Archief

Het lezen en schrijven van poëzie ordent nog steeds de gedachten van Laura Tack op de meest vrije manier; dat deed het van jongs af aan. De lenigheid van taal groeit mee met de complexe menselijke gevoelens, geen enkele wetenschappelijke analysedrang kan ze bedwingen. Haar gevoeligheid voor de diverse indrukken bedwingt ze in haar gedichten als een tuinman die zorgvuldig de bomen snoeit.

‘Diep en binnensmonds’ (red. Carl De Streycker & Yves T’Sjoen) bevat beschouwingen over de bundels ‘Hercules’, ‘Richelieu’ en ‘Nostradamus’ van Paul Snoek. Herbert Mouwen: “Het boek is een veelkleurig palet van invalshoeken om de poëzie van Paul Snoek te bestuderen. Persoonlijk had er voor mij nog meer ingegaan mogen worden op het drieluik als eenheid (…). Niettemin draagt ‘Diep en binnensmonds’ op positieve wijze bij aan de hernieuwde aandacht voor het werk van deze markante Vlaamse dichter.”

'Echo's uit dagboeken vol herhaling', 'stemmen' maar ook de stilte van de winterakkers in het sneeuwlandschap, daartussen beweegt dichter Aly Freije zich behoedzaam. Uiteindelijk 'stollen de zinnen in de nacht tot ijs' maar niet voordat wij ze ook gehoord hebben. In haar taal de zorg voor het bestaan, de natuur, de bewoners en het milieu.

‘Een van ons zal omkijken’ is de fors uitgevallen bloemlezing die taalkunstenaar Toon Tellegen (1941) voor ons heeft samengesteld uit veertig jaar dichterschap. In de ogen van Eric van Loo beschikt Tellegen over een geheel eigen stijl. Hij ziet weinig overeenkomsten met of verwijzingen naar het werk van anderen. Veel van Tellegens gedichten ademen een surrealistische sfeer, waarbij de personificatie een kenmerkende stijlfiguur is om de werkelijkheid uit het lood te zetten.

Als je je ergert aan de Sint Nicolaasversjes van je familie, kun je maar het beste zelf met dichten beginnen....dat was althans de opvatting van fysicus Wim van Strien die met het resultaat (en deze publicatie) zichzelf (en ons) verbaasde en vermaakte. Van Strien schildert ook en laat zich inspireren door sommige bijdragen in ons magazine!

Kamiel Choi over ‘lief slecht ding’ van Frank Keizer: ‘Voor de oplettende lezer die niet wars is van politieke poëzie valt er in deze bundel veel te ontdekken. Taalkundig is deze poëzie bewust sober en weinig avontuurlijk. Keizer schreef poëzie in plaats van een essay omdat het fragmentarische, stamelende spreken essentieel is voor de boodschap van de bundel.’

Recensent Hans Franse is zo'n grote fan van het werk van dichter Mieke van Zonneveld dat hij nader met haar kennis wilde maken. 'In een goed gedicht zijn vorm en inhoud een overtuigende eenheid' en vorm 'moet een vorm zijn die niet alleen cerebraal werkt, maar ook als het ware lichamelijk gevoeld kan worden'. Ze legt hem veel uit maar hoopt dat er in haar gedichten een 'raadselachtigheid' blijft en dat de lezer tot verder denken wordt aangezet.

‘10 voor 10’ is een bloemlezing uit het werk van tien dichters uit het huidige decennium en die publiceerden in ‘Extaze’: Merel van Slobbe, Hanz Mirck, Dorien Dijkhuis, Daniel Bras, Heidi Koren, Giuseppe Minervini, Estelle Boelsma, Arnold Jansen op de Haar, Lisa Rooijackers en Maria van Oorsouw. Rutger H. Cornets de Groot schreef een inleiding. Van een groep kun je niet spreken, alleen al door het verschil in generaties, maar voor de aantrekkelijkheid van de bundel maakt dat niet uit. (Een recensie door Hans Puper).

Jan De Bruyn houdt van Engelstalige poëzie en vertaalde gedichten van Robert Bley, Louis Jenkins, Louise Glück, Simon Armitage en e e cummings. Zijn eigen werk bevat aanschouwelijk denken, 'het vieren en inhalen van een vliegertouwen langs die strakke parabool' en verscheen in diverse literaire tijdschriften.

Jan H. Mysjkin vertaalde twee lange gedichten en twee korte teksten van August Stramm (1874 – 1915), in de woorden van Paul van Ostaijen de enige expressionistische dichter van Duitsland. In de poëzie van Stramm gaan alleenstaande, vaak herhaalde woorden verbanden met elkaar aan, ritme en klank zijn essentieel, het is de lyriek van woordcomposities. Paul Roelofsen typeert deze bijzondere bundel als ‘Pijnpoëzie, stuwend en doordenderend, die men bij voorkeur hardop dient (voor) te lezen.’

