties gaat.

Enno de Witt moest zijn ideeën en fantasieën als dichter herschrijven. Na schrappen en witregels invoegen werd de poëzie evenwichtig, toegankelijk, herkenbaar. Poëzie is een onvermijdelijkheid, zegt hij en zo botste hij tegen ons aan, wierp ons omver. En als poëzie dan helemaal geen functie, doel of nut heeft en al helemaal niet maatschappelijk is, blijft dit over.

De laatste drie dichters met hun werk stellen zich vandaag voor. Ook zij werden genomineerd voor de Rob de Vos-prijs 2022 en kregen een eervolle vermelding. Drie verschillende sterke gedichten die indruk maakte op de jury. Laat u verrassen en lees het vakkundige commentaar van onze jury.

‘Gedichten gaan voor mij om het spel, om de dans, het slaan van de hakken.’ zegt Anne Provoost. Ze hoopt oprecht dat de lezer van haar bundel de uitbundigheid voelt van een vrouw van 57 die als een kind de mogelijkheden ontdekt van het dichten. In poëzie is betekenis niet langer de essentie. Er gebeuren daar interessantere dingen.

Nu de winnaars bekend zijn van de Rob de Vos-prijs 2022 is het tijd om de overige genomineerde gedichten onder de loep te nemen. Vandaag stellen wij de eerste vier dichters aan u voor. De jury gaf hun gedicht een eervolle vermelding en dat was met goede reden. Lees hun commentaar op de gedichten.

Een serie die wekelijks een antwoord probeert te geven op de vraag Wat Maakt Een Gedicht Goed? Kun je zo’n vraag wel beantwoorden? De medewerkers van Meander zijn achtereenvolgens serieus, speels, poëtisch, humoristisch, streng, onderhoudend, kort, (iets) te lang, verlegen, duidelijk, zeker, geërgerd, motiverend, vluchtig of vragend. Het drieënzestigste antwoord komt van Æde de Jong.

Met zijn gedicht ‘Tweeluik’ wint Jan-Paul Rosenberg de Rob de Vos-prijs 2022. De 6-koppige jury gaf zijn gedicht de hoogste score en bekroont het met de eerste prijs. Hij ontvangt de Rob de Vos-trofee en honderd euro. De tweede prijs is voor Aleid Bos met haar gedicht ‘Wikkel mij in servetjes’. Bowy Schouten wint met zijn gedicht ‘pantserdeling’ de derde prijs. Maak kennis met de dichters en hun winnende gedichten. Lees het commentaar van de jury.

De beste herinneringen aan een grote emotie op de planken heeft Hans Franse aan Josef van den Berg. Als een toneelspeler emoties uitdrukt is dat zijn beroep. Aanvankelijk dacht hij dat die emotionaliteit echt was en soms is dat ook zo. Hij mist de poppenspeler, herinnert zich het bijna homeopathisch toneel: bestrijd emoties met emoties en je komt er gereinigd uit.

Rogier de Jong bespreekt 'Leven's bazaar' van Jacob Groot (°1947), een klaagzang van een dolende ziel, treurend om het verlies van een geliefde. 

In de bundel ‘Kijken met andermans ogen’ van Ad Zuiderent sleurt de dichter je mee in zijn wijze van onderzoeken van natuur en landschap. Herbert Mouwen: ‘Het dichterschap van Ad Zuiderent is niet alleen een ontmoeting met de werkelijkheid of een herinnering daaraan, hij lijkt door middel van zijn poëzie die werkelijkheid ook een persoonlijke ordening te geven. In hoeverre voor hem de werkelijkheid chaotisch is, geeft hij deze in zijn gedichten een eigen(zinnige) samenhang. De dichter Zuiderent is een literair kunstenaar die daartoe in staat is.’

Jantine de Jong heeft vertrouwen in God en mensen. Dat is voor haar essentieel. Maar ze stelt zich ook de vragen ‘Wat beweegt ons? Is er een overeenkomst in het mens-zijn?‘ Zo verbindt zij zich met de tijden en dat brengt haar bij haar gevoel. Haar bundel 'Oergroen' is een testament van: dit heb ik ervaren en dit heb ik lief.

Jeanine Hoedemakers heeft genoten van ‘Vluchtstofgoud’, de tweede bundel van Dien L. de Boer. Ze ziet een goed observatievermogen en krijgt prachtige beelden voorgeschoteld: ‘De dichteres verlaat het ouderlijk huis voor een ander, misschien beter leven. Ze doet stof op, keert uiteindelijk terug naar Friesland en beseft de waardevolle uitkomst van haar reis. Het ene gedicht is wat beeldender dan het andere, dat is juist goed. Niet alleen mensen kunnen elkaar naar voren schuiven, ook gedichten kunnen dat.’ Een longread.

Een serie die wekelijks een antwoord probeert te geven op de vraag Wat Maakt Een Gedicht Goed? Kun je zo’n vraag wel beantwoorden? En toch gaan we het iedereen vragen. Het tweeënzestigste antwoord komt van Fiet van Beek.

In de bundel 'Libretto' van woordenjutter Peter Holvoet-Hanssen zijn een 65-tal Lied- en Muziekdoosgedichten gebundeld. Voor de aandachtige lezer is er zelfs een snuifje melancholie te ontdekken achter de onschuldig-speelse woorden. Recensent Marc Bruynseraede: ‘Wat zo bijzonder is aan de poëzie van Peter Holvoet Hanssen is dat zij jonge mensen de zin voor avontuur toont via speelse fantasie, nieuwsgierigheid en bereidheid om met de taal op zoek te gaan naar nieuwe horizonten. Zo wordt poëzie nog spannend.’

Is de allegorie uit de mode vanwege de zedenles die achter de vermomming schuilgaat? We laten ons in dit post-hedonistische tijdperk niets meer vertellen. De kerk heeft afgedaan, filosofen zijn elitaire leuteraars en journalisten leugenaars. Rogier de Jong over een goede parabel waar je het verhaal wordt ingezogen, verleid om de verborgen boodschap via een schokeffect tot je te nemen.

Petra Sips maakt duidelijke, compacte gedichten. Als Vlaamse scherpt zij haar liefde voor het Nederlands aan. Krachtig zet zij amazones neer, witte kruizen, klokken, kinderen, omstandigheden, gebeurtenissen, details. Of zij nu veters strikt, draden spant, pennen drijft, ze bereikt de overkant. Haar poëzie is als ‘Het brood op de stoep. De stroop aan het mes de kruimels erin.’