Archief

Trefzekere gedichten van Edwin de Groot, poëzie van alle nodeloze opsmuk ontdaan en met verrassende, op het oog onschuldig lijkende, beelden, werk met een bepaalde hardheid en duidelijke mening, een dichter die zijn maatschappelijke standpunten effectief weet te verwoorden. Met prachtig lopende zinnen als “over de akkers waait paars als dun geblazen oorlogsglas een windje aan”.

De bundel ‘Nergens anders’ van Hans Tentije gaat over wat er zich afspeelt op de grens tussen binnen- en buitenwereld, onder invloed van het verstrijken van de tijd. Kamiel Choi: ‘Ik heb een aantal gedichten met plezier gelezen, maar vond de pointes vaak wat overbodig en afleiden van de mooie, ingetogen beschrijvingen die de vitale kern van deze poëzie vormen. Bij het herlezen van de bundel dringt de kwaliteit van deze poëzie door.’

Er zit poëzie in ons landschap. Dankzij de herinneringen van Jan Loogman, ingebed in de versregels van Beets, Gorter of Willem van Toorn - zoals het water vroeger tussen de polders, het graan tussen keurig rechte regels-, zien ook wij ‘hoe het schittert, het schitterspreekt, schittertrompettert in de lucht’. Zelfs met de herrie van tegenwoordig dat rijmt op het 'getverderrie' van Ivo de Wijs.

Inge Boulonois combineert haar poëzie graag met een aantal min of meer bekende kunstwerken, inspiratie werkt naar beide kanten. Dat krijg je ervan als je als schilder opgeleid bent maar met woorden je net zo gemakkelijk kunt uiten. Een voorpublicatie uit een nieuwe, nog te verschijnen, bundel met de prachtige titel 'Voor waar genomen'. Een lust voor het oog.

Hettie Marzak vindt de bundel ‘Regels’ van Nele Buyst een geslaagd debuut: ‘Het individu zoekt in de gedichten van Buyst een manier om zich te verenigen met de opgelegde wetten van de massa, schurkt zich erlangs, wijkt er weer van weg en vloeit weer samen met de bestaande regels in een trage dans van aantrekken en afstoten. Gaandeweg ontstaat er een symbiose waarin het individu zich dreigt te verliezen.’

In de serie ‘gesprekken met Meandermedewerkers’ het dertigste gesprek, met Karel Wasch. Zijn columns beschrijven ontmoetingen met literaire figuren, die hij heeft gekend. “Het is niet zo’n makkelijk genre. De meeste columns bevatten eindeloos gezeur over de hond, de vrouw of aardappelen. Ik ben daar niet in geïnteresseerd. Als ik ga zeuren stop ik ermee. “

De gedichten in de bundel ‘Big data’ van Anne Vegter haken zich niet in het vlees van Peter Vermaat: ‘De indruk die ik aan deze bundel overhoud is die van een overdaad aan kabbelende, babbelende taal, waarin zich heel af en toe een niet alledaags doorkijkje opent, maar die verstoken blijft van vergezichten en – wat voor deze lezer vooral belangrijk is – betoverende taal.’

Stefaan Pauwels maakt poëzie die in je hoofd verder gaat of zoals hij het dicht, “woorden die een spiraal van mineralen zouden maken als een kolk in een schelp”. Niet alleen zijn taal is mooi, het ritme danst, de thematiek is intrigerend. Het beeld van ‘dat nummer op een briefje, in mijn broekzak, tussen twee vingers’ blijft je bij.

‘In fragment’ van Marc Eyck is volgens Maurice Broere een evenwichtige bundel met boeiende gedichten over uiteenlopende onderwerpen: ‘De dichter weet je te boeien door de variatie in dichtvormen, klassieke elementen, verwijzingen naar de Bijbel, de klassieken en zelfs de middeleeuwen. Eyck houdt er origineel taalgebruik op na.'

Rogier de Jong is dichterlijk gezien een kind van de Zestigers. Deze werden door Bernlef aan boord gehesen van het ‘nieuwe realisme’ en voor hem was Marianne Moore daar de voorloper en het boegbeeld van. Maar wie was Marianne Moore eigenlijk? ‘Haar helder parlando is de beste, zo niet de enige manier om de wereld om me heen te beschrijven’, zegt onze columnist.

Vandaag publiceren wij het juryrapport naar aanleiding van onze poëziewedstrijd: de Rob de Vos-prijs 2020. Hoeveel dichters namen deel aan de wedstrijd? Hoe werd het thema benaderd? Wat vond de jury van de inzendingen? Wie waren eigenlijk de leden van die jury? Hoe was het gesteld met de kwaliteit van de gedichten? Kortom: antwoord op alle vragen.

