Archief

Yves Joris bespreekt 'een minnend paar' van Gust Gils. Hij situeert het gedicht in het rijk oeuvre van deze in 2002 overleden Vlaamse dichter. Het gedicht is op het eerste gezicht een simpel gedicht zonder spitsvondige taalinvallen en neologismen. Maar onder de oppervlakte schuilt het gevaar van te snelle lectuur, waardoor je als lezer te snel voorbij dreigt te gaan aan de schoonheid van een muzikale improvisatie op papier.

Inge Boulonois raakte gecharmeerd door het gedicht 'Vermeer' van de Vlaamse dichter Marc Tritsmans. Zij schreef er een boeiende bespreking over die ons op een andere manier doet kijken naar dit gedicht én de schilderijen van de Nederlandse schilder van 'Het melkmeisje' en 'Meisje met de parel'.

Remco Ekkers bespreekt op eigenzinnige wijze 'Jeldican en het woord' van Leo Vroman.

Lambert Wierenga bespreekt 'Raam in de lucht' van Esther Jansma. Een gedicht dat lijkt te zijn opgebouwd uit losse lijntjes die wel iets hebben van de streken die het penseel of het plamuurmes als sporen achterlaat op het doek van een schilderij.

Het zesde deel van de reeks essays van Joris Lenstra gaat over poëzie en muziek: het gedicht moet datgene in zijn eentje doen waar de zanger ook zijn bandleden voor heeft.

Lambert Wierenga waagt zich aan 'Dat komt gewoon doordat zijn vader eens' van Harry Mulisch - een weerbarstig gedicht dat vraagt om studie. Nauwkeurig kijken. Persoonlijk nadenken.

De Bijbelse psalm 23 werd ooit getypeerd als 'de nachtegaal onder de psalmen'. Leo Herbergs schreef er een ironiserend gedicht over. Inge Boulonois las en besprak het aandachtig en eindigt met Bob Dylan.

In de Poëziekrant jrg. 30 nr. 5, okt.- nov. 2006, besprak Remco Ekkers Gerrit Kouwenaar leest Dat is alles. De passage waarin hij het gedicht 'Zo helder is het werkelijk zelden' behandelde, stond hij af voor de Klassiekers. Met zijn instemming schreef Joop Leibbrand er een aanvulling op.

Onze nieuwe medewerker Lambert Wierenga gaat in op 'Een bericht' van Chrétien Breukers. De dichter reageerde alvast blij verrast te zijn met zijn bespreking.

In het vijfde deel van zijn essayreeks over het wezen van de poëzie heeft Joris Lenstra het over het gedicht als dagboek en dat brengt hem onder andere op de aloude 'vorm of vent'-discussie. Was Nel Benschop een vent?

De psalmbewerkingen van Lloyd Lewis Haft werden in 2004 bekroond met de Ida Gerhardt Poëzie Prijs. Inge Boulonois brengt ‘Naar Psalm 1’ voor het voetlicht. Een hertaling, waarbij de dichter zowel naar vorm als inhoud een eigentijdse invalshoek kiest.

Edith de Gilde bespreekt ‘Bij een boeket’ van Paul Marijnis: ‘[Hij] doet zijn voorgangers uit voorbije eeuwen eer aan. Hij is zich bewust van de schouders waarop hij staat, maar zet in dit gedicht de bewonderde voorbeelden kundig en kunstig naar zijn hand.’ Tot die voorbeelden rekent zij een gedicht van Piet Paaltjens en zelfs de 17e eeuwse dichter Jan Claesz. Schaep.

Hans Andreus is een van die Nederlandse dichters die op zorgeloze wijze met de taal kunnen omgaan, aldus Joris Lenstra in zijn bespreking van ‘Liggen in de zon’: ‘Ze hebben een uitermate goed ontwikkeld gevoel voor woordklank, ritme en spraak waardoor de meest simpele zinnetjes door hen omgetoverd worden tot ware poëzie.’

In samenwerking met fotografe Keke Keukelaar presenteert Meander een serie opmerkelijke schrijversportretten. De foto's werden nu eens niet in een studio, werkkamer of idyllische omgeving gemaakt, maar op het toilet. Treed binnen (m/v) en ontmoet onze hedendaagse auteurs in een geheel andere entourage!

‘Kiezen voor Herman de Coninck is steeds kiezen tegen de echte poëzie. Niet dat ik die mening een warm hart toedraag. Ik verkondig slechts de mening die ik toen al op school in de poësis meekreeg. Herman was te gemakkelijk.’ In zijn beschouwing van ‘Voor mekaar’ geeft Yves Joris deze critici het nakijken.

Het vierde deel van de reeks essays van Joris Lenstra over poëzie gaat over religie. Volgens de bekende theoloog Friedrich Schleiermacher (1768 – 1834) is religie het gevoel van een totale afhankelijkheid van alles: de mens volledig vervat in het concept van het goddelijke.

Paul van Ostaijen voelde misschien zijn levenseinde naderen toen hij (rond zijn 32e verjaardag) ‘Het dorp’ schreef. ‘Al zijn strevingen leken vergeefs, het leven zinloos en absurd en hij gaf daar klank en beeld aan in dit gedicht’, zo lezen we in deze korte analyse van Remco Ekkers.

Het gedicht ‘Hestia’ van Hein Walter is geschreven bij een sculptuur in brons van Siemen Bolhuis. Inge Boulonois ontsluiert de achtergrond van dit verstilde gedicht: ‘In acht tweeregelige strofen nodigt de godin de lezer uit om innerlijk stil te worden en met haar in contact te treden. Het gedicht leest, zoals bijna alle poëzie van deze kunstenaar en dichter, plezierig.’

Het derde deel van de reeks essays van Joris Lenstra over poëzie gaat over beeldspraak. Kun je met woorden iemands ogen binnendringen?

Adriaan Roland Holst werd geprezen als schepper van 'onvergankelijke' poëzie, en werd zelfs de Prins der Dichters genoemd. Een terechte of achterhaalde titel? Joop Leibbrand staat stil bij 'De ploeger', als een van Adriaan Roland Holsts kenmerkendste gedichten. En passant komen twee andere gedichten langs, die het portret van deze gelauwerde dichter completeren.

Het befaamde gedicht ‘De idioot in het bad’ van M. Vasalis kwam er maar bekaaid af in de bespreking van Gerrit Komrij in ‘In Liefde Bloeyende’: ‘het natste gedicht uit de Nederlandse poëzie’. Inge Boulonois neemt de lezer bij de hand, en gaat dieper in op vorm, beeldspraak en de nog altijd ontroerende inhoud.

Een analyse door Inge Boulonois: Het gedicht ‘Schaapscheerderskou’ begint met een pittoreske Natureingang en via ingenieuze inhoudelijke én formele, versmetrische spiegeling worden onderlinge, onderliggende verbanden geschetst. De gelaagde onkenbare werkelijkheid vervat in de notendop van een gedicht. ‘Schaapscheerderskou’ getuigt van poëtisch vakwerk, passend bij het essayistische werk van dichter/schrijver Anneke Reitsma.

"Lees maar, er staat niet wat er staat" — als er één vorm van poëzie is waarbij deze leus niet opgaat, dan is dat wel bij poëzie met een politieke boodschap. Er staat wat er staat — dit lijkt bovenal de slogan te zijn van het politieke gedicht. Of juist niet?

In deze nieuwe aflevering werd het begrip 'klassieker' volgens de toenmalige redacteur Joop Leibbrand weer wat verder opgerekt. Edith de Gilde was als medegenomineerde aanwezig bij de uitreiking van de prestigieuze Poëzieprijs van de stad Oostende en kwam daar onder de indruk van een prijswinnend gedicht van Marijke Hanegraaf.