'Geplastificeerd' is bij uitstek een onpoëtisch woord. Jannah Loontjens stoort zich daar niet aan, en gebruikt het zelfs als titel voor een gedicht. Een bijzonder gedicht, volgens Inge Boulonois. Een klassieker over de moderne mens in een nieuwbouwwijk.

Johan Reijmerink over ‘De gele zweep’ van Anton Ent: “[Hij] is in staat gebleken een coherente bundel samen te stellen uit een diversiteit aan gedichten. Zijn poëzie munt niet uit in verrassende metaforen en zinsneden, maar is wel zeer doordacht en gelaagd. Ze reikt naar het ‘onbekende afwezige’, het ‘iets’. Is daarin niet wellicht een fundamentele grond voor de waardering van zijn poëzie gelegen?’

De prijswinnende dichter Willemijn Kranendonk studeert dit jaar af met een cyclus gedichten genaamd Spullen en lichamen. Haar wereldbestorming komt gewoon voort uit het feit dat ze schrijven leuk vindt maar het is meer dan dat als je maatschappelijke problemen aansnijdt, genderkwesties bespreekt en klimaatsverandering volgt. De noodzaak is er gewoon, net als in haar winnend Turinggedicht kun je "rekenen op verandering”.

Hans Franse over ‘De secretarisvogel schrijft’, alle diergedichten van Remco Ekkers: ‘Een mooi verzorgde gedichtenbundel met enkele lyrische hoogtepunten in een genre dat niet zoveel voorkomt, geïllustreerd door Sytse van der Zee. Als men van persoonlijke observaties van dieren houdt, waarbij de dichter uitdrukkelijk partij is, is dit bundeltje een aanrader.’

Ze schrijft al meer dan 40 jaar gedichten, Erna Schelstraete, maar de kriebel om te publiceren kwam pas toen ze een vierjarige schrijfopleiding volgde. Na prijzen en nominaties en opname in verzamelbundels, verschijnt dit najaar een eigen bundel gedichten, prachtig samenvallend met het beeldend werk van haar man. Het was het wachten meer dan waard!

‘Dit en alles en heel het heelal’ is de vierde bundel van Pim te Bokkel, wiens debuut ooit genomineerd werd voor de C. Buddingh’ prijs. Te Bokkel zoekt het in deze bundel vaak dicht bij huis, waarbij ook het jonge vaderschap een dankbaar onderwerp is. Maurice Broere is enthousiast over de stijl van Te Bokkel, die optimaal gebruikmaakt van assonanties en alliteraties. “Een geslaagde bundel van een dichter die het vak tot in de finesses beheerst.”

"Wanneer je dagelijks met poëzie bezig bent is het soms moeilijk te begrijpen dat poëzie nog altijd als een niche wordt gezien binnen de literatuur", stelt Wouter van Heiningen, in deze eerste column voor Meander van zijn hand. Loop met hem binnen in een boekhandel of bibliotheek en kijk naar de afdeling of de kast met poëzie (als die er al is) en vergelijk deze dan met de afdeling romans of non-fictie. Toch lijkt het hem dat de interesse voor het schrijven en lezen van poëzie toeneemt!

Met haar werk doet dichter en performer Lies Jo Vandenhende onderzoek naar de kruisbestuiving tussen papier en podium. Daartoe beklimt ze menig podium in België en Nederland, geeft workshops en lezingen, werkte ze aan twee voorstellingen en toerde ze met de Poëziebus. In 2016 debuteerde ze met een cyclus gedichten in Deus Ex Machina.

Herbert Mouwen over ‘De zee is een zij’: ‘Jan van meenen is een dichter, die het ambacht van het dichten beheerst. Ogenschijnlijk is zijn poëzie gemakkelijk toegankelijk. Zo eenvoudig ligt het niet.’ Met ‘de voor veel lezers bekende metaforen is Van meenen verrassend, elke keer opnieuw. Zijn zintuiglijke benadering van de natuur leidt bij hem soms nuchtere vaststellingen, die aan de bekende, clichématige metaforiek en symboliek voorbijgaan.’

In de serie ‘gesprekken met Meandermedewerkers’ het twaalfde gesprek, Marten Janse ontmoet dichters en spreekt met hen over taal en de betekenis ervan in hun leven. Zelf zou hij graag iets ‘blijvends’ achter willen laten en wat dat betreft, is poëzie voor hem het beste materiaal om mee te werken. Taalgebruik rekent hij tot het kennisterrein van de Menswetenschappen!

Romain John van de Maele over ‘Voltooid landschap’ van Catharina Boer: ‘Het laatste gedicht, ‘Het slijten’ bevat een vraag: ‘Red me dan van het verslijten, / in woord en beelden wil ik blijven, / ontmoet me eens in mijn zinnen.’ (41) Ik ben ongetwijfeld niet de enige lezer die de oproep heeft begrepen – ik zal ‘Voltooid landschap’ op mijn manier opnieuw proberen te voltooien, door de bundel nog vaak te herlezen, door de kerngedachten als eb en vloed in mijn denkwereld toe te laten.’