De poëzie van Anna de Bruyckere in haar debuutbundel ‘Voor permanente bewoning ’bestaat inhoudelijk vooral uit denklijnen, die enerzijds zorgvuldig volgens een particulier denkpatroon opgebouwd zijn, anderzijds alle kanten ‘uitwaaieren’, volgens Herbert Mouwen: ‘Ogenschijnlijk lijken de gedichten over concrete zaken te gaan, maar ze hebben een hoog abstractieniveau. De conclusie moet dan ook zijn dat deze bundel vooral poëzie voor denkers bevat, misschien wel voor ingewijden. De gedichten zijn niet zo toegankelijk voor de lezer.’

Veel mensen kennen Bruinja wel als dichter en als Dichter des Vaderlands, maar weten niet dat hij een betrokken schrijfdocent is. Sterker nog: Bruinja’s eigen ontwikkeling is beïnvloed door zijn docentschap. Wat vindt hij belangrijk om mee te geven? Waar let hij op? Mirthe Smeets met Bruinja over zijn visies als docent.

De laatste Poëzie Kort van dit jaar met recensies van vijf bundels: Klimaatdichters - 'Zwemlessen voor later' (Janine Jongsma) Jozef Deleu (redactie) - 'Het Liegend Konijn 2020 / 2'  (Hans Puper) Adriana Ivanova - 'Zuurstof'  (Janine Jongsma) Roger De Neef - 'De gedichten voor Marinette'  (Marc Bruynseraede) Taalpodium Emmen - 'Lichtvoetig IV'  (Janine Jongsma)

Met een zin als “in de gespalkte tijd van deze nacht” of bij het noemen van de rijpe frambozen en de sneeuwwitte lakens, het dunne lange licht dat nog juist op tijd naar binnen glijdt en de wens van het thuiskomen van de afwezige, schetst dichter Jan van Peer een ontroerend beeld van verstild verlangen.

Na het lezen van ‘Het failliet’ van Arnoud van Adrichem kijkt de lezer naar de lege hemel en vraagt zich af wat hij gelezen heeft, volgens Peter Vermaat: ‘Woorden tollen nog wat rond in zijn herinnering, de essentie lijkt zich aan zijn greep te ontglippen als aan handen die zijn ingesmeerd met teveel zonnebrandcrème. Doordat bepaalde begrippen en woorden regelmatig terugkeren, maar steeds in een juist ander verband, ervaar je als lezer dat je je in een labyrint bevindt, waarvan het niet de bedoeling is om eruit te komen.’

Na lezing van zijn column over het tragische leven van Hidde Puper wist een hem tot dan toe onbekende verre nicht het telefoonnummer van Hans Puper te achterhalen. Zij vertelde hem over het minstens zo tragische leven van Hiddes jongere tweelingbroers Wilke en Jacobus.

Als er één dier is waarmee we verbaal in communicatie zouden kunnen treden, dan is het de dolfijn. Hans Faverey (1933 – 1990) deed daartoe een intrigerende poging in zijn bundel 'Gedichten 2' (1972). Dirk Rodenburg vindt die cyclus 'Man & dolphin / mens en dolfijn' een geestige, absurde monoloog waarvan het hilarische juist in de herhaling zit.

Johan Reijmerink bespreekt in deze longread de spraakmakende bundel ‘Collectief geheugenverlies’ van Koleka Putuma die hij een natuurtalent noemt: ‘Omdat Putuma haar politiek-maatschappelijk engagement in haar persoonlijke ontwikkeling weet te verankeren levert het doorleefde en betrokken poëzie op die wereldomspannend is en om gerechtigheid vraagt. Ze beweegt zich uiterst vrij in haar omgang met versvormen, zinslengtes en strofeomvang.’

Wim Meyles mag zich een jaar lang Nederlands Kampioen Light Verse noemen. Van zijn hand zijn inmiddels al vijfentwintig boeken verschenen. Van jongs af aan speelde hij met taal. Hij is docent in hart en nieren en houdt ervan liefhebbers van taalhumor een steuntje in de rug te geven bij de overstap van lezen naar schrijven.

Bescheidenheid en de twijfel aan zijn eigen dichterschap lopen als een rode draad door de bundel ‘Gisteren droomde ik dat ik een DJ was’ van Frank Báez. Hettie Marzak over zijn gedichten: ‘Ze worden vooral gekenmerkt door eenvoud van taal: deze dichter houdt niet van plechtstatigheid. Geen literaire kunstjes, geen quasi-intellectuele frasen, geen retoriek. Doe maar gewoon, zegt Báez. Dit alles in gewone taal, alsof hij rechtstreeks tegen je praat in een gesprek aan de bar.’