Archief

Karel Wasch wordt oud. Hij herinnert zich weemoedig de eerste poète maudit in ons kikkerland, J.J.Slauerhoff (1898-1936)!! ‘Slechts in mijn verzen kan ik wonen,’ dichtte het enfant terrible. Zijn vrouw, eigenlijk bijzit, Darja Collin, was danseres, maar wanneer Jan thuiskwam van een van zijn scheepsreizen zat hij al op haar te wachten. Zoals de columnist wacht op zijn geliefde.

Wie in de ellende of andere heftige toestanden zit, kan naar de pen grijpen en de gevoelens van zich afschrijven, bijvoorbeeld in een gedicht. Poëzie biedt voor velen een uitlaatklep die ze in een strandwandeling of een gesprek niet ervaren. Wat bij columnist Rogier de Jong de vraag oproept wat er gebeurt als een ‘echte’ dichter uit het lood wordt geslagen.

Kan uit een vuistdikke roman poëzie gedestilleerd worden zonder de lezer te veel te overweldigen, is de vraag die Kamiel Choi zich stelt bij ‘Het verkeerde hart’ van Jan Baeke. ‘Op meerdere plekken in de bundel schemert goede lyriek door dit postmoderne epos. Halverwege de bundel verlies ik de draad. De indrukken blijven zich opstapelen en ik moet veel moeite doen om ze voor me te zien.'

Paul Roelofsen zweefde even in de stilte tussen het uitspreken van de voor- en achternaam van de prijswinnaar van De Gedichtenwedstrijd. ‘En de winnaar van De Gedichtenwedstrijd 2022 is … Paul … Bellemans. Een kortstondige droom veroorzaakt door het pseudoniem van Ruth Lasters. Maar het was een heerlijke middag. Een verslag van de prijsuitreiking.

Een bespreking van ‘De weg naar Pitchipoi’, de bundel van Joris Iven. Hettie Marzak aan het woord: ‘Iven weet in zijn gedichten op indringende manier weer te geven hoe elk mens omgaat met dood en verlies. Van de reis die in de gedichten gemaakt wordt van verleden naar heden en omgekeerd, is het doel niet het belangrijkste, maar de manier waarop je reist en de plaatsen en mensen die je onderweg aandoet.’

Een serie die wekelijks een antwoord probeert te geven op de vraag Wat Maakt Een Gedicht Goed? Kun je zo’n vraag wel beantwoorden? En toch gaan we het iedereen vragen. Het negenendertigste antwoord komt van Edith de Gilde.

Marc Eyck gaf alle gedichten in de bundel ‘Als de lucht valt’ van Ann van Dessel alleen maar groene stickers en geen enkele rode. ‘Ze weet diepgaande waarheden of thema's, bedrieglijk eenvoudig neer te zetten. De gedichten van Ann van Dessel hebben opvallend weinig woorden nodig om tot de kern te komen. Om het, een en ander, zo op papier te kunnen zetten, verraadt vakmanschap en zelfreflectie.’

‘Tijd- het is vreemd, het is vreemd mooi ook / nooit te zullen weten wat het is’ schrijft Rutger Kopland. Jan Loogman over tijd die niet synchroon loopt met tijd, een herinnering aan veertig jaar geleden alsof het gisteren was, een wedstrijd van vorige week die hetzelfde is als die van zestig jaar geleden. Terwijl de tijd doorloopt, staat hij stil.

In de serie "favorieten van Meandermedewerkers" presenteert Paul Bezembinder zijn drie lievelingsgedichten. Hij koos voor werk van Constantijn Huygens,  Piet Paaltjens en Albert Verwey.

In de ‘Autobiografie tot op de dag van vandaag’ van Arjen Duinker zijn de opsommingen, anaforen en herhalingen weer veelvuldig aanwezig. Herbert Mouwen aan het woord: ‘Arjen Duinker lijkt met de lezer een spel te spelen, maar deze krijgt amper vat op de particuliere speelwijze en spelregels die hij hanteert. Taal is voor de dichter Duinker niet alleen een middel om de werkelijkheid te beschrijven, maar vooral een probleem omdat hij daarmee de werkelijkheid slechts beperkt weer kan geven.’

In de serie ‘gesprekken met Meandermedewerkers’ het eenenveertigste gesprek, met Annet Zaagsma. Over hoe ze in een speciaal soort bui moet zijn om te kunnen schrijven, misschien wel in haar tweede moedertaal, het Fries, gaat dichten, hoe nieuwsgierig ze is naar waar andere dichters hun inspiratie vandaan halen en hoe graag ze met anderen deelt.

De nieuwe bundel van Joris Miedema, ‘De oneindige oester’ is anders is dan alle andere. ‘Dat vindt de uitgever ook. Op de site staat: “Joris Miedema is ernstig en absurd. Waanzin blijkt geen losse flodder, maar onderdeel van een totaalbalans waar we als mens geen kaas van hebben gegeten”. Maakt dit een bundel goed? Nee, natuurlijk, alleen als hij goed is geschreven. En dat is deze oester. Heel goed zelfs’, aldus Hans Puper.

Een serie die wekelijks een antwoord probeert te geven op de vraag Wat Maakt Een Gedicht Goed? Kun je zo’n vraag wel beantwoorden? De medewerkers van Meander zijn achtereenvolgens serieus, speels, poëtisch, humoristisch, streng, onderhoudend, kort, (iets) te lang, verlegen, duidelijk, zeker, geërgerd, motiverend, vluchtig of vragend. Het achtendertigste antwoord komt van Christophe Ywaska.

Recensent Johan Reijmerink: ''Mark Boog bouwt in zijn nieuwe bundel Het einde van de poëzie (2022) een dichterlijke weerzin op tegen ‘de onechte kleuren’ van onze samenleving. Hij constateert dat er om ons heen, in de natuur, op het land, in de stad, tussen de mensen iets aan het veranderen is. Wat betekent in dat kader ‘het einde van de poëzie?'' Een longread.

Er zijn auteurs die je tegenstaan, al zijn ze bij velen zeer geliefd. Een treffend citaat kan de reden daarvoor beter verhelderen dat een uitgebreide uitleg. De nieuwe column van Hans Puper.

Erwin the Librarian maakt Rotterdamse stadspoëzie met veel (zoals dat tegenwoordig heet) ‘urgentie’. Associatief, gehaast, brutaal, zelfverzekerd, enthousiast. Niet mooier dan het is, geen overbodige sentimenten, duidelijk. Of, zoals hij het zelf zegt, ‘in poëzie en oorlog is alles toegestaan’. Rotterdam is een constante, maar ook alledaagse gebeurtenissen kunnen als inspiratiebron werken. En dan maakt hij ook nog eens muziek.

Dat een bundel uitgeven in eigen beheer ook een meerwaarde kan hebben, bewijst Heleen Bosma met ‘Vervang eland’. Paul Roelofsen vindt het niveau wisselvallig, maar ziet talent. ‘Het komt me voor dat Bosma probeert diepgang in haar poëzie te leggen door de buitenwereld erin te betrekken. Zij beschrijft dit open en helder, ook dat zij steeds terugvalt op zichzelf.’

Onlangs verscheen 42 vensters op Warten auf den Fluss, van de Duitse dichteres Barbara Köhler (1959-2021). Deze bundel verscheen ter nagedachtenis van Köhler (ze overleed in januari 2021) en kwam tot stand door een samenwerking van Terras, Perdu en Poëziecentrum. De bundel werd briljant vertaald door Ton Naaijkens. Sander de Vaan sprak met deze essayist en vertaler.

Peter Vermaat heeft het gevoel dat hij de ‘Libelle’ aan het lezen is bij de bundel ‘Hier huizen draken’ van Marie Claus: ‘Dat wordt voornamelijk veroorzaakt door het alomtegenwoordige parlando, dat bovendien van de kabbelende en babbelende soort is. Mijn voornaamste bezwaar tegen deze poëzie is dat daarin consequent de dieper liggende lagen worden vermeden. De dichter houdt zichzelf – ondanks de quasi-persoonlijke wederwaardigheden die met de lezer gedeeld worden - angstvallig op de vlakte en blijft steeds opnieuw buiten beeld.’

Een nieuwe serie die wekelijks een antwoord probeert te geven op de vraag Wat Maakt Een Gedicht Goed? Kun je zo’n vraag wel beantwoorden? De medewerkers van Meander zijn achtereenvolgens serieus, speels, poëtisch, humoristisch, streng, onderhoudend, kort, (iets) te lang, verlegen, duidelijk, zeker, geërgerd, motiverend, vluchtig of vragend. Het zevenendertigste antwoord komt van Alja Spaan.

In de bundel 'Als het nu eens zo is...' heeft Henk Kroese, voormalig predikant, honderd gedichten verzameld die voor hem allemaal met God te maken hebben en met het geloof en zijn worsteling daarmee. Kroese heeft uit een groot bereik geput, maar toch is de keuze op sommige punten beperkt en daarmee vooral persoonlijk. Recensent Hettie Marzak noemt het geen bundel voor ongelovigen en vindt het allemaal 'nogal braaf en blijmoedig en stichtelijk